Gümrük Birliği'nde asıl tehlike şimdi başlıyor!

Avrupa krize karşı dünyanın birçok bölgesiyle serbest ticaret anlaşması yapacak. Türkiye ise "AB ile Gümrük Birliği" sebebiyle bu anlaşmaların dışında kalıyor ve 3. ülkelere ihracatta vergiye takılıyor. AB'nin ABD ile yaptığı "Transatlantik" gibi anlaşmaların artması halinde Türkiye, ticaret açığı verdiği ve rekabette zorlandığı ülkeler ile karşı karşıya kalacak. Bu durum cari açığı daha da artıracak!.. Bundan 18 yıl önce, 1996'da yürürlüğe giren Gümrük Birliği Anlaşması gereğince Türkiye ve AB arasında karşılıklı olarak gümrük vergileri kaldırılmıştı. Üçüncü ülkelere karşı da ortak gümrük tarifesi uygulanmaya başlanmıştı. Bu kapsamda, çoğu AB ülkelerinin eski sömürgeleri olan 79 azgelişmiş Asya, Pasifik ve Karayip ülkeleri, Avrupa'ya ve Türkiye'ye "sıfır gümrükle" mal satabilir hale gelmişti. Ancak Türkiye, söz konusu üçüncü ülkelere yapacağı ihracatı, her bir ülkenin uyguladığı "gümrük tarifesi" üzerinden yapabiliyordu. Böylece Türkiye'nin ihracat malları pahalı hale geliyor, ithalat cazip oluyor, haksız rekabet oluşuyor, dış ticaret açığı ve buna paralel olarak cari açık artıyordu. Bununla birlikte son yıllara kadar söz konusu üçüncü ülkelerin "az gelişmiş" olması ve bu ülkelerin "makroekonomik dengeleri bozacak kadar Türkiye'ye ihracatının bulunmaması" anlaşmadan fazla zarar görülmesini engellemişti.

'ÜÇÜNCÜ'LER GÜÇLENİYOR
Ancak bugün Avrupa'nın, krizi aşmak için ABD başta olmak üzere daha gelişmiş ve dünya ticaretinde etkinliği bulunan ülke ve bölgelerle serbest ticaret anlaşmasına gitmesi, Türkiye'yi olumsuz etkiliyor. Bunlardan en önemlisi, son zamanlarda sıklıkla gündeme gelen ABD ve AB arasındaki Transatlantik Serbest Ticaret Anlaşması... Ancak AB; Kanada, Çin, Hindistan, Rusya, Japonya, Malezya, Körfez, Orta ve Latin Amerika ülkeleri ile de benzer nitelikte yeni anlaşmalar planlıyor. Yani Türkiye, artık dış ticaret açığı verdiği ve rekabet etmekte zorlandığı "üçüncü ülkeler" ile karşı karşıya kalacak. Böylece "ihracatta gümrüğe takılan, ithalatta engelleri kaldıran" modelin, özellikle cari açık ve dış ticaret açığı konusunda Türkiye'deki mevcut problemleri büyütme tehlikesi oluşturuyor.

REVİZYON BEKLENTİSİ ARTTI
AB ülkelerinin imzaladığı serbest ticaret anlaşmalarına Türkiye'nin doğrudan dahil olamaması hükümetten de tepki topluyor. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Gümrük Birliği anlaşmasını "ilk düğmesi yanlış iliklenen bir gömleğe" benzetti. Hiçbir özgür ülkenin bu tarz bir anlaşmayı kabul edemeyeceğini kaydeden Zeybekci; Türk mallarının AB'de serbest dolaşım hakkına sahip olmasına rağmen, başka ülkelerde engelle karşılaşmasının kabul edilemez olduğunu söyledi. Bu eleştiriler, "Gümrük Birliği'nde revizyon" beklentilerini de güçlendiriyor.

Gümrükte engeller kalkınca fabrika kurmaya gelmediler
Avrupalı firmalar Türkiye'ye fabrika kurmak yerine, mallarını göndermeyi tercih etti. AB ile 18 yıllık dış ticaret açığı, 230 milyar nbsp;