Telsiz kullanıyorsanız, dinlenme olasılığınız daha yüksek
GÜNDEM Haberleri
Telekomünikasyon Uzmanı Ali Beke Uğurlu telefon dinlemelerinin nasıl yapıldığını anlattı.
İsterseniz öncelikle bu dinleme işleminin nasıl yapıldığını anlatarak başlayalım.
ABU: Esas ben böyle bir konuda fikrimize danıştığınız için teşekkür ederim. Elbetteki öncelikle dediğiniz gibi bu sistemin nasıl işlediğini anlatarak başlayayım. nbsp;Dinleme çeşitli usullerle yapılabilmektedir. Birincisi Sabit hatların dinlenmesi; Sabit telefon hizmetleri bilindiği gibi şu anda bir firma üzerinden verilmektedir. Son dönemlerde IP ile internet üzerinden erişim sağlayan ve 850 kodunu kullanan sistemler de telefon hizmeti sağlamakta. Ancak bu uygulama henüz normal sisteme göre çok fazla yaygınlaşmış değildir. Tüm bu telefon hatlarının dinlenilebilmesi için mutlaka mahkeme kararı gerekmektedir. Telekom firmasına alınan mahkeme kararı iletildikten sonra, firma dinlemenin yapılacağı ilin Emniyet Müdürlüğüne veya Genel Müdürlüğüne bağlantı yapılın ve dinleme işlemi oradan yapılır. Dinleme işi ister canlı olarak, istenirse de kayıt edilerek sonradan dinleme yoluyla da yapılıbilir. Burada cihazlar, dinlenen kişi konuşmaya başlıdığı anda kaydı girer. Kaydedilen konuşmalardan kelime bazlı veya ses tonuna göre arama yapabilmek mümkündür. Tabi bu anlattığımız bu işin yasal olan kısmı. Resmi yolların haricinde bir de gayri resmi yollarla yapılan dinleme usulleri vardır bunlarda muhtelif yollarla yapılmaktadır. Bunlara da birer örnek verecek olursak; Çeşitli usullerle telefon makinasının içine bir adet dinlemeyi aktaracak bir verici yani böcek yerleştirilmektedir. Bu cihaz telefon hattına direkt olarak irtibatlı olmaktadır. Telefon arandığı veya bir yeri aradığı zaman bu cihaz devreye girmekte ve konuşmaları dinleyerek, karşı taraftaki kişinin telefon numarasını geri arama yaparak böceğin yerleştirildiği telefon numarası üzerindeki konuşmalar uzaktaki ve daha önceden programla tanıtılan başka numaraya aktarmak suretiyle dinleme yapılmakta ve kayıt altına da alınmaktadır.
MFO: Peki bu dinlemeleri binalar bazında düşünürsek, bununla ilgili nasıl bir bilgi verebilirsiniz?
ABU: Binaların içinde bulunan telefon kutularından veya telefon hattının bulunduğu yerden kaçak olarak bağlantı yapılmak suretiyle bir nevi paralellik yapılarak dinlenme yapılabilmektedir. Ayrıca hem ortam dinlemesi hem de tek taraflı konuşmalar, oda içine yerleştirilen bir böcek aracılığıyla dinlenebilir. Biz sorumlu olduğumuz birimde, bu husus için çok hassas ve dikkatli davranmaktayız. Teknik standaratların dışında bağlantı yapmadığımız için, yaptığımız kontrollerde usulüne uygun olmayan bir bağlantı veya herhangi bir böcek türü bir şey tespit ettiğimiz anda olayı incelemeye almaktayız. Ayrıca büyük şirketlerde ve işyerlerinde telefon santrallarının bulunduğu yerlere, merkezden kötü niyetli çalışanlar tarafından da çeşitli bağlantılar yapılmak suretiyle bu işler yapılabilmektedir. Onun için bu tür yerlerde çalışanların çok güvenilir elemanlar olmaları lazımdır. Bu hususa çok dikkat edilmelidir. Hatta dikkat edilmez ise kullanılan telefon santrallerinin teknolojik özelliklerinden dolayı, santral operatörlerine verilen yetkilerle konuşma esnasında bir kod çevirmek suretiyle o aranan numaranın üzerindeki konuşmaları dinleme imkanı bile vardır. Bu hususlara çok dikkat etmeli ve kimsenin konuşma mahremiyetini zedeleyecek ve konuşma özgürlüğünü kısıtlayacak bir duruma sebebiyet verilmemelidir. Bu hususları iyi gözlemleyebilmek için tekin idarecilerin çok profesyonel olmaları lazımdır.
MFO: Ali Bey, telsiz telefon kullanımında, dinleme işleminin daha da kolay olduğunu duymuştuk. Gerçekten durum böyle midir?
Kısmen bu dediğiniz doğrudur. Evlerde ve işyerlerinde kullanılan telsiz telefon cihazlarının frekansları yakalanmak suretiyle de telefon dinlemeleri yapılabilmektedir. Eskiden bu durum daha çok olmakta idi sebebi de kullanılan telsiz telefon cihazları yani kordonsuz telefonların konuşma frekansları daha dar ve kısıtlı ve de yakalanması kolay idi. Ancak şimdilerde biraz daha teknolojik performanslarından dolayı bunların frekanslarını özel frekans yakalayıcı cihazlar haricinde pek fazla yakalamak imkanı yoktur.
MFO: Unutmada sormak isterim. Bazı firmalar müşteri memnuniyeti adı altında görüşmeleri kaydediyorlar. Bunlarla ilgili nasıl bir bilgi verebilirsiniz?
ABU: Burada bahsettiğiniz ticari amaçlı yapılan konuşmaların kayıt altına alınmasıdır. Belirttiğiniz gibi bu kayıtları kalite standartları açısından yapılmaktadır. Yalnız bu tip kayıtların konuşmaya başlamadan önce konuşulan kişiye bilgi verilerek yapılması gerekmektedir. Aksi halde suç teşkil eder.
MFO: Peki bu zamana kadar anlattıklarınız sabit hatlar için geçerli. Peki mobil telefonlarda durum nasıl işliyor?
ABU: Mobil telefonlar için de aynı durum söz konusudur. Mutlaka resmi mahkeme kararı alınması gerekmektedir. Sabit hatlarda olduğu gibi ya GSM operatörlerinin bir noktasından fiber kablo ile İl Emniyet Genel müdürlüğü veya BTK vasıtasıyla dinleme merkezine dinlenilecek olan numara ile ilgili bağlantılar yapıldıktan sonra, aynı yukarıda olduğu gibi dinleme işlemleri yapılmaktadır. Bu belirttiğimiz gibi yasal olan kısmıdır. Yasal olmayan kısmı ise; Özel cihazlardan Telefon frekansları yakalanmak suretiyle yapılabildiği gibi, böcek mantığıyla cihazlara program yükleyerek de yapılabilmektedir. Bu program uygulaması, günümüzde akıllı telefon diye tabir edilen cihazlar için geçerlidir. Bu program, bir yolla kullanıcıya ulaştırılır ve farkında olmadan kendi eliyle cihaza yüklenmesi sağlanır. Bu program, kullanıcı konuşmaya başladığı anda (aramak veya aranmak suretiyle), hemen program dinleme yapacak kişi yada kuruluşun telefonunu geri arama yapmak suretiyle haberdar eder. Sonra yapılan tüm konuşmalar kayıt altın alınır. Eğer bu şekilde bir program yüklenmek ve dinlenilecek telefon kullanıcısına ulaştırılmak imkanı olmamış ise, SMS veya başka mesajlar göndererek bu mesajlar içine gizlenmiş virüs benzeri dinleme programları telefonun kullanıcısı tarafından farkına varmadan, mesaj açılır açılmaz casus dinleme programı telefon üzerine kendini kaydeder.
MFO: Peki bunlar bireysel bazda yapılan dinlemeler. Bunun haricinde toplu dinleme yapabilmek imkanı da mevcut mudur?
ABU: Elbetteki belirttiğiniz geniş çaplı dinlemeler de yapabilmek mümkündür. Yalnız bunun için baz istasyonları bu sefer devreye sokulur. Gelişmiş özel amaçlı olarak kullanılan mobil araçlar üzerine yüklenmiş veya belli bir bölgedeki baz istasyonları üzerinden geçen konuşmalar yakalanarak, analiz edilip hangi numara dinlenecek ise o bölgede olan ve o baz istasyonu tarafından hizmetini alan telefonlar da dinlenilmektedir. Yukarıda saydığımız örnekleri bu şekilde daha da çoğaltabiliriz.
Röportajımızın ikinci kısmında, Ali Beke Uğurlu Bey'e bu dinlemeleri nasıl fark edebiliriz ve fark ettiğimiz takdirde nasıl engelleyebilirizi sorduk. Yarın ikinci bölümde de bu soruların cevaplarını paylaşacağız.
NetGazete / Fatih Oruç
ABU: Esas ben böyle bir konuda fikrimize danıştığınız için teşekkür ederim. Elbetteki öncelikle dediğiniz gibi bu sistemin nasıl işlediğini anlatarak başlayayım. nbsp;Dinleme çeşitli usullerle yapılabilmektedir. Birincisi Sabit hatların dinlenmesi; Sabit telefon hizmetleri bilindiği gibi şu anda bir firma üzerinden verilmektedir. Son dönemlerde IP ile internet üzerinden erişim sağlayan ve 850 kodunu kullanan sistemler de telefon hizmeti sağlamakta. Ancak bu uygulama henüz normal sisteme göre çok fazla yaygınlaşmış değildir. Tüm bu telefon hatlarının dinlenilebilmesi için mutlaka mahkeme kararı gerekmektedir. Telekom firmasına alınan mahkeme kararı iletildikten sonra, firma dinlemenin yapılacağı ilin Emniyet Müdürlüğüne veya Genel Müdürlüğüne bağlantı yapılın ve dinleme işlemi oradan yapılır. Dinleme işi ister canlı olarak, istenirse de kayıt edilerek sonradan dinleme yoluyla da yapılıbilir. Burada cihazlar, dinlenen kişi konuşmaya başlıdığı anda kaydı girer. Kaydedilen konuşmalardan kelime bazlı veya ses tonuna göre arama yapabilmek mümkündür. Tabi bu anlattığımız bu işin yasal olan kısmı. Resmi yolların haricinde bir de gayri resmi yollarla yapılan dinleme usulleri vardır bunlarda muhtelif yollarla yapılmaktadır. Bunlara da birer örnek verecek olursak; Çeşitli usullerle telefon makinasının içine bir adet dinlemeyi aktaracak bir verici yani böcek yerleştirilmektedir. Bu cihaz telefon hattına direkt olarak irtibatlı olmaktadır. Telefon arandığı veya bir yeri aradığı zaman bu cihaz devreye girmekte ve konuşmaları dinleyerek, karşı taraftaki kişinin telefon numarasını geri arama yaparak böceğin yerleştirildiği telefon numarası üzerindeki konuşmalar uzaktaki ve daha önceden programla tanıtılan başka numaraya aktarmak suretiyle dinleme yapılmakta ve kayıt altına da alınmaktadır.
MFO: Peki bu dinlemeleri binalar bazında düşünürsek, bununla ilgili nasıl bir bilgi verebilirsiniz?
ABU: Binaların içinde bulunan telefon kutularından veya telefon hattının bulunduğu yerden kaçak olarak bağlantı yapılmak suretiyle bir nevi paralellik yapılarak dinlenme yapılabilmektedir. Ayrıca hem ortam dinlemesi hem de tek taraflı konuşmalar, oda içine yerleştirilen bir böcek aracılığıyla dinlenebilir. Biz sorumlu olduğumuz birimde, bu husus için çok hassas ve dikkatli davranmaktayız. Teknik standaratların dışında bağlantı yapmadığımız için, yaptığımız kontrollerde usulüne uygun olmayan bir bağlantı veya herhangi bir böcek türü bir şey tespit ettiğimiz anda olayı incelemeye almaktayız. Ayrıca büyük şirketlerde ve işyerlerinde telefon santrallarının bulunduğu yerlere, merkezden kötü niyetli çalışanlar tarafından da çeşitli bağlantılar yapılmak suretiyle bu işler yapılabilmektedir. Onun için bu tür yerlerde çalışanların çok güvenilir elemanlar olmaları lazımdır. Bu hususa çok dikkat edilmelidir. Hatta dikkat edilmez ise kullanılan telefon santrallerinin teknolojik özelliklerinden dolayı, santral operatörlerine verilen yetkilerle konuşma esnasında bir kod çevirmek suretiyle o aranan numaranın üzerindeki konuşmaları dinleme imkanı bile vardır. Bu hususlara çok dikkat etmeli ve kimsenin konuşma mahremiyetini zedeleyecek ve konuşma özgürlüğünü kısıtlayacak bir duruma sebebiyet verilmemelidir. Bu hususları iyi gözlemleyebilmek için tekin idarecilerin çok profesyonel olmaları lazımdır.
MFO: Ali Bey, telsiz telefon kullanımında, dinleme işleminin daha da kolay olduğunu duymuştuk. Gerçekten durum böyle midir?
Kısmen bu dediğiniz doğrudur. Evlerde ve işyerlerinde kullanılan telsiz telefon cihazlarının frekansları yakalanmak suretiyle de telefon dinlemeleri yapılabilmektedir. Eskiden bu durum daha çok olmakta idi sebebi de kullanılan telsiz telefon cihazları yani kordonsuz telefonların konuşma frekansları daha dar ve kısıtlı ve de yakalanması kolay idi. Ancak şimdilerde biraz daha teknolojik performanslarından dolayı bunların frekanslarını özel frekans yakalayıcı cihazlar haricinde pek fazla yakalamak imkanı yoktur.
MFO: Unutmada sormak isterim. Bazı firmalar müşteri memnuniyeti adı altında görüşmeleri kaydediyorlar. Bunlarla ilgili nasıl bir bilgi verebilirsiniz?
ABU: Burada bahsettiğiniz ticari amaçlı yapılan konuşmaların kayıt altına alınmasıdır. Belirttiğiniz gibi bu kayıtları kalite standartları açısından yapılmaktadır. Yalnız bu tip kayıtların konuşmaya başlamadan önce konuşulan kişiye bilgi verilerek yapılması gerekmektedir. Aksi halde suç teşkil eder.
MFO: Peki bu zamana kadar anlattıklarınız sabit hatlar için geçerli. Peki mobil telefonlarda durum nasıl işliyor?
ABU: Mobil telefonlar için de aynı durum söz konusudur. Mutlaka resmi mahkeme kararı alınması gerekmektedir. Sabit hatlarda olduğu gibi ya GSM operatörlerinin bir noktasından fiber kablo ile İl Emniyet Genel müdürlüğü veya BTK vasıtasıyla dinleme merkezine dinlenilecek olan numara ile ilgili bağlantılar yapıldıktan sonra, aynı yukarıda olduğu gibi dinleme işlemleri yapılmaktadır. Bu belirttiğimiz gibi yasal olan kısmıdır. Yasal olmayan kısmı ise; Özel cihazlardan Telefon frekansları yakalanmak suretiyle yapılabildiği gibi, böcek mantığıyla cihazlara program yükleyerek de yapılabilmektedir. Bu program uygulaması, günümüzde akıllı telefon diye tabir edilen cihazlar için geçerlidir. Bu program, bir yolla kullanıcıya ulaştırılır ve farkında olmadan kendi eliyle cihaza yüklenmesi sağlanır. Bu program, kullanıcı konuşmaya başladığı anda (aramak veya aranmak suretiyle), hemen program dinleme yapacak kişi yada kuruluşun telefonunu geri arama yapmak suretiyle haberdar eder. Sonra yapılan tüm konuşmalar kayıt altın alınır. Eğer bu şekilde bir program yüklenmek ve dinlenilecek telefon kullanıcısına ulaştırılmak imkanı olmamış ise, SMS veya başka mesajlar göndererek bu mesajlar içine gizlenmiş virüs benzeri dinleme programları telefonun kullanıcısı tarafından farkına varmadan, mesaj açılır açılmaz casus dinleme programı telefon üzerine kendini kaydeder.
MFO: Peki bunlar bireysel bazda yapılan dinlemeler. Bunun haricinde toplu dinleme yapabilmek imkanı da mevcut mudur?
ABU: Elbetteki belirttiğiniz geniş çaplı dinlemeler de yapabilmek mümkündür. Yalnız bunun için baz istasyonları bu sefer devreye sokulur. Gelişmiş özel amaçlı olarak kullanılan mobil araçlar üzerine yüklenmiş veya belli bir bölgedeki baz istasyonları üzerinden geçen konuşmalar yakalanarak, analiz edilip hangi numara dinlenecek ise o bölgede olan ve o baz istasyonu tarafından hizmetini alan telefonlar da dinlenilmektedir. Yukarıda saydığımız örnekleri bu şekilde daha da çoğaltabiliriz.
Röportajımızın ikinci kısmında, Ali Beke Uğurlu Bey'e bu dinlemeleri nasıl fark edebiliriz ve fark ettiğimiz takdirde nasıl engelleyebilirizi sorduk. Yarın ikinci bölümde de bu soruların cevaplarını paylaşacağız.
NetGazete / Fatih Oruç
'da Takip Edin!
