Dolar'ın ateşi düşmüyor! 2,21'i de aştı...

Dolarda yükseliş devam ediyor. Dolar/TL beklentilerin altında gelen GSYH verisi ve dolardaki küresel güçlenmenin devam etmesiyle 2,21'in üzerine çıktı. Bankalararası piyasada dolar 5,5 ayın yeni zirvesi olan 2,2104'e kadar yükseldi. Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 2,1'le beklentilerin altında büyüme kaydetti.

Borsa 80 binin altında


TL'deki zayıflığın sürmesi ve beklentilerin altında gelen büyüme rakamlarıyla borsa ekside seyrediyor. Doların küresel çapta değer kazanımı nedeniyle küresel piyasalara paralel güne satıcılı başlayan hisse senetleri XU100 beklentilerin altında kalan ikinci çeyrek büyüme verisinin ardından kayıplarını sınırlı artırdı. Endeks saat 10.30 itibariyle yüzde 0,78 ekside seyrediyor. Veri öncesinde 79,800 düzeyinde olan endeks kademeli olarak 79 bin 400 puana kadar geriledikten sonra 80 binin altında işlem görüyor.

Garanti Yatırım araştırma yönetmeni Özgür Yurtdaşseven, "Satıcılı açılan endekste verinin etkisiyle ilk tepki olark 200 puanlık bir düşüş görülüyor, 79 bin 300 direnç seviyesini oluşturuyor" dedi.

Uzmanlar GSYH verisine sınırlı tepki veren hisse senetleri üzerindeki temel etkenin dolardaki değer kazanımına bağlı olarak TL'nin zayıflığını koruması olduğunu belirtiyorlar.

Piyasalara "Çin ve Fed" endişeleri hakim

Uluslararası piyasalar, Çin'de büyümenin yavaşlamakta olduğu ve Fed'in faiz artırımına gideceği endişeleri ile hareket ediyor. nbsp;

Asya hisse senetleri, Çin'de ekonomik büyümenin yavaşlamakta olduğu endişeleri ile birlikte, ABD'de faizlerin beklenenden daha önce artırılabileceği beklentilerinin arttığı bir ortamda, değer kaybederken, bölge hisse senetlerinin gösterge endeksi son bir ayın en hızlı düşüşünü gerçekleştirdi. Dolar yen karşısında nbsp;yeniden son altı yılın en yüksek seviyesine çıkarken, Avrupa endeks vadeli kontratları fazla değişmedi. nbsp;

Gelişen piyasalar 5 haftanın en büyük düşüşünü kaydetti

Gelişen piyasa hisseleri Apple Inc. üreticilerinin düşmesi ve Çin Başbakanı Li Keqiang'ın para arzı büyümesinin yavaşladığını söylemesi ile 5 haftanın en büyük düşüşünü kaydetti. Hindistan rupisi ve Filipin pezosu zayıfladı.

Apple için çip üretimi yapan Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. ve Hon Hai Precision Industry Co., ABD teknoloji şirketinin yeni ürünlerini tanıtmasının ardından Taype'de bir ayın en sert düşüşünü gösterdi. PetroChina Co. Hong Kong işlem gören Çin hisse senetlerinin bulunduğu endeksinin 7 ayın en dik düşüşünü kaydetmesine öncülük etti. Rupi ve pezo dolar karşısında en az yüzde 0.3 zayıfladı.

MSCI Gelişen Piyasalar Endeksi, yüzde 0.9 düşerek Hong Kong saati ile 12:46'da 1,077.37 puana gerileyerek düşüşü 5 güne taşıdı. Başbakan Li Keqiang'ın yaptığı açıklamaya göre Çin'de para arzı büyümesi Ağustos ayında beklenmedik şekilde 5 ayın en yavaş hızına geriledi, yavaşlama kredilerdeki kısıtlamalara işaret etti. Black Rock Inc., ABD iş gücü piyasası ilerlemesi ve enflasyonun gelişme işaretleri göstermesinin Fed'in borçlanma maliyetlerini yükseltme ihtimalini yükselttiğini ifade etti.

Bangkok'taki Philip Securities aratırma müdürü Sasikorn Charoensuwan, "Çin talebinin gelişme olan ülkelerin ekonomik büyümesine destek sağlayacağı iyimserliği ortadan kalkıyor. Gelişen piyasalar Fed'in faiz artırımı gerçekleştireceği endişesi yılın geri kalanında sürecek" yorumunda bulundu.

Gelişen piyasaların gösterge endeksi bu yıl yüzde 7.5 yükselirken, yıllık bazda tahmini gelirlerin 11.3 katı işlem gördü. Aynı süreçte MSCI Dünya Endeksi, nbsp;yüzde 4.3 artış gösterirken, 15 kat değerleme kaydedildi.

ABD'de bugün toptan eşya stokları verisi açıklanacak. Aralarında BlackRock Inc.'nin de bulunduğu yatırımcılar, iyileşen istihdam piyasası ve enflasyon işaretlerinin, Fed'i beklenenden daha önce faiz artırımına yöneltebileceği spekülasyonunda bulunuyor. Başbakan Li'nin açıklaması, Çin'in bu hafta açıklayacağı kredi ve para arzı verilerinden önce geldi. Ekonomistler, Çin'de toplam finansmanın 2011'den bu yana en büyük çaplı iki aylık düşüşü göstermesini bekliyorlar. Fransa ve İspanya bugün sanayi üretimi verilerini açıklayacak.

Wellington'da AMP Capital Investors Ltd. yatırım stratejisi müdürü Keith Poore, "Yatırımcılar dikkatlerini, Fed'in parasal genişlemenin sonuna gelmesine ve faiz artırımlarına başlamasına çeviriyor," dedi ve "Eğer Fed olması gerekenden önce sıkılaştırmaya giderse, küresel ekonomi tekrar resesyona girebilir, ancak böyle olacağını düşünmüyoruz" şeklinde görüş belirtti.

Dolar/TL hakkında şok tahmin!

Türk Lirası'nın dolar karşısında 6 ay sonra 2,20, 12 ay sonra ise 2,24 seviyesinde işlem görmesi bekleniyor. Reuters anketine toplam 31 kurum katılırken, tahminlerin medyanına göre dolar/TL'nin 1 ay sonra 2,16, 3 ay sonra 2,18 seviyesinde olması bekleniyor. Dolar/TL için bir aylık beklentiler 2,05-2,25; üç aylık beklentiler 2,02-2,25 bandında yer aldı. Ankette altı aylık vadede beklenti bandı 2-2,35, 12 aylık beklenti ise 2,00-2,50 bandında oluştu.

Piyasalarda tsunami uyarısı

Küresel kriz sonrasında dünya genelinde merkez bankalarının faizleri sıfıra yakın seviyelere çekmesinin ardından, ülkelerin yatırım fonları ellerindeki parayı artırmak için farklı alanlara yönelmek zorunda kaldı. Yatırımcılar, devlet tahvillerinin getirileri dibe vurduğundan, ülke yatırım fonlarının borsalar ve yüksek getirisi olan emlak sektörü gibi alanlara yoğunlaştığını, bunun dünya ekonomisinde dengeleri değiştirebileceğine dikkat çekti. nbsp;

SİYASİ ÖNCELİKLERE YÖNELME TEHLİKE OLUŞTURUYOR

Yatırım dünyasının içinde olan isimler bu fonlardan gelen para akışının finansal gerçeklerden ziyade siyasi önceliklere göre hareket ettiğinden borsalarda tehlike yaşattığına da dikkat çekti. Uzmanlara göre, fonların para akışları piyasalarda fiyat balonları da yaşatıyor. Para ve Mali Kurum Forumu olarak bilinen OMFIF'in İdari Direktörü David Marsh, "Fonların ilgi alanlarında gözle görülür sıkıntılar var. Fon hareketlerinin neye dayalı olduğunun gösterilmesi gerekiyor" dedi. nbsp;

DÜNYA EKONOMİSİNİN YÜZDE 40'INI YÖNETİYORLAR nbsp;

Ülke yatırım fonları, toplamda 29,1 trilyon dolar gibi bir parayı yönetiyor ve bu küresel ekonominin yüzde 40'ına denk geliyor. OMFIF'ye göre 157 merkez bankası, 156 devlet emeklilik fonu, 87 ülke yatırım fonu bu parayı yönetenler arasında giriyor. nbsp;

PARALARI NEREDEN GELİYOR? nbsp;

Ülke yatırım fonlarının paralarının kaynağı genelde doğal kaynak gelirlerinden elde ediliyor. Örneğin Norveç, petrol rezervleri nedeniyle dünyanın en büyük varlık fonunu yönetiyor. Bazı ülkelerin yatırım fonlarının kaynakları ise üretim kaynaklı ihracat gelirlerinden de gelebiliyor. Bunun en güzel örneği ise Çin. nbsp;

'Dünya işsizlik krizinde'

Dünya Bankası'ndan küresel ekonominin işsizlik kriziyle karşı karşıya olduğu uyarısı geldi. Bankanın yayımladığı son raporda yapılan uyarıda bunun çözümü için herhangi bir sihirli değneğin olmadığı da ifade edildi. Dünya Bankası, ekonomilerin artan nüfuslarıyla baş edebilmesi için 2030 yılına kadar 600 milyon yeni iş imkanın sağlanması gerektiği belirtildi. nbsp;

KRİZİN VARLIĞI KESİN nbsp;

Dünya Bankası'nın kıdemli İdari Direktörü Nigel Twose, "Küresel ekonomide bir işsizlik krizinin yaşandığından kimse şüphe etmiyor" dedi. Twose, "Raporunda gösterdiği gibi, işsizlik sıkıntısı var, özellikle de kaliteli işler oluşturma konusunda" diye devam etti. Direktör, "Bütün bunlara ek olarak G20 ülkelerinde gelir ve ücret eşitsizliğinin arttığını da görüyoruz. Brezilya ve Güney Afrika gibi bazı gelişen ülkelerdeyse bu konuda ilerlemeler kaydedildiğini düşünüyoruz" dedi. Twose, gelişen ülkelerin tamamın yeni iş imkanları oluşturma konusunda, G20 ülkelerinden daha başarılı olduğunu da belirtti. Bu alandaki en iyi ülkeleri Çin ve Brezilya olarak gösterdi ancak bu ülkelerin görünümlerinin eskisi kadar net olmadığına dikkat çekti. nbsp;

100 MİLYON İŞSİZ VAR nbsp;

Dünya Bankası raporu, G20 ülkelerinde 100 milyondan fazla kişinin işsiz olduğunu, 447 milyon çalışanınsa günde 2 doların altında kazanan "fakir çalışan" sınıfına girdiğine işaret etti. Raporda, 2013-2014'teki ılımlı iyileşmeye rağmen, iş oluşturma trendinin karanlık olduğu ifade edildi. nbsp;

Altın 3 ayın en düşüğü yakınında yatay

Altın, fiyatlardaki düşüşün talebi artıracağı beklentisine bağlı olarak, yatırımcıların ABD ekonomisinin gücünü ve faizlerde yükseliş beklentisini değerlendirmeleri ile birlikte, üç ayın en düşük seviyesi yakınında yatay seyrediyor. nbsp;

Spot altın, gün içinde en az yüzde 0.1 yükselip düştükten sonra, dünkü seviyesi olan ons başına 1,255.47 dolardan bugün Singapur saati ile 14:17'de 1,256.51 dolara geldi. Metal dün, Bloomberg Dolar Spot Endeksi'nin 14 ayın zirvesine çıkması ile birlikte, 1,247.60 dolara kadar inerek 6 Haziran'dan bu yana en düşük seviyesini gördü. Altının 14 günlük RSI göstergesi 8 Eylül'de 33.42 dolara kadar inerek üç ayın en düşük seviyesine geriledi. Bu göstergenin 30 seviyesinin altına inmesi, teknik analize göre değerlendirme yapan bazı traderlar için, fiyatların yükselişe hazırlandığını işaret ediyor.


ABD'de bu hafta açıklanacak olan perakende satışlar verisinin Ağustos ayında son dört ayın en hızlı yükselişini göstermesi ve işsizlik başvurularının 6 Eylül'de biten haftada düşüş göstermesi bekleniyor. Verilerin bu şekilde çıkması, Fed'in 2006'dan bu yana ilk kez faiz artırımına gitmesi için nedenleri güçlendirecek. nbsp;Gösterge faizi 2008'den bu yana sıfır seviyesine yakın tutan Fed'de politika yapıcılar, 16-17 Eylül'de bir araya gelecek.

Hangzhou, Çin'de Nanhua Futures Co. analisti Xia Yingying, "Yatırımcı ilgisi, güçlü doların altını olumsuz etkilemeye devam etmesi ile birlikte zayıf kalmaya devam ediyor," dedi ve "fiyatlar, düşük seviyelerdeki RSI'dan dolayı sıçrama yapabilir" şeklinde görüş bildirdi. nbsp;


Aralık vadeli altın kontratları, New York Comex piyasasında, dün ons başına 1,248.10 dolar ile 6 Haziran'dan bu yana en düşük seviyesini gördükten sonra, yüzde 0.7 yükselerek 1,257 dolara çıktı. Dünyanın en büyük altın destekli exchange traded fonu (ETF) SPDR Gold Trust'taki altın varlıkları, fonun internet sitesindek verilere göre, geçen hafta yüzde 1.2 ile 2 Mayıs'tan bu yana en hızlı düşüşünü göstererek 785.72 tona indi. nbsp;

Spot gümüş, dünkü seviyesi olan ons başına 19.0607 dolardan 19.0568 dolara geldi. Fiyatlar dün 18.8795 dolar ile 5 Haziran'dan bu yana en düşük seviyesine indi. Platin dün ons başına 1,383.38 dolar ile 11 Şubat'tan bu yana en düşük seviyesini test ettikten sonra fazla değişmeyerek 1,386.65 dolarda kaldı. Palladyum dün ons başına 858 dolar ile 11 Ağustos'tan bu yana en düşük seviyesine indikten sonra yüzde 0.2 prim yaparak 861.95 dolara geldi.

Türkiye'de açıklanacak ekonomik veriler

10 Eylül Çarşamba

10:00/GSYİH-Takvimsel Düzeltilmiş (çeyrek)/2. Çeyrek/Beklenti: + % 0.4/Gerçekleşen: - % 0.5/Önceki: + % 1.7/Revize: + % 1.8
10:00/GSYİH-Takvimsel Düzeltilmiş (yıllık)/2. Çeyrek/Beklenti: + % 3.0/Gerçekleşen: + % 2.4/Önceki: + % 4.4/Revize: + % 4.7
10:00/GSYİH (yıllık)/2. Çeyrek/Beklenti: + % 2.8/Gerçekleşen: + % 2.1/Önceki: + % 4.3

11 Eylül Perşembe

10:00/Cari İşlemler Dengesi/Temmuz/Beklenti: - 2.75 milyar dolar/Önceki: - 4.09 milyar dolar

15 Eylül Pazartesi

10:00/İşsizlik Oranı/Haziran/Önceki: % 8.8