22.12.2003 - 01:00 | Son Güncelleme: 22.12.2003 - 01:00
Kayıtdışı kamburu
Türkiyede kayıtdışı ekonominin, gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 45i düzeyinde bulunduğu bildirildi.
Türkiyede kayıtdışı ekonominin, gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 45i düzeyinde bulunduğu bildirildi. Türk-İşe bağlı Teksif Sendikası tarafından yapılan araştırmaya göre, milli gelir hesaplarına aktarılamayan tüm ekonomik faaliyetleri kapsayan Kayıtdışı Ekonomi Türkiyede yurtiçi milli gelirin yüzde 45i düzeyinde iken, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) üyesi ülkelerde kayıtdışı ekonomi yurtiçi milli gelirin yüzde 15i düzeyinde bulunuyor. Araştırmada, Türkiyede yaklaşık 4.5 milyon kaçak işçinin çalıştırıldığı ve en çok kaçak işçinin tekstil, konfeksiyon, deri, nakliye, inşaat ve tarım işkollarında istihdam edildiği vurgulanarak, Türkiyede özellikle 24 Ocak kararlarının ardından kayıtdışı istihdamın arttığı kaydedildi.
Sistem zorluyor
Teksifin araştırmasında, 2001 yılında yaşanan ve kısmen de olsa süren ekonomik krizler, plansız yatırımlar, Gümrük Birliği sonrası hızla artan ithalatlar ile Uzakdoğu Asya ve Rusya krizleri ile vergi ve SSK prime esas kazancın alt ve üst sınırlarındaki artışın işletmeleri zor duruma soktuğuna dikkat çekilerek, bu nedenlerden ötürü işletmelerin kayıtdışı istihdama yöneldiği kaydedildi.
Tekstilde 2.5 milyon kaçak işçi
İşletmelerin büyük bir bölümünün küçük olması, esnek çalışma, özelleştirme uygulamaları, sürekli artan işsizlik, hızla artan nüfus ile gelir dağılımındaki adaletsizliğin de kayıtdışı istihdamı teşvik eden unsurlar olduğu belirtilen araştırmada, yaklaşık 4.5 milyon kaçak işçiden 2 milyon 500 bininin tekstil, konfeksiyon ve deri işkollarında çalıştığı ifade edildi.
Türkiyede 4.5 milyon kaçak işçinin yanı sıra 1 milyon dolayında da yabancı kaçak işçinin bulunduğu vurgulanan araştırmada, kaçak işçi istihdamı nedeniyle ülkenin her yıl önemli ölçüde prim ve gelir vergisi kaybı olduğu bildirildi.