Güneş kanser yapar mı?

İşte o açıklamalar...

Son zamanlarda sağlık proğram ları ve hatta kişisel sohbetlerin konusu sıklıkla kanserlerdeki artma olmaktadır. Teşhis imkanlarının artması kanser sayısındaki görünen artışınsebeplerinden biridir. Ancak reel olarak ta kanser sayısında artış vardır. Tüm kanserlerdeki
artış gibi cilt kanseri de oran olarak artmıştır. Ancak cilt kanserlerinin belirti vermesi ve teşhis edilmesi daha kolaydır yeter ki geç kalınmasın. Tedavisi de diğer kanserlere göre çok daha kolaydır. Erken yakalanmış ise hele çok basit eksizyon (cerrahi çıkarma ) ile iz bile kalmaz.
Aşırı Güneş ve solaryum zararlıdır.
Cilt kanserlerinin sebepleri incelendiğinde güneş bilindiği gibi ilk sıradadır. Ultraviole (morötesi) ışınları DNA hasarı yaparak hücreleri bozar. Bunu tamir mekanizmaları vardır. yiyeceklerdeki antioksidanların azalması ve aşırı güneş ışınlarına maruz kalma tamiri önler .
Güneşin etkisi sigara gibi kümülatif (birikici ) tir. Yani çocukluk çağından itibaren aldığımız ışınların tümü toplam dozu oluşturur. Bu kişinin ten rengine ve kansere yatkınlığına göre etki eder. Ten rengi çok önemlidir. Çok açık tenliler ile zenciler arasında güneş ışınlarına dayanıklılık açısından yaklaşık 30 kat fark vardır. Kişi ne kadar açık tenli ise o kadar zararauğrar. Aslında bronzlaşma vücudun güneşe karşı bir savunma mekanizmasıdır. Melanin denenpigmenti arttırarak, güneş ışınlarının derine inmesini önlemeye çalışır. Kişinin güneşlenmealışkanlığı ve mesleği (çiftçi, inşaatçı, gemici vb) aldığı güneş ışını dozunu etkiler.
Cilt kanserleri en sık görülen kanserlerdir.
Biz cilt kanserlerini iki ye ayırırız, sebebi kanserlerin belirtileri ve yayılma ve tedavi lerindeki farktır. Melanoma ve melonoma olmayan lar diye ayrılır. Melonoma olmayanlar başta insan da en sık görülen kanser çeşidi olan ve giderek artan ancak atlama ve yayılma ihtimali çok çok az olan , olduğu yerde büyüyen Bazosellüler kanser dir. Bu yazı yı yazarken biraz önce 10 yıldan fazla dır ihmal edilmiş 10* 15 cm e ulaşmış geniş bir cerrahi ameliyat gerektiren ortası oyulmuş bir Bazosellüler kanser gördüm. Bu vaka erken gelse idi çok basit bir şekilde küçük bir müdahale ile temizlenecek ti. Belki kötü bir şeydir diye korku hekime gitmeyi önlüyor. Aksine korku nun erken dönemde hekime götürmesi ve tedbir alınması lazımdır. Basosellüler dışında Squamöz kanser ikinci sıradadır bunu nadir görülen diğer kanserler ve cilt lenfomaları takip eder. Squamöz hücreli kanser daha agresif olsa da iç organlarda görülenlere göre daha şanslıdır çünkü göz önündedir fark edilmesi ve teşhisedilmesi kolaydır. Cilt kanserlerin deki korkup hekimden kaçma en büyük handikabımızdır ve çok kıymetli ilk ayların kaybedilmesini sağlar.
Benler ve Melanoma:
Melenamo lar vücutta görülen en agresif tümörlerden dir. Melanosit denen derideki pigment üreten hücrelerin kanseridir. Hiç ben olmayan bir yerden başlayabildiği gibi daha önce gelişmiş bir benden hatta doğuştan olan benlerden de gelişebilir. Bu kanser tipi de güneşle alakalıdır. Son yıllarda bu tip kanserin görülme sıklığı aritmetik olarak artmaktadır. Güneşlenme alışkanlığının artması ve eskiden güneşten sakınma ve güneş kremi kullanma kültürünün olmaması günümüzde kanserlerin artmasının en önemli nedenidir. Melonomalar
çoğu zaman benlere benzer ve bir kısmı da benlerden geliştiği için bunları ayrımı önemlidir.Melanomalar çok erken yayılma özelliği taşırlar, tümör kalınlığı 1 mm i aştığında uzakyerlere atlamış kabul edilir. Bu sebeple erken tanı ve riskli benlerin takip edilmesi ve çok
erken dönemde teşhis edilebilmeleri için dermoskop denen cihazlar geliştirilmiştir.Yüksek çözünürlüklü dermoskoplar melonoma ve cilt kanserlerinin erken teşhisini sağlar.
Özellikle polarize ışıkla çalışan bilgisayarlı dermoskoplar cildin içini görüntülediğinden renk ve şekil farkları ve damarlardaki değişimleri ayrıntılı olarak gösterir. Renkli cilt oluşumlarının, ben lerin ve cilt kanserlerinin biopsi yapılmadan % 90 dan daha fazla oranda birkaç dakika da hiçbir başka işlem yapılmadan doğru teşhisi sağlar. Yüksek risk taşıyan benleri tesbit eder.Bunların fotoğraflanıp takip edilmesi cilt kanseri ve melanomların çok erkenden fark edilip erken dönemde tedavi edilmesini sağlar . Erken dönemde teşhis ve tedavi edilen Melonomalar da bile tam tedavi sağlanabilir.
Benlerinde renk ve şekil bozukluğu alan hele bunlar 1 cm den büyük ve düzse mutlaka kontrol ettirmelidir. Yeni çıkmış ne olduğu bilinmeyen yaralar ve lekeler, iyileşmeyen yara ve ur benzeri lezyonlarında muayene edilmesi gerekir. Dermatoskopla biopsi bile yapmadan %90 civarında doğru teşhis konulabilmektedir. Hiçbir şekilde ağrı ve işleme gerek görmeden birkaç dakikada tüm vücuttaki benler ve şüpheli lezyonlar muayene edidir ve % 90 isabetli sonuca varılır. Şüpheli ben ve diğer lezyonlar çok tehlikeli bri durum yoksa resimlenip takibe alınır. Takipte önceki resimlerle kıyaslanarak bir değişim var mı karar verilir. En ufak şüpheli
lezyon erken dönemde lokal anestezi ile eksize( çıkarılır) edilir.