Suriye bataklığında durum: 72.5 millet savaşıyor

Osman SAĞIRLI - nbsp;Esad rejiminin mezhepçi; IŞİD'in kime hizmet ettiği belli olmayan katliamları, PYD'nin savaştan devlet çıkarma gayreti Suriye'yi uluslararası kavgaların gerçekleştiği bir alana dönüştürdü. Yabancı savaşçıların da boy gösterdiği iç savaşta etkin rol üstlenen rejim kuvvetleri, ÖSO, IŞİD, YPG, Hizbullah, Nusra ve İslami Cephe'ye bir de 60 ülkeden oluşan koalisyon eklendi. nbsp;

Suriye'de resmî rakamlara göre 240 bin insanın ölmesine, milyonlarca insanın evlerini terk etmesine yol açan isyan hareketi, Orta Doğu'nun istikrarı için büyük bir tehdit olmayı sürdürüyor. Ülkede kırk yılı aşkın süredir iktidarda bulunan Baas rejiminin, Mart 2011'de demokrasi talebiyle sokağa inen kitlelere çok sert karşılık vermesiyle başlayan çatışmalar çığırından çıkmış durumda. Gittikçe derinleşen şiddet, bölgenin tümünde potansiyel mezhepsel ve etnik fay hatlarını da tetiklemiş halde.
Arap Baharı adı verilen değişim dalgasıyla Tunus, Libya ve Mısır'da rejim karşıtı ayaklanmalarla onlarca yıllık diktatörler devrilirken Suriye'de dört yılını geride bırakan eylemler ne yazık ki sonuca ulaşamadı. Dahası ülke içinden çıkılamaz bir iç savaşa girdi.
Rusya ile İran'ın Baas rejimine verdiği destek ve parçalanmış sivil muhalefet Esad'ın elini güçlendirdi.

Kısa vadede kazanan Kürtler
nbsp;Muhaliflerle iktidar arasında yaşanan iç savaş ülkeyi gayri resmi olarak bölünmenin eşiğine getirdi. Bunun en somut örneği; Suriye'nin kuzeyinde Rojava adı verilen bölgede özerklik ilan eden Kürtler... Yıllarca bölgede kimliksiz ve topraksız yaşayan Kürtler, 2012'de ele geçirdiği kentlerde özerklik ilan etti. Esad'dan toprak kurtarıp devlet kurma girişimde bulunan ve binlerce Kürdü ölüme çağıran PYD gerekirse bazı bölgelerde olduğu gibi Kuzey Suriye'nin diğer bölgelerinde de rejimle birlikte hareket edebileceğini duyurdu.
Gerek IŞİD'in katliamları, gerekse Rusya ve İran'ın Esad'a olan desteği, bölgedeki dengeleri altüst edince batılı ağırlıklı ülkeler ve ABD'den oluşan koalisyon savaşa gecikmeli de olsa müdahil oldu. Kürtlere destek ya da IŞİD'e yönelik hava operasyonu gibi dönemsel müdahaleler yapan ABD öncülüğündeki 60 ülkenin desteklediği koalisyon Türkiye'nin de katılmasıyla birlikte IŞİD'i imha Kürtleri koruma faaliyetlerine başladı.

SON DURUM



KİM KİME HİZMET EDİYOR?
Rejim
Devlet Başkanı Beşar Esad için savaşan kuvvetler ve Alevi azınlıktan oluşan temel destekçileri var.
İdeoloji: nbsp;Baasçı, Laik, Arap Milliyetçi
nbsp;Destekleyen Devletler: nbsp;Rusya, İran
nbsp;Amaç: nbsp;Esad rejimini koruma

SURİYE SİLAHLI KUVVETLERİ
Komutan: nbsp;Fahd Jassem al-Freij
Amaç: nbsp;Esad rejimini koruma
Bileşen Gruplar: nbsp;Piyade, Topçu, Tanklar, Hava Kuvvetleri
Tahmini Gücü: nbsp;220.000-280.000
Hava Gücü: Rus MiG
Güçlü Yönler/Taktikler: Sivil alanlar üzerine Dropping ve fıçı bombası

Kudüs Kuvvetleri ve Basij Milisleri (İRAN)
İran Devrim Muhafızları Özel Kuvvetler ve Paramiliter destek grubundan oluşuyor
Komutan: nbsp;Kasım Süleymani
nbsp;Hedef: İran'ın bölgesel hegemonyasını korumak
İdeoloji: nbsp;Şii İslamcı İran Milliyetçiliği
nbsp;Bileşen Gruplar: nbsp;Kudüs Kuvvetleri, Basij Milisleri
nbsp;Tahmini Gücü: nbsp;15.000

Milli Savunma Kuvvetleri (NDF) Müttefik paramiliter gruplar
Komutanlar: nbsp;NDF değişken, diğerleri Mihrac Ural
Amaç: nbsp;Esad'ın rejimini korumak
İdeoloji: nbsp;Şiiler, Aleviler, Baas, Sünniler, nbsp;Komünistler, Hıristiyanlar
Bileşen kategorileri: nbsp;NDF, Baas Tugayı (BB), TSR, Diğer
nbsp;Tahmini Gücü: nbsp;NDF 100.000, BB 10.000

HİZBULLAH
Komutan: nbsp;Hassan Nasrallah
Hedef : İran ve Esad rejimi stratejik ve askeri olarak destekleyen ittifak
İdeoloji: Şii İslamcılık
Tahmini Gücü: nbsp;20.000-30.000
Güçlü Yönler/Taktikler: nbsp;Vur-kaç taktiği ve stratejik hedef imhasında görev alıyorlar. İyi eğitimli, disiplinli, mücadele gücü yüksek bir grup. Rejim için önemli noktalarda görev yapıyorlar. Muhaliflere yönelik istihbarattan sorumlular.

Cephe el Nusra
nbsp;Komutan: nbsp;Ebu Ebu Muhammed el-Joulani
nbsp;Hedef: nbsp;Küresel İslami halifelik
İdeoloji: nbsp;Sünni İslamcılık
nbsp;Tahmini Gücü: nbsp;15.000-20.000

İslami Cephe
nbsp;Komutan: nbsp;Ahmed Issa El-Şeyh (Suqour al-Sham)
nbsp;Amaç: nbsp;Esad güçlerinin bölgeden çıkarılması adına cihat etmek ve bir İslami devlet kurmak
İdeoloji: nbsp;Sünni İslamcılık
nbsp;Bileşen Gruplar: nbsp;Ahrar eş Şam, Suquor al-Şam Tugayları, Tevhid Tugayı, Hak Tugayı, Ensar el Şam Taburu, İslam Ordusu
nbsp;Tahmini Gücü: nbsp;40.000-70.000

Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) nbsp;
Komutan: nbsp;Abed El Alia El Başar
Amaç: nbsp;Esad rejimini sonlandırıp demokratik bir devlet kurmak
İdeoloji: Laik ve İslami yapı
nbsp;Bileşen Gruplar: nbsp;Yüksek Askeri Şura, Suriye Devrimci Cephesi (BAV), Fırat İslami Kurtuluş Cephesi, diğerleri...
nbsp;Tahmini Gücü: nbsp;100.000-120.000

IŞİD-ISIS ISIL-DAASH
Komutan: nbsp;Ebu Bekir el-Bağdadi
nbsp;Amaç: nbsp;Irak ve Suriye, Global bölgelerinde bir İslâm devleti
İdeoloji: nbsp;Selefilik
nbsp;Tahmini Gücü: nbsp;31.000-50.000 (Suriye)

Halk Savunma Birliği (YPG)
Kürt ve müttefik milis grupları, Kuzeydoğu Suriye'deki nbsp;bazı Hıristiyan müttefikler
Komutan: nbsp;Sipan Hemo nbsp;
Amaç: nbsp;Özerklik
İdeoloji: nbsp;Kürt Milliyetçi, Hıristiyan, Süryani Askeri Şura (SMC)
Tahmini Gücü: nbsp;40.000-50.000


Rojava'da 36 silahlı grup nbsp;
Suriye'nin kuzeyinde şu an tek güç YPG/J görülse de o bölgede yaşayan Asuri-Süryanilerin, Ermeni ve Arapların da kurdukları birlikler de IŞİD'e karşı mücadele ediyor. Kimi askeri güçler Suriye yönetimine bağlı; kimileri YPG/J güçleriyle hareket ediyor. Afrin, Haseke, Kamışlı, Tel Abyad, Resulayn gibi bölgelerde eski cihatçılardan oluşan Furkan El Fırat, ÖSO'ya bağlı gruplar, Asuri Sutoro gücü, Arap aşiret birlikleri, Hizbullah, rejim yanlısı NDF ve Suriye Ordu birlikleri de bulunuyor. Rojava'da irili ufaklı çok sayıda askeri grup mevcutken, nbsp;Rojava'da YPG'nin de aralarında olduğu 36 grup ile 11 partinin çatısı altında sosyalistlerin, solcuların, komünistlerin kurduğu örgütler de var.
Rojava'daki o nbsp;
gruplardan bazıları;
- Fırat Volkanı'nda birleşenler nbsp;
- Rakka Devrimcileri Tugayı
- Süwar Umna'a el Rakka
- Kassas Ordusu
- Rakka Cihad Tugayı
- Kuzey Güneşi Taburları
- Allah Yolunda Cihad Tugayı
- Cerablus Tugayı
- Furkan El Fırat
- Rakka Devrimcileri nbsp;
- Kürt Cephesi (Cebhet'ül Ekrad) nbsp;
- Arap Asayiş Güçleri nbsp;
- Asuri birlikler (Sotooro ve Sutoro) nbsp;
- Arap Hristiyanlar ( Kozarto )
- Arap Aşiretleri ( El Meavir )
- Rejim korucuları (NDF)