Güneydoğu ekonomisine 'terör' darbesi

Çözüm Süreci'nde yatırımcıların sıraya girdiği, organize sanayi bölgelerinde doluluğun yüzde 100'e ulaştığı, yeni bölgeler ve ilave etaplar kurulması için hazırlıkların sürdürüldüğü Güneydoğu Anadolu'daki ekonomik gelişme, terör örgütü PKK'nın saldırıları nedeniyle adeta durdu. Süreci akamete uğratmaya yönelik terör eylemlerinin bölge ile ticaret yapanları da tedirgin ettiğini belirten iş adamları, bölgede hedeflenen ihracat rakamlarına ulaşamamaktan endişe duyuyor.
"TERÖR SALDIRILARI EKONOMİYİ OLUMSUZ ETKİLEDİ"
Güneydoğu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Yönetim Kurulu Başkanı Abdulkadir Çıkmaz, AA muhabirine, terör saldırılarının ekonomiyi son derece olumsuz etkilediğini söyledi. Diyarbakır ve bölgesine yıllardır önemli teşvikler verilmesine rağmen terör olayları sebebiyle yatırımcının bölgeye gelmek istemediğini ifade eden Çıkmaz, "Çözüm Süreci ile ekonomide yaşanan hareketlilik, terör saldırılarıyla yavaşladı. Terör saldırıları yatırım, ihracat ve ekonomiyi olumsuz etkiledi" dedi. Sermayenin "ürkek" olduğuna işaret eden Çıkmaz, terör saldırılarının en çok bölge halkını etkilediğini belirterek, "Allah'ın verdiği canı Allah alır diyen bölge insanı, terörden ve teröristlerden korkmuyor. Bu sebeple örgütün halkı korkutma çabaları yersiz. Teröristler yaptıkları eylemlerle kendi ayaklarına kurşun sıkıyor" diye konuştu. Çıkmaz, teröristlerin bölgedeki eylemleriyle bölge insanın tepkisini çektiğini ve her geçen gün bu tepkinin büyüdüğünü aktardı.
"BÖLGEYE MAL SATANLAR TEDİRGİN"
Barış ortamında insanların refaha kavuşacağını, huzurla yaşayacağını ve bölgeye yatırım yapacağını dile getiren Çıkmaz, şunları kaydetti: "Şu an bölgeye mal satanlar tedirgin. Zaten yıllardır sermaye batıya gidiyordu. Çözüm Süreci ile sermaye göçü durmuş gibiydi. Turist bölgeye geliyordu, turizm canlanmıştı. Bu da ticarete, esnafa katkı sağlıyordu. Halk gülüyor, para kazanıyordu. Silahların susturulması halinde, barış ortamında bölgede neler yapılabileceğini herkes kısmen gördü."
Çıkmaz, terörle mücadelede bölge halkının önemli rol oynayabileceğine dikkati çekerek, "Bölge halkı teröristlere 'dur' demeli. Hiç kimse halkın önünde duramaz. Bölge halkının etkili çağrısı ile terör olayları sonlandırılacaktır. Esnaf kepenk kapatıyor. Esnaf kepenk kapatacağına kepenk kapattıranlarla mücadele etmeli" şeklinde konuştu.
"İHRACATTA YÜZDE 25'LİK DARALMA"
Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Başkanı Ahmet Sayar, son haftalarda yaşanan terör saldırıları sebebiyle ihracat hedefine ulaşılamayacağını söyledi. Sayar, üretim ve fabrika sayısı arttıkça doğal olarak ihracatta da artış görüldüğüne dikkati çekerek, "Çözüm Süreci'nde bölge, Türkiye ortalamasının üzerinde ihracat artışı gerçekleştirdi. İhracat hedefi Çözüm Süreci doğrultusunda belirlendi" diye konuştu. "Bölgedeki olaylar ve hedef pazarlarımızda yaşanan gelişmelerden dolayı bu yılın ilk 7 aylık döneminde ihracatta yüzde 25'lik daralma sözkonusu" ifadesini kullanan Sayar, yatırımların artması ve ekonomide gelişme sağlanabilmesi için silahların devre dışı bırakılması gerektiğini vurguladı.
"BÖLGENİN EN BÜYÜK TEŞVİK PAKETİ HUZUR VE BARIŞ"
Sayar, şunları kaydetti: "Sürecin bu şekilde ölüm, çatışma ve gerilimle devam etmesi durumunda başta bölge olmak üzere tüm ülke ekonomisi maalesef bundan etkilenecek ve hedeflere de ulaşılamayacak. Diyarbakır, mevcut teşvik sistemi içerisinde en avantajlı bölgede ancak buna rağmen gereken payı henüz alamadı. Aslında bölgenin en büyük teşvik paketi çatışma ortamının son bulması, huzur ve barışın sağlanmasıdır. Bunlar sağlanmadan siz ne kadar avantajlı seçenekler sunarsanız sunun rakamlar gösteriyor ki yeterli ilerleme katedemiyoruz."
Bölgenin şu anda sosyo-ekonomik verilerinin Türkiye ortalamasının gerisinde, işsizlik oranının resmi verilere göre yüksek olduğunu anlatan Sayar, bölgedeki olayların devam etmesi halinde bu verilerin daha da olumsuz hale geleceğini belirtti. Sayar, olayların sona ermesi için iş dünyası olarak siyasilerden de çaba beklediklerini ifade ederek, "Bu aynı zamanda bir vebal olarak değerlendirilmelidir" diye konuştu.
"BATIYA SERMAYE GÖÇÜ BAŞLADI"
Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (DESOB) Başkanı Alican Ebedinoğlu, Çözüm Süreci'ne kadar bölgede tahribatların yaşandığını, esnafın olaylardan olumsuz etkilendiğini dile getirerek, süreç ile sağlanan huzurun son haftalardaki çatışmalı ortamla yerini tedirginliğe bıraktığını söyledi. "Türkiye kaos ve matem havasının yaşandığı eski yıllarına döndürülmeye çalışılıyor" diyen Ebedinoğlu, esnafın iş yeri açma konusunda tedirginlik yaşadığını kaydetti. Ebedinoğlu, "Olaylar sebebiyle batıya sermaye göçü başladı. Yeni iş yeri açmayı planlayanlar projelerini askıya aldı çünkü sermaye ve kredi kullanma konusunda kaygı duyuyorlar ve risk almak istemiyorlar" değerlendirmesinde bulundu.
Olayların devam etmesi durumunda yatırım ve imalatta kayıpların artacağına dikkati çeken Ebedinoğlu, olaylar nedeniyle iş yerlerinin kapanmasının işsizliği artıracağını anlattı. Diyarbakır Organize Sanayi İşadamları Derneği (DOSİAD) Başkanı Aziz Özkılıç, Çözüm Süreci'nde diğer bölgelerden çok sayıda yatırımcının Güneydoğu'da yatırım yapmak için yer aradığını dile getirerek, "Çözüm Süreci'nde bölgede yatırım için yer aranırken şimdi ne yerli ne yabancı yatırımcı görüyoruz. Bu da çatışmalı ortamın sonucudur" dedi. Özkılıç, Çözüm Süreci'nde sağlanan huzur iklimi ile yatırımcıların bölgeye adeta akın ettiğini ifade ederek, sürece hükümetin teşvik politikalarının eklenmesiyle yatırımların katlandığını vurguladı.
Çözüm Süreci'nde OSB'lere hızlı bir şekilde yatırımların geldiğini anlatan Özkılıç, şöyle konuştu: "Hatta birinci OSB'de yerlerimiz doldu ve ek OSB için çalışma başlattık. Burada tahsisler de yapılmaya başlandı. Sürecin olumlu yansımalarını gördük ve yaşadık. Kalıcı barış beklerken çatışma ortamıyla karşı karşıya kaldık. Yatırımcılar ve sivil toplum kuruluşları olarak çatışmaların yaşanmasını istemiyoruz. Herkesin huzur ve barış ortamının yeniden tesisi için elinden gelenden fazlasını yapması gerekiyor."
"HDP'DEN SİYASETTE YAPICI ROL ALMASINI İSTİYORUZ"
AK Parti'nin Çözüm Süreci'ni başlattığını hatırlatan Özkılıç, bu süreçte HDP'den yapıcı bir siyaset beklediklerini aktardı. "AK Parti, Çözüm Süreci'ni başlatsın ve tamamlasın istiyorlar. Tek başına olmaz. Sen destek vermezsen bu süreç tamamlanamaz. HDP'den siyasette yapıcı rol almasını istiyoruz" diyen Özkılıç, bu konuda Meclis'teki partilere büyük görev düştüğünü sözlerine ekledi.