Kâşifini bekleyen şehir MARDİN -2- Haber ve Fotoğraflar: İnan ARVAS inan.arvas@tg.com.tr BELGESELCİLER VE SİNEMACILAR TABİİ PLATO KENTE AKIN EDİYOR Hollywood, Bollywood suni bir plato fakat Mardin öyle mi; üç asır evvelini yaşayan tarihî sokaklar yapımcıların ilgisini çekiyor. ‘Sıla’ dizisinin başarısında bu şirin şehrin payı tartışılmaz. Tarihî bir film çevireceksiniz. Taş döşeli sokaklar, kemer kemer abbaralar, yüksek evler, nakış nakış kapılar... Milyonlarca dolar yatırsanız da böyle bir plato hazırlanamaz, hazırlananı da suni olur, Mardin gibi insanı kuşatıp saramaz. İşte bu yüzden sinemacılar doğru karar verdiler ve seti Mardin’e kurdular. Sıla, Berivan, Aşka Sürgün, Azap Yolu, Deli Yürek, Kara Duvak... Mardinli diziler hikayelerinden ve oyuncularından ziyade evleri ile dikkat çektiler ve reytingi buldular. Dileriz daha köklü projeler için de güzelim şehir mekân edinir, dünya çapında işlere imza atarlar. HEDEF 1 MİLYON TURİST Şehrin tanıtımında bir Mardinli gibi çaba sarfeden Vali Mehmet Kılıçlar, “Mardin yeni, yeni tanınmaya başladı” diyor ve ekliyor: “Bazı şeyler zamanla oturacak, eğer 2-3 milyon turist gelse layıkı ile ağırlanamaz. Mardin önümüzdeki yıllarda turizmin gözde merkezlerinden biri olacak”. Mardin’in Güneydoğu’da olması hasebiyle imkanların daha az olduğunu vurgulayan Kılıçlar, “Mesela 2006 yılında Diyarbakır’da yaşanan hadiseler bizi de etkiledi. 2007’de 600 bini bulduk. Öyle umuyorum ki en kısa zamanda bu sayı 1 milyon’a ulaşacak” şeklinde konuşuyor. SİT KENTİ OLMA YOLUNDA Mardin 7 bin yıllık tarihi ile Kudüs ve Venedik’in ardından üçüncü tarihi ve mimari sit kenti olma yolunda. Mardin’de bir çok medrese ve cami restore edildi. Mardinli iş adamları bu eserleri ayağa kaldırabilmek için büyük çaba sarfediyor. Mardin bu şuurla önümüzdeki yıllarda UNESCO’nun kültürel miras listesine girer. Yürekten inanıyoruz buna. NEREYE BAKARSAN FOTOĞRAF, NEYİ ANLATIRSAN BELGESEL Gazetemiz yazarı İsmail Yağcı hoca ve ekibi üç bölüm çekmek için geldikleri Mardin’de on bölümlük malzeme buldular. Şehirden ayrılamadılar. Değerli tarihçimiz antik mekanları tek tek dolandı, bilgi ve birikimlerini o hoşça üslubu ile seyircilerine aktardı. Doğrusu biz de çok şey öğrendik hocamızdan. Kaçırılmayacak bir belgesel... GÖRÜNDÜĞÜ GİBİ DEĞİL! Taş binaların naif yapısı gibi kentte rastladığımız sert çehreli Mardinlilerin de sıcak kanlı olduklarına şahit olduk... MEZOPOTAMYA’YA KUŞBAKIŞI... Hiç taş konuşur mu? İnanın Akkoyunlu hükümdarı Kasım Bey’in yaptırdığı medresede bu başarılmış. Kasımiye Medresesi ve Şehidiyye Camii’inden denizi andıran Mezopotamya manzarası görülmeye değer. TELKÂRİ NEDİR BİLİR MİSİNİZ? Anadolu’da annelerimiz yüzyıllardır ip işler, oyalar danteller yaparlar. Erkekler ise tel çeker, büküp yuvarlarlar. Unutulan sanat telkâri denince akla gelen birkaç merkezden biri olan Mardin’de küpe ve kolye gibi birçok takı ile süs eşyası yapılıyor. ULU CAMİLERİN SIRRI... Anadolu’nun hemen hemen her kentinde bulunan “ulu camiler”in en büyük özelliği; şehrin göbeğinde kurulmuş olmaları ve çarşı pazarı himaye etmeleri. Mardin Ulu Cami de kentin ortasına oturtulmuş bir külliye. Yapanlar nur içinde yatsın ustalar taşları dantel gibi işlemiş. Hükümdar Melik Salih tarafından bir kısmı vakıf yapılan bu caminin devasa yapısı İslam sanatının bütün ihtişamını gözler önüne seriyor. Peygamber kokusu Hatuniyye medresesi Anadolu’nun en eski tarihli çift katlı medresesi olarak biliniyor. Medresenin içinde türbelerin hemen önünde bulunan mihrabın kenarında Peygamber Efendimizin ayak izi bulunuyor. Camdan ve demirden muhafazası bulunan Kadem-i Şerif hürmetle ziyaret ediliyor. Kokusu aradan geçen 14 asra rağmen kaybolmamış, Resulullah aşıkları hislerini saklayamıyor. BETONLAR YIKILACAK Kolları sıvayan valilik ve belediye hummalı bir Kentsel Dönüşüm Projesi başlatmış. Altı taş ev üstü beton evlerin beton kısımları yıkılacak, sahiplerine TOKİ’nin konutlarından verilecek. Böylece Mardin 17. yüzyıldaki görünümüne kavuşacak. Artuklu Üniversitesi uçuracak Mardin Artuklu Üniversitesi’nin kurulması için seferber olduklarını söyleyen Mardin Valisi Mehmet Kılıçlar, şunları dile getirdi: “Üniversitenin şehre canlılık kazandırmasını bekliyoruz. Mardin için herkes elinden geleni yapıyor. Bir zamanlar Mardin de yaşayıp ayrılmak zorunda kalan insanlar, Mardin’e olan hasretlerini, özlemlerini dile getiriyorlar. İstanbul’da Mardinliler Eğitim Vakfı’nın çok güzel bir tesisi var. İş adamlarımız bir araya geliyor, ellerinden geleni yapıyorlar.” SON SÖZ... Bizden söylemesi... Doğrusunu isterseniz Mardin’de beklediğimizden çok çok öte bir şehirle karşılaştık. Ne terör korkusu, ne de başka bir sıkıntı. Gelin edalı Mardin eskiden de huzurluydu yine huzur veriyor. Mezopotamya rüzgârlarının yüzümüzü okşadığı bu tarihî kent kendisini günden güne yeniliyor, bambaşka bir görünüme bürünüyor. Her adımından tarih fışkıran antik şehir misafirlerini ağırlamayı bekliyor. Medreseleri, camileri, çeşmeleri, hamamları, kervansarayları, kalesi, tarihi taş evleri, abaraları gezerken ecdadın bıraktığı İslam sanatının bu eşsiz eserleri karşısında bazen hüzünlenecek bazen de gururlanarak hayranlığınızı gizleyemeyeceksiniz. Gördüğünüz misafirperverlik karşısında mahçup kalacak, neden daha önce gelmemişiz? Sorusunu kendinize soracaksınız. Bizden söylemesi... BİTTİ