Çocuk dediğinizi değil, yaptığınızı öğrenir

CANAN ERASLAN - Her anne baba, dünyanın en iyi şeylerini çocuğu için ister. Kendi yemediyse o yesin, kendi giymediyse giysin ister. İyi yetişmiş, her baktığında gurur duyacağı, terbiyeli, çalışkan, toplumda saygı ve sevgi gören bir çocuk hayal eder her anne baba. Evet, anne ve babaların çocukları için hayallerini yazmak için sayfalar yetmez ama, en azından karakteri 'sağlam' olan bir çocuk için, yapılması gereken basit: Ne istiyorsanız, önce kendiniz yapın. Çünkü, bir atasözümüzde çok iyi özetlendiği gibi, armut dibine düşüyor...
Psikolog Levent Erdem "Çocuklarımız bize benzer davranışlar gösterir" vurgusunu yaptıktan sonra "Güzel haber şu ki; çocuklarımızın genel davranış şekillerini, yine bu mantıktan hareketle olumlu şekillendirebiliriz" diyerek rahatlatıyor. 

SİZE BAKIP ÖĞRENİR
Evet, Levent Erdem'in de dediği gibi, doğduğu andan itibaren ailesiyle birlikte olan, onlardan görüp duyduklaranı göre öğrenen çocukların gelişimi de önce aile sonra okul çevresinde gerçekleşiyor. Anne ve babalar, çocuklarında beğenmedikleri bir davranış gördüklerinde ona kızmadan önce durup "Hangimiz böyle yaptık" diye birbirine sormalı. Biraz düşündükten sonra mutlaka bulacaklardır. Kitap okumadığınız hâlde "Bilgisayar başında oturacağına, aç kitabını oku" demek nasıl anlamsızsa, çocukta görülen olumsuz bir davranış sonrasında "Suç sende" diye birbirini suçlamak da o kadar gereksiz. 
"Tamam, bir şeyler ters gitti, yanlış yaptık, dönüşü yok mu" diyorsanız, iyi yerdesiniz. Çünkü Psikolog Levent Erdem "Davranışlar değişebilir. Siz değişirseniz, o da sizinle birlikte değişecek" diyerek içimizi ferahlatıyor. Yani, armut dibine düşecek ama 'sağlam' olarak.

GÜCÜ YETTİĞİNE
Siz evde kavgacı bir hâldeyseniz, çocuklarınızdan birbirine sevgi dolu olmalarını beklemek biraz hayalcilik olur. Anne babadan şiddet gören çocuk, önce kardeşini, sonra dışarıda gücünün yettiğini ezmeye çalışır. Ayrıca siz birbirinize teşekkür etmiyor, ilgi göstermiyorsanız “Yavrum amcaya teşekkür etsene...” öğüdünüz, sadece sözde kalır...

Annesi şiddet gören çocuk da saldırgan
"25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Dayanışma ve Mücadele Günü" etkinliklerini duyduk sıkça. Ancak şiddeti önlemenin yolu da aileden geçiyor. Psikolog Levent Erdem'in dediği gibi "Eşine şiddet uygulayan bir babanın çocuğu büyük ihtimalle arkadaşlarına, kardeşine ve ileride eşine şiddet uygulayacaktır." Birbirine yalan söyleyen eşler, bir süre sonra çocuğunun yalan söylediğini fark edecek, hatta öğretmeninden şikâyet alacaktır.

Babanızı aramıyorsanız oğuldan beklemeyin
Anne ve babanız sağ ama siz işiniz ve çocuklarınızla o kadar meşgulsünüz ki, onlara bakmak bir yana arayıp sormuyorsunuz bile. Çocuğunuz bunu bile sizden öğrenecek, onlar büyüyüp siz yaşlandığınızda, tarih tekerrür edecek ve o da sizi aramayacak, sormayacak. İnsan ilişkilerinde de kıran, aldatan, yalan söyleyen, yüze gülüp arkadan söyleyen insanlardansanız, çocuğunuz da "siz yapıyorsunuz" diye bunu doğru sanıp böyle davranacak.