Merkez Bankası'ndan 'kafa karıştıran' sinyaller

Merkez Bankası'nın son zamanlarda hızlanan tahvil alımlarına dikkat çeken analistler, alımların yaşattığı algının son zamanlarda doları baskılayan sıkılaştırma adımlarının etkisini azalatabileceğini belirtti.

Merkez Bankası, Hazine’nin gerçekleştireceği son üç yılın en büyük aylık borç geri ödemesi öncesinde devlet tahvili alımlarını iyice hızlandırdı.

TCMB, bu yıl ikincil piyasadan toplam 2,2 milyar lira değerinde devlet tahvili satın alarak tahvil varlıklarını 16 milyar liraya çıkardı; böylece bu yıl için koyulan 15 milyar liralık tahvil varlığı hedefinin şimdiden üzerine çıktı.

Bloomberg News tarafından derlenen verilere göre, bu aynı zamanda Merkez Bankası'nın bono portföyün 2008’den bu yana en yüksek seviyeye çıkması demek.

Nomura Ekonomisti İnan Demir, TCMB bono alımlarını Fed'in twist operasyonuna benzeterek likiditenin sıkıştığı dönemde bono alımının şaşırtıcı olduğunu belirtti.

"Bu durum ortalama fonlama faizindeki artışa rağmen kredi faizlerinin yükselmemesine neden oluyor" diyen Demir, "Bize göre bu durum TCMB’nin sıkı para politikasına bağlılığı konusunda karışık sinyaller veriyor. Yurtiçi tahvil piyasasına bu müdahale, para politikası ile maliye politikası arasındaki çizgiyi bulanıklaştırıyor" değerlendirmesinde bulundu.

Demir, "Bu durum TCMB’nin, Fed’in Twist operasyonunda yaptığı gibi getiri eğrisinin uzun tarafını hedeflediğini gösteriyor. Ama önemli bir fark var; Fed’in politikası ekonomiyi canlandırmayı amaçlayan daha büyük ölçekli bir genişleme programının parçasıydı" dedi.

Ekonomist Haluk Bürümcekçi de bugün paylaştığı notunda, son günlerde Merkez Bankası'nın tahvil alımlarını hızlandırması ve her Çarşamba ile Cuma yaptığı düzenli tahvil ihale geleneğini bir kenara bırakarak Pazartesi günü 200 milyon liralık tahvil satın almasının dikkat çekici olduğunu söyledi.

Merkez Bankası likidite yönetimi amacıyla Açık Piyasa İşlemleri (APİ) Portföyü taşıyor ve her yıl bu portföy büyüklüğüne ilişkin miktar hedefi belirliyor. Bu yıl için belirlenen büyüklük 15 milyar TL ve Merkez Bankası bu büyüklüğe erişmek için piyasadan kesin alım işlemleri ile farklı vadelerde tahvil alıyor. Kesin alım işlemlerinin büyüklüğü ve günleri de önceden ilan ediliyor. Ayrıca, en baştan ilave alım seçeneği saklı kalmak üzere diye de belirtiliyor. Ancak son zamanlarda bu alımlar bir artış söz konusu.

DUYURMADAN YAPILAN İŞLEMLER OLUMSUZ ETKİLEYEBİLİR

Bu hamlenin etkisini değerlendiren Bürümcekçi, "Merkez Bankası, bu tür işlemlerin en önemli kullanım amacının piyasaya kalıcı likiditenin sağlanabilmesi olduğunu Enflasyon Raporu’nda belirtmişti. Ancak, önceden duyuru yapılmadan bu tür değişimlere gidilmesi, Hazine'nin Mart ayında yapacağı ve 17,6 milyar TL ile 3 yılın en yüksek seviyesinde olan borç geri ödemeleri öncesinde devlet tahvili alımlarını artırarak, parasal sıkılaşmanın ihalelere olumsuz yansımasını sınırlamaya çalıştığı algısı yaşatıyor" dedi.

Ekonomist ayrıca, TCMB’nin alımlarda uzun vadeli tahvillere ağırlık vermesi ve bu ay satın alınan 18 tahvilin 15'inin, 2023 ve 2024 vadeli olmasına da dikkat çekti.

Bloomberg News'a konuşan Nomura Ekonomisti İnan Demir de Bloomberg'e yaptığı değerlendirmede, “Merkez Bankası’nın bono geri alımlarını artırdığı izlenimi var. Bu doğruysa geri alımlar sisteme kalıcı likidite sağlayacak, bu durum da parasal sıkılaştırma çabalarının etkisini azaltacak” dedi.

Denizbank Hazine, Finansal Kurumlar, Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Bora Böcügöz ise TCMB'nin tahvilleri bir ay sonra almak yerine şimdi almayı tercih ediyor olabileceğini belirtti.