06.12.2010 - 01:00 | Son Güncelleme: 06.12.2010 - 01:00
Burmada olanlar -1-
Burma, resmî adı Myanmar olan Güney doğu Asyada bir ülkedir. Yüzölçümü 676.577 km2dir. Birmanya olarak da bilinir. Başkenti Rangoondur. Güneydoğuda Tayland ve Laos, kuzeydoğuda Çin, kuzeybatıda Bangladeş ve Hindistanın Pradeş, Manipur ve Muzderan eyaletleri, güney ve güneybatıda Bengal Körfezi Andaman Denizi ile komşudur. Nüfusu 50 milyon kadardır.
Burma, resmî adı Myanmar olan Güney doğu Asyada bir ülkedir. Yüzölçümü 676.577 km2dir. Birmanya olarak da bilinir. Başkenti Rangoondur. Güneydoğuda Tayland ve Laos, kuzeydoğuda Çin, kuzeybatıda Bangladeş ve Hindistanın Pradeş, Manipur ve Muzderan eyaletleri, güney ve güneybatıda Bengal Körfezi Andaman Denizi ile komşudur. Nüfusu 50 milyon kadardır.
Burmada ilk insan yerleşimleri 5 bin yıl önce İrravady Vadisinin orta kesiminde kuruldu. Güneydoğu Asyada Budacılığı ilk kabul eden ülke Burma oldu. Birçok kabile savaşı ve küçük krallıktan sonra Birmanlar Assamı ele geçirince Hindistandaki İngilizlerle karşı karşıya geldiler. Berance İngiliz Birmanya savaşı (1824-26) esnasında Syam İngilizlerin yanında yer aldı. Birmanlar savaş sonunda çekildiler. Assam, Panipur, Arakandan çekildiler. İngilizlerin Kalkütadan Singapura kadar bütün kıyılara egemen olmak istemeleri yüzünden 1852de çıkan İkinci İngiltere-Birmanya savaşı sonunda Birman Krallığı yukarı Myanmara çekilmek zorunda kaldı. Çinle kara yoluyla da ticaret yapmak isteyen İngilizler, 1885te üçüncü kez savaş açtılar. Savaş yalnızca bir hafta sürdü. Birmanlar askerî açıdan zayıftılar. İngilizlerin sadece Kral Thibawın yerine Hindistanda yaşayan bir Birman prensini geçireceğini umuyorlardı. Fakat İngilizler Birman Krallığını ilhak ettiler ve Hindistanın bir eyaleti yaptılar (1886).
Hintlilerle Birmanyalılar arasında dil, toplumsal yapı, kültür bakımlarından farklar vardı. Uzun mücadeleler oldu. Yer darlığından bunları yazamayacağım. Ocak 1948de Birmanya Birliği adıyla ülkenin bağımsızlığı ilan edildi. Savaş sırasında yıkıma uğrayan ve ekonomisi sarsılan Burma, barışçı bir döneme geçme ümidiyle tarafsız bir politika benimsedi. Fakat içerideki anlaşmazlıklar ülkeyi yeniden karışıklığa sürükledi. İsrail ve Çin Halk Cumhuriyetini ilk tanıyan devletlerden biri oldu. 1920de Hindistanda girişilen yeni reformların Burmayı kapsamayacağı açıklanınca genç avukatlar ülke çapında İngiliz mallarının boykot edilmesini de içeren bir protesto hareketi başlattı. Bunun üzerine İngilizler Burmaya bazı tavizler verdi. Haftaya devam edeceğiz...