Reform paketi geliyor! Her yıl 15 milyar lira dönüşüme ayrılacak

Yücel Kayaoğlu ANKARA

Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması için yeni tedbirleri devreye sokacaklarını, bu kapsamda belediyelere 2 yıl ödemesiz sıfır faizli kredi vereceklerini ve İller Bankasının kaynaklarının yüzde 50’sinin sadece kentsel dönüşüm için kullanılacağını söyledi. Bakan Özhaseki, TBMM’de bazı gazetecilerle sohbetinde hafta başı toplanan Bakanlar Kurulunda kentsel dönüşüme ilişkin yaptığı sunumun detaylarını açıkladı. Türkiye’deki deprem gerçeğine dikkat çeken Özhaseki, ülke topraklarının yüzde 60’ının deprem hattında yer aldığını, nüfusun yüzde 70’inin deprem bölgesinde yaşadığını söyledi. Her an deprem olabileceğini kaydeden Özhaseki “Yani 10 saniye sonra da olabilir, 10 sene sonra da deprem olabilir” dedi. Muhtemel bir depremin en az hasarla atlatılması için öncelikli olarak kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini belirten Özhaseki, Türkiye’deki 25 milyonluk yapı stoğundan 15 milyonunun eski yönetmeliklere göre yapıldığını ve an az 7,5 milyon yapının büyük risk altında olduğunu hatırlattı. Bu yapıların hızla dönüştürülmesi için yeni bir yol haritası hazırladıklarını ifade eden Özhaseki, atılacak adımları şöyle sıraladı:
Kentsel dönüşümü hızlandırmak için üç başlıkta bir plan hazırladık. Birincisi bina bazlı bir plan. Yani vatandaşa vereceğimiz teşviklerle herkesin kendi binasını ölçtürüp hızlandırılmasını sağlayacak bir sistem. Müteahhitleri ve bina sahiplerini teşvik edecek bir sistem. İkinci olarak alan bazlı dönüşüm yapılacak. Bunu belediyeler yapacak. Bakanlar Kurulu belediyelerin belirlediği yerleri riskli alan ilan ederse, dönüşüm başlar. O alan içinde hazine arazisi varsa bunları da belediyelere tahsis edeceğiz. Vatandaşın da kirasını öderiz. Ama buradaki asıl sıkıntı belediyelerin finansman sıkıntısı. Bunu aşmak için de belediyelere sıfır faizli kredi vereceğiz.  Bu kredi 2 yıl ödemesiz olacak. Sonraki süreçte üç yılda geri ödemeli olacak. Üçüncü olarak da biz bakanlık olarak elimizi taşın altına koyacağız ve çözüm ortağı olacağız. Vatandaş ve belediyenin yeterli olmadığı yerde biz devreye gireceğiz. Mesela Fikirtepe’de 5 yıldır bir türlü ilerleme olmadı, adeta her yer çamura dönmüş. Oradaki iş kilitlenmiş kalmış. Evden çıkan da çıkmayan da pişman. Tinerci yatağı olmuş. Mecburen biz el attık. Karabağlar’a girdik, önümüzdeki günlerde Armutlu’ya gireceğiz. Bakanlık bu türlü projelerde çözüm ortağı olarak yer alacak.

İLLER BANKASININ KAYNAĞI

Bakanlık olarak kentsel dönüşümde kullanılmak üzere yurtdışından kredi de temin edeceklerini kaydeden Özhaseki, “Ayrıca İller Bankasının kaynaklarının yüzde 50’sini bu iş için kullanacağız. İller Bankasından özellikle belediyelerin alt yapı yatırımlarına yardım edeceğiz ama kültür merkezi, spor merkezi ,belediye sarayı gibi şeylere yapanlara artık ‘bir dakika’ diyeceğiz. Bunlara İller Bankası destek vermeyecek. Bir süre bekleteceğiz. Önceliğimiz kentsel dönüşüm olacak” diye konuştu.

5 YILDA 75 MİLYAR LİRA

2018’den  başlamak üzere 5 yıl boyunca, her yıl 15 milyar lira kentsel dönüşüme aktaracaklarını belirten Özhaseki “Bu rakamı yurt dışı kredilerinden ve iller bankasından karşılamayı düşünüyoruz. Kamu olarak bizim katlanacağımız finansman yükü sadece faizler olacak. Türkiye’de yılda 500 bin binayı dönüştürmeyi düşünüyoruz. İstanbul’da her yıl 150-200 bin yapıyı dönüştüreceğiz” dedi.

ŞİMDİ OLMAZSA SONRA AĞLAYARAK YAPARSANIZ

Mehmet Özhaseki, kentsel dönüşümün hızlandırılması için atılacak adımları içerecek düzenlemeleri bayramdan sonra Meclis’e sunmayı planladıklarını söyledi. Özhaseki, Türkiye’de kentsel dönüşümün artık ciddi bir şekilde ele alınması gerektiğini hatırlatırken, “Tokyo 1960’lardan sonra bütçesinin yüzde 60’ını depreme hazırlığa ayırdı. Bunu şimdi yapmazsanız, deprem geldiğinde ağlaya ağlaya yaparsınız” görüşünü dile getirdi.

İSTANBUL İÇİN ÖZEL YAPI

Bakan Özhaseki, İstanbul’daki dönüşüm çalışmalarının hızlandırılması için ayrı bir çalışma planladıklarını söyledi. Bu kapsamda valilik bünyesinde oluşturulan İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesinin (İSMEP) bundan sonra bakanlık tarafından yürütüleceğini belirten Özhaseki, “Bu proje ile artık sadece kamu binalarının dönüştürülmesi değil, özel alanlara da gireceğiz. İstanbul’u İSMEP üzerinden götüreceğiz” dedi.