Devleri katladık

Geçtiğimiz yıl terörden darbe girişimine kadar birçok olumsuzluğu bir arada yaşayan Türkiye, aldığı tedbirlerle, 2017’nin ilk çeyreğini bir başarı hikayesine dönüştürdü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ocak-mart dönemini kapsayan ilk çeyrekte Türkiye ekonomisi yüzde 5 büyüdü. Üretim yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla tahmini ise aynı dönemde cari fiyatlarla yüzde 14,3 yükselerek, 641 milyar 584 milyon lira olarak belirlendi. Büyümeye sanayi sektörünün sağladığı katma değer yüzde 5,3 olarak gerçekleşirken, inşaattan yüzde 3,7, ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetlerinden yüzde 5,2 katkı geldi. Türkiye 2016’nın üçüncü çeyreğinde küçülmüş, son çeyrekte yüzde 3,5 ve yılın tamamında yüzde 2,9 büyümeye imza atmıştı.
EN HIZLI SEKTÖRLER
Bu yılın ilk çeyreğinde iktisadi faaliyet kollarına göre cari fiyatlarla en yüksek büyüme hızı, yüzde 35,5 ile “finans ve sigorta faaliyetleri” sektöründe kaydedildi. Tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün büyüme hızı yüzde 10,2, inşaat sektörünün ise yüzde 10,7 olarak belirlendi. Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2017 yılının birinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 5,1 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 9,4, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 2,2 artış gösterdi.

23 AB ülkesinden iyiyiz

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, ilk çeyrekte yüzde 5 büyüme yakalayan Türkiye’nin birçok gelişmiş ülkeyi geride bıraktığını söyledi. Geçen yıl birçok olumsuzluğun yanı sıra dışsal risk unsurlarına rağmen yüzde 2,9 büyüyen Türkiye’nin bu yılın ilk çeyreğinde de yüzde 5 büyüdüğünü vurgulayan Zeybekci, “Bu yılın ilk çeyreğinde gösterdiğimiz başarı, hem hükümet olarak yoğun bir şekilde uygulamaya aldığımız yapısal reformlarımızın doğru sonuçlar vermekte olduğunu göstermiş hem de 2017 yılında ekonomimizde arzu ettiğimiz atılımı gerçekleştirme yolunda bizlere ümet vermiştir. İlk çeyrekte yüzde 5 büyüme ile en hızlı büyüyen üçüncü G20 ülkesi olduk. ABD, Japonya, İngiltere, Kanada gibi G20 ülkelerinden daha iyi performans gösterdik. Ülkemiz, ilk çeyrek büyümeleri resmi olarak açıklanmış 23 Avrupa Birliği ülkesinden daha hızlı büyümeyi başarmıştır” dedi.
Hem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hem de Başbakan Binali Yıldırım başkanlığında bu yılın ‘ihracat seferberliği ve atılım yılı’ olarak belirlediklerini hatırlatan Zeybekci, “Türkiye’nin ihracat, üretim ve yatırım ekseninde kalkınıp saygınlığının kuvvetlenmesi adına ihtiyaç duyulan her türlü politika kararını alacağız. 4 ayda 3,6 milyar dolar yabancı yatırım geldi. Bu tabloyu daha da güçlendireceğiz” diye konuştu.

‘3’üncü çeyrekte %7’yi buluruz

Ekonomistler, hem tüketim hem de üretim yönünden açıklanan verilerin, büyümenin oranı kadar yapısının da sağlam olduğunu gösterdiğini ifade etti. Ekonomi yönetiminin aldığı tedbirler ve 16 Nisan referandumunun ardından güven ve istikrar ortamıyla yatırımlardaki artışın, ilk çeyreğin ardından büyüme trendinin devam edeceğini gösterdiğini söyleyen ekonomistler, çarpan etkisiyle üçüncü çeyrekte gelebilecek yüzde 7’lik büyüme rakamıyla, yıl tamamında yüzde 5 büyümenin sürpriz olmayacağını dile getiriyor. Ziraat Bankası Ekonomisti Bora Tamer, geçen yılın üçüncü çeyreğindeki daralmanın hemen ardından devreye giren mali adımların, büyümeyi yüzde 5’e kadar hızlandırabildiğini dile getirdi. Yılmaz, “Daha önce yüzde 4 ve üzeri olan büyüme beklentimizi, tedbirlerin ardından yüzde 5 civarına güncellemiştik. Üçüncü çeyrekte bazın da etkisiyle yüzde 7 büyüme hızı ile karşılaşabiliriz” dedi.

Not indirimi yapanlar şimdi artırmalı

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Bülent Gedikli rakamları, “Küresel yatırımcının gözbebeği tekrar gelişen ülkeler olacak, bu anlamda Türkiye cazibe merkezi” diye değerlendirdi. 15 Temmuz’dan bugüne not indirimi yapanların iki kez düzeltme yaptıklarını kaydeden Gedikli, “Maalesef 2 ters bir düz derken düğüm oldular. ‘Kur oynaklığı, siyasi belirsizlik, OHAL var, kriz çıkacak FED faiz arttırsa yandık’ söylemlerinin yabancı ve yerli yatırımcının kararlarına hiçbir etkisi olmadığını da özellikle BIST 100’ün rekor seviyelerinden ve birçok mega projemize doğrudan ortak olmak isteyen firma sayısından anlayabiliyoruz. Cumhurbaşkanımızın deyimiyle ‘babayiğitler’ bu üretim ekolüne talip olan çıkarsa süreç devam edecektir” dedi.

Devam etmek için bir an önce reform

 Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik, Türkiye ekonomisinin yılın ilk çeyreğinde yüzde 5 büyümesine ilişkin, “Yüzde 5 önemli bir büyüme çizgisinin başlangıcı, diliyorum bunu yıl sonuna kadar uzun vadeli politikalarla çok sağlıklı bir şekilde destekleyebiliriz” dedi. Beklentinin üzerinde gelen büyüme rakamlarının tüm iş dünyasını sevindirdiğini belirten Bilecik, bu büyümenin sürdürülebilir olması için bir an önce reform paketinin açıklanması gerektiğini söyledi. İhracattaki yüzde 10,6’lık artışın müthiş bir gelişme olduğunu ifade eden Bilecik, bu büyümenin büyük kısmının Avrupa Birliği’nden geldiğini söyledi. 

Büyümenin motoru sanayi

İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayinin teşvik ve desteklerin hakkını vererek ilk çeyrek büyümesinin motoru olduğunu belirtti. Bahçıvan, “Kaliteli büyümenin olmazsa olmazı ihracattır. Yüzde 10,6 büyüyen ilk çeyrek ihracatı büyümede ciddi katkı sağladı. İhracatın yüzde 95’i de sanayi ürünü olduğuna göre, bu ilk büyüme verilerinden çıkan sonuç, çıkan büyümenin motorunun sanayi olduğudur” dedi.

İhracattan 2,2 puanlık katkı

 Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, yılın ilk çeyrek büyüme rakamının yarısına katkının ihracattan geldiğini belirterek, “İhracatımızın güçlü bir şekilde artış göstermesi büyümeye önemli oranda, 2,2 puan katkı sağladı. Yani büyümenin yarısı ihracattan kaynaklandı. Yılın geri kalanında da katkı vermeye devam edecek. Önümüzdeki dönemde de ülkemizdeki güven ve istikrarla artan yatırımlar sayesinde daha yüksek büyüme oranları görülecektir. Artık istikrarın hakim olduğu ülhkemiz müreffeh yarınlara ilerliyor” ifadesini kullandı.

Bu rakam bir işaret fişeği

 Türkiye Odalar ve Borsalar BirliğiBaşkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, yılın ilk çeyreğindeki büyüme oranının beklentileri aştığını belirterek, “Bu oran, 2017’nin tamamında sağlamayı hedeflediğimiz yüksek büyüme için de işaret fişeğidir” ifadesini kullandı. Hisarcıklıoğlu, istihdam seferberliğinde rakamın 1,2 milyona yükseldiğini belirttiği açıklamasında, “Bugün Türkiye’ye yatırım yapan yarın da kazanacak” vurgusu yaptı.

Büyümeye rekorla alkış

 Türkiye’de beklentilerin çok üzerine çıkarak yüzde 5 olan büyüme, Borsaya rekor kırdırdı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, güne tarihî zirvelerle başladı ve ilk seansta 99 bin 707 puana kadar çıkış görüldü. Daha sonra kâr satışlarının geldiği piyasada endeks, ilk hedef olan 100 binlik seviyeye biraz daha yaklaşmış oldu.