Avrupa Birliği'nde Balkan rüzgarı esiyor

Genişleme konusunda uzun zamandır düşük profilli bir politika izleyen Avrupa Birliği'nde Balkan rüzgarı esiyor. Brüksel'de iki günlük bir zirveyi tamamlayan Birlik liderleri Hırvatistan'ın 28. Avrupa Birliği üyesi olmasının hemen öncesinde Sırbistan ve Kosova açısından da önemli kararlar aldılar.Tarihsel perspektifle bakıldığında Balkanlar'ın en sorunlu ülkeleri arasında ilk sıralarda yer alan Sırbistan ve Kosova, her ne kadar önlerinde hâlâ oldukça uzun bir yol olsa da Avrupa Birliği üyeliğine bir adım daha yaklaştılar. Hırvatistan'ın 1 Temmuz'da Avrupa Birliği'nin 28. üyesi olacağı bir ortamda Brüksel, Kosova'yla ilişkilerini normalleştirme yönünde önemli adımlar atan Sırbistan'ın üyelik müzakerelerine başlamasına yeşil ışık yaktı. Her şeyin yolunda gitmesi halinde müzakere sürecine en geç Ocak 2014'te resmen başlanması öngörülüyor. Yugoslavya'nın parçalanmasıyla sonuçlanan Balkanlar'daki savaş nedeniyle uzun süre Avrupa Birliği'nin görmezden geldiği Sırbistan'a yakılan yeşil ışığı değerlendiren Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, "Hem Balkanlar hem de Avrupa açısından tarihi bir an yaşıyoruz" dedi. Alınan kararları Belgrad ve Piriştine'nin nisan ayında vardıkları cesur anlaşmanın ivedi sonucu olarak değerlendiren Van Rompuy'un pazartesi günü iki başkente de gidecek olması Brüksel'in konuya verdiği önemin göstergesi olarak algılanıyor.
Brüksel'de bir araya gelen Avrupa Birliği devlet ve hükümet başkanları, 1990'larda NATO bayrağı altında taş üstünde taş bırakılmayan Sırbistan'a yeşil ışık yakarken Kosova'yı da unutmadılar. Henüz 27 Avrupa Birliği üyesinin 22'sinin tanıdığı Kosova'yla, üyelik perspektifinin ilk adımlarından biri olarak görülen İstikrar ve Ortaklık Anlaşması'yla ilgili müzakerelerin başlatılması da liderlerin kararları arasında yer aldı. Bu anlaşma hem ekonomik hem de siyasi unsurlar içeriyor.
Savaş suçlusu eski Sırp lider Slobodan Miloseviç'in sözcüsü olan şimdiki Sırp Başbakanı Ivica Dacic, Avrupa Birliği hedefi doğrultusunda yoğun çaba harcadıklarını ve müzakerelere başlama tarihi verilmesinin "büyük yolculuğun ilk adımı" olduğunu söyledi.
Avrupa Birliği'nin Sırbistan ve Kosova konusunda aldığı kararları memnuniyetle karşılayan isimler arasında NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen de yer aldı.
Dacic, Sırbistan'ın üyelik hedefini 4-5 yıl olarak belirlerken, Brüksel'deki genel kanı her şeyin yolunda gitmesi halinde bile olası bir üyeliğin 2020'den önce mümkün olmayacağı yönünde.
Slovenya, 2004'te Avrupa Birliği'ne katılan ilk eski Yugoslav cumhuriyeti olurken onu pazartesi günü Hırvatistan izleyecek. Karadağ üyelik müzakerelerine geçen yıl başlarken isim sorunu nedeniyle sıkıntı yaşayan Makedonya aday ülke statüsüne sahip. Bosna Hersek'in ise adaylık başvurusu bekleniyor. Arnavutluk da potansiyel adaylar arasında yer alıyor.