ORSAM danışmanı Sümer: ‘Şu savaşları çıkmayacak’ diyemeyiz

Selçuk BÖKE
ANKARA-  Su konusu uluslararası gündemin üst sıralarında yerini korumaya devam ediyor. Nüfus artışı, hızlı kentleşme, sanayileşme ve iklim değişiklikleri sonucu su sıkıntısının gelecek 20-25 yıl içerisinde Orta Doğu’da krize dönüşme ihtimalleri hesaplanırken, Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) Danışmanı Vakur Sümer, su sorununda Türkiye’nin suyu bir silah olarak kullanmadığının altını çizdi.
 
SU ZENGİNİ DEĞİLİZ
Gazetemize konuşan Sümer, yarı kurak iklim kuşağında bulunan Türkiye’nin sanılanın aksine su zengini bir ülke olmadığını ancak su fakiri de olmadığı bilgisi verdi. Türkiye’nin su konusunda kendi kendine yeten bir ülke olduğunu ve su politikasında çevre ülkelerle iyi komşuluk ilişkilerinin bulunduğunu aktaran Sümer, Ortadoğu’da yaşanan su sorununda Türkiye’nin suyu bir silah olarak kullanmadığının altını çizdi.
 
SINIR AŞIRI ÜLKELERE SU İHRACATI GÜNDEMDE DEĞİL
Türkiye’nin komşu ülkelerdeki su sorununa tek başına çözüm bulmasının zor olduğuna dikkat çeken ORSAM Danışmanı Sümer, sınır aşırı ülkelere su ihracatının gündemde olmadığını ifade etti.  İçinde bulunduğumuz yüzyılda iklim değişikleri ile birlikte özellikle Fırat-Dicle Havzası’ndaki su kaynaklarında ciddi azalmalar beklendiğini anlatan Sümer,  “Suyumuzun üçte biri Fırat-Dicle Havzası’ndan geliyor. Burada kar yağışında ciddi bir azalma ve akışta azalma bekleniyor. Dolayısıyla var olan kaynaklarımızın daha da azalacağı dönemde bizim suyu ihraç edebilmemiz söz konusu değil” dedi.
 
'SU SAVAŞLARI ÇIKMAYACAK' DİYEMEYİZ
Ortadoğu’da su savaşları yaşanması ihtimalini de değerlendiren Vakur Sümer, şunları söyledi: “Su savaşları söylemi yıllar önce büyük yankı uyandırmıştı. Ama tabii ‘sudan savaş’ çıkmama olayı ilelebet sürecek bir şey değil. 1960 yılında Sudan’ın nüfusu 7 milyonken şu anda 42 milyonun üzerinde. 6 katlık bir artış söz konusu. Ortadoğu’daki bazı ülkelerde bu şekilde hızlı nüfus artışı var. Tabii burada su kaynaklarının dayanması çok kolay değil. O yüzden ‘gelecekte bir savaş çıkmayacak’ diye kesin konuşamıyoruz.”
 
DENİZDEN SU ARITMA
Bir takım projelerini hayata geçirilerek su sıkıntısının aşılabileceğini anlatan Vakur Sümer, denizdeki suların arındırılıp kullanılabileceğini söyledi. Bunun maliyetli bir iş olduğuna dikkat çeken Sümer, “Belli ülkeler bu maliyeti karşılayabilir. Türkiye’de henüz denetlenme aşamasında. Yakın gelecekte Antalya, Muğla bölgesinde yerel düzeyde su arındırma tesisleri kurulacağını tahmin ediyorum. Bu konu, Türkiye’nin yavaş yavaş üzerine eğilmesi gereken, su üretmede alternatif yollardan bir tanesi” diye konuştu.
 
TASARRUFU EN ÜST DÜZEYE ÇIKARTMAMIZ GEREKİYOR
Türkiye’nin su sıkıntısı çekmemesi için bazı alternatif yollar olduğunu hatırlatan ORSAM Danışmanı Sümer sözlerini şöyle sürdürdü: “Suyumuzun yüzde 70’ini tarımda kullanıyoruz. Tarımda yapacağımız ufak bir verimlik artışı su kullanım konusunda bizi çok rahatlatır. Diğer yandan ekonomimize de çeşitlendirmemiz gerekiyor. Su kaynaklarının sadece tarım sektöründe değil, sanayide de rasyonel kullanmalıyız. Bu konuda Türkiye önemli adımlar attı, bunun devam ettirilmesi gerekiyor. Bununla birlikte alt yapılarımızı da geliştirmeliyiz.  Damla sulama, yağmurlama sulama, kapalı kanal sistemi, son 10-12 yıldır bunlarla sulamalar yapılıyor ve devam etmesi gerekiyor. Aynı şekilde şehir şebekelerinde ciddi kayıp ve kaçaklar söz konusu. Bu kaçakların azaltılması ve eskiyen alt yapıların yenileriyle değiştirilmesi gerekiyor.”