Gezerken de kiloya dikkat

CANAN ERASLAN

Mevsim artık sonbahar. Deniz, kum, güneş tatili yerini kültür ve doğa gezilerine bırakıyor. Bol yıldızlı otellerin ‘her şey dâhil’ konaklamalarından çok daha keyifli bu turlarda her bölgenin kendine has, tadılmayı bekleyen yiyecekleri var. Peki, gittiğiniz yerlerde, ne yiyeceksiniz? Diyelim ki, her güzel lezzeti tattınız. Takriben kaç kilo alıp dönersiniz?
Biz iyisi mi, Diyetisyen Emre Uzun’un, Türkiye’nin bölgelere özel lezzetlerini tadarken, porsiyon ve dolasıyla kilo kontrolünü nasıl yapacağımızı öğrenip, ona göre adımlar atalım.
Güneydoğu’nun kebaplarını, acılarını yedikten sonra ne kadar yürürsek kilo almayız?
Ege deyince zeytinyağlılar vazgeçilmez ama sağlıklı zeytinyağını abartırsak ne olur?
Bursa’ya gidip İskender, Edirne’ye gidip ciğer yemeden dönülür mü?
Kayseri mantısı yerken, bir tabakla yetinmediysek, ne yapmalı?
Hatay, Mersin, Adana... O künefeleri yemeden olmaz ama!...
Karadeniz’de hamsi pilavı yedikten sonra, yaylalarda dolaşmak peki?
İşte size bölgelere göre kalori ve kontrolünün püf noktaları...

Tatil sonrası bedeni de arındırmalı
Tatil sırasında çoğunlukla yediklerimize dikkat etmedik büyük ihtimalle. Peki, nasıl bir arınma programı uygulamalıyız?
Uzmanların dediğine göre zaten vücudumuz doğal bir detoks sistemine sahip. Yeterli sıvı aldığınızda kendi kendini yenilemeye başlıyor. Tatilden sonra sebze ve meyve ağırlıklı ara öğünlerle bir anlamda detoks yapmak mümkün. Günde 2,5-3 litre su, 1-2 şişe maden suyu çok önemli ama meyve abartıldığında, fazla şeker sebebiyle kilo almak kaçınılmaz olabilir.

Yurdun çatısında lezzet dolu sofralar

Doğu Anadolu, denizden yüksekliğin en yüksek olduğu bölgemiz. Bölgede bolca et tüketilir. Van’ın kahvaltısı, Bitlis’in ciğer taplaması, Tunceli’nin babukosu, bölgenin birçok ilinde yapılan ve adı hangel, hingel gibi şekiller alan patatesli hamurlu bir çeşit mantı, Kars böreği, un helvası, Erzurum’un tel kadayıf sarması ve cağ kebabı, Tunceli’nin eşkenesi, Ardahan’ın katmesi... Erzurum’da 1 porsiyon cağ kebabı yediğimizde 460 kalori alırız. Lezzetten ödün vermeyelim; 1,5 saatlik doğa yürüyüşü yeter. Tel kadayıf dolmasının 1 porsiyonu da 300 kalori civarında. Bol hareket, bol sıvı tüketimi ile denge sağlayabiliriz.

Adana kebabı 360 künefe 380 kalori

Akdeniz’de, her mevsim muhteşem... Yiyecekleri de öyle. Adana’da kebap çeşitleri, Antalya’da bol cevizli Arap kadayıfı, Mersin’de tantuni, Hatay’da ise humus, künefe... Bir porsiyon Adana kebap 360 kalori, 1 porsiyon tantuni ve 1 porsiyon künefe 380 kalori. Bunlara da fiziksel aktivite şart.

Riski en az olan bölge Karadeniz

Elbette yemeklerinden değil, coğrafyasından ötürü. Karadeniz’in sularından çıkan balıkları, tarlasında yetişen mısırdan yapılmış ekmekle yemek gerek. Hamsili pilav, 280 kalori. 50 dakika yürürseniz mesele yok. Karadeniz’in mıhlaması ve iki dilim mısır ekmeği de iyi gideceğine göre; bunları yakmak için serin sularda yarım saatlik yüzme ya yine yaylalarda uzun yürüyüşler tavsiye ederiz. Fındık da sağlıklı ama 10 tane yeterli. 

Çiğ börek, mantı ve hamur işi

Tahıl ambarı İç Anadolu’da, yiyecekler de tahıl ağırlıklı. Kayseri denince akla ilk gelen mantının bir porsiyonu 350 kalori içerir. Bu da 1 saatlik hızlı yürüme ile eritilebilir. Ankara tavası, et ve arpa şehriye ile yapılır, yaklaşık 300 kaloridir. Salatayla iyi bir öğün olacaktır. Eskişehir’e gidip de çiğ börek yemeden kesinlikle dönmeyin. Bir adet çiğ börek 160 kaloridir ama Porsuk Çayı etrafında yarım saatte eritirsiniz.

Güneydoğu’dan kilolu dönmeyin

Buğday ve bulgurun olmadığı yemek yok gibi Güneydoğu’da. Bir GAP turu yaparken, çiğ köfte, lahmacun, içli köfte, sebze yemekleri, bolca et çeşidi... Antep katmeri ve daha bir sürü şey... Bir tanecik lahmacun 160 kalori. Baklava yemeden olur mu? Bir tek dilimi 240 kalori. Üç tane yerseniz 1 saat hızlı yürümekle eritebilirsiniz. 

Marmara, sayısız kültürün merkezi

Bursa’nın İskenderi, Tekirdağ’ın köftesi, Edirne’nin ciğeri. Yemeden gelmeyin ama bilin ki 300 gramlık bir iskender 580 kalori. Bu, yağ olarak kalmasın diyorsanız, 2 saat bisiklet pedalı çevirmek gerek. Tekirdağ’da köfteyi ekmeksiz ve piyazsız yerseniz mesele yok. Hamur işi yediğinizde ise tatlı yemezseniz denge sağlanır.

Boyoz ve kumru için yarım saat

Ege’nin zeytinyağlıları birer efsane. Tamam, zeytinyağlı sağlık ama sınırsız tüketemeyiz elbette. İzmir’e gidip boyoz yemeden gelinmeyeceğine göre, 1 porsiyon boyozun yaklaşık 250 kalori olduğunu bilmeliyiz. Kumru yerseniz 300-350 kalori alırsınız. Yarım saatlik yüzme ile bunu dengelenebilirsiniz.