Filistin uzlaşısı için 'kritik toplantı' yarın başlıyor

Filistinli taraflar arasında 12 Ekim'de imzalanan anlaşmadaki bir madde de 2011 yılında Kahire'de imzalanan Filistin uzlaşı anlaşmasına taraf olan tüm Filistinli grupların 21 Kasım'da Kahire'de toplanmasını öngörüyordu.

Bu çerçevede yapılacak olan yarınki toplantıda görüşülmesi beklenen en kritik konuların başında "en son 2006'da yapılan meclis seçimlerinin yenilenmesi, yeni uzlaşı hükûmeti kurulması, Hamas'ın kontrolünde olan Gazze'deki emniyet güçlerinin yeniden yapılandırılarak uzlaşı hükûmetine devredilmesi, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün Hamas'ı da içerecek şekilde yeniden yapılandırılması" geliyor.

Tarihi bir dönüm noktası

23 Kasım Perşembe gününe kadar sürmesi beklenen toplantı, Filistin iç bölünmüşlüğünü sonlandırarak toplumsal uzlaşının sağlanması, Gazze’de yaşanan insani krizin hafifletilmesi ve uluslararası arenada Filistin yönetiminin elinin güçlenmesi için tarihi bir dönüm noktası olarak görülüyor.

Bu süreçte, Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın statüsünün ne olacağı da cevaplanmayı bekleyen sorular arasında. Uzmanlar, Hamas'ın Gazze'deki bu silahlı kanadını dağıtmaya yanaşmayacağını ancak yer altına çekebileceğini belirtiyor.

Hamas ve Fetih hareketleri arasında başlayan uzlaşı sürecine ilk kez diğer Filistinli grupların da fiilen dahil olacağı yarınki toplantıda, sürecin nasıl ilerlediği tüm yönleriyle ele alınacak.

Uzlaşıyı uygulama mekanizması

Hamas’ın Siyasi Büro üyesi Halil el-Hayye dün yaptığı açıklamada, 21 Kasım'da Kahire'de yapılacak toplantıda "uzlaşı anlaşmasını uygulamaya koymak için bir mekanizma üzerinde anlaşmayı" hedeflediklerini söyledi.

Yarınki toplantıyı "kritik" olarak niteleyen Hayye, burada kapsamlı bir toplumsal uzlaşının sağlanmasının planlandığını belirtti. 

Uzlaşı Hükûmeti 1 Aralık'a kadar görevi tamamen devralacak

12 Ekim'de imzalanan uzlaşı anlaşmasındaki diğer konularda ise takvimin şu şekilde işlemesi karara bağlanmıştı:

Gazze ve Batı Şeria'da ayrı ayrı birer Filistin hükûmetinin varlığına son verecek olan Uzlaşı Hükûmeti, Gazze Şeridi'nde de tüm kontrolü ele alacak. Hamas ile Fetih arasındaki uzlaşı anlaşması kapsamında hükme bağlanan bu kararın hayata geçirilmesi için tüm çalışmalar en geç 1 Aralık'a kadar bitirilecek.

Bu tarihten sonra Gazze dahil Filistin'in yönetimini tamamen bu hükûmet üstlenecek.

Uzlaşı süreci nasıl gelişti?

Filistin'de 2006 yılında seçimleri kazanmasının ardından Hamas ile Fetih hareketleri arasında anlaşmazlıklar çıkmış, çatışmalardan sonra Hamas 2007'de Gazze'nin kontrolünü ele geçirmişti.

Hamas ve Fetih, 23 Nisan 2014'te birlik hükûmeti kurulması ve seçimlerin yapılması konusunda bir uzlaşı anlaşması imzalamış, uzlaşı hükûmeti 2 Haziran 2014'te kurulmuş ancak iki tarafın siyasi ayrılıkları sebebiyle İsrail ablukası altındaki Gazze'de görevlerini yerine getirememişti.

Hamas'ın geçen mart ayında Gazze'de hükûmet işlerinin yürütülmesi için kurduğu İdari Komite de Filistin yönetimi tarafından kabul edilmemişti. Bunun üzerine Hamas, 17 Eylül'de yaptığı yazılı açıklamayla Gazze'deki İdari Komitenin feshedildiğini duyurmuş, Filistin hükûmetinin Gazze'de görevi devralmasına, genel seçimlere gidilmesine ve Fetih Hareketi ile diyaloğa hazır olduğunu bildirmişti.

Bunun üzerine Hamas ve Fetih heyetleri, Mısır'ın başkenti Kahire'deki müzakereler kapsamında 12 Ekim'de, Filistin'deki bölünmüşlüğü bitiren "uzlaşı anlaşmasını" imzalamıştı.