Unutmak normal mi?

Ziyneti Kocabıyık

Öğrenmek kadar unutmanın da doğal olduğunu belirten Üsküdar Üniversitesi Nörobilim Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Oğuz Tanrıdağ’a göre, zihinde yeni bilgilerin öğrenilmesine ek kapasite sağlamak için ‘sağlıklı unutmak’ gerekiyor. Unutmanın yeni bilgilerin öğrenilmesi için gerekli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Tanrıdağ, “Bir insan unuttuğu ölçüde öğrenebiliyorsa bu hastalık habercisi değil! Sağlıklı unutma diyebileceğimiz bu tür unutma zihinde yeni bilgilerin öğrenilmesi için ek bir kapasite oluşturur. İnsanlar bu tür sağlıklı unutma sayesinde olumsuzlukların üzerinde fazla durmadan ilişkilerini sürdürebilirler” dedi.
Kişinin bir toplantıda tanıştığı ve ilgisini çekmeyen insanların isimlerini unutmasının son derece doğal olduğunu ve bunun ‘sağlıklı unutma’ sayılabileceğini söyleyen Prof. Tanrıdağ,  “Ancak kişinin uzun zamandır arabasını park ettiği yeri, yakınlarının isimlerini veya yakınlarının yakınlık biçimlerini unutması; oğlunu babası gibi, kızını annesi gibi kabul etmeye başlaması, yıllarca gidip geldiği mekânların isimlerini ve yerleşimlerini unutması tehlikelidir” ikazında bulundu.

HER UNUTKANLIK ALZHEİMER DEĞİL
Beynin doğal bir işlevi olan “unutma”nın bazı durumlarda bir beyin hastalığının habercisi de olabileceğini ve bu duruma dikkat etmek gerektiğini anlatan Prof. Dr. Tanrıdağ, “Demans, aralarında Alzheimer hastalığının da bulunduğu çok çeşitli sebeplerle ortaya çıkan ilerleyici zihin yetmezliğidir. Her demans Alzheimer değildir ama her Alzheimer bir demanstır. Kişi birçok sebebe bağlı olarak unutkanlık yaşayabilir. Damar hastalılarına bağlı damarsal demans (hafif ya da ağır felçlerden sonra gelişebilir); travmalara bağlı travmatik demans, genetik hastalıklar sonucu ortaya çıkan davranışsal demans, Parkinson hastalığına bağlı demans, AIDS hastalığına bağlı demans, unutkanlık hastalığının sebepleri arasında sayılabilir” diye konuştu

50’den sonra beyin check-up’ı yaptırın
Gençlik yıllarından itibaren çok unutan bir kişinin ailesinde Alzheimer vakaları varsa bu kişilerin 50 yaşından itibaren düzenli beyin check-up’ına girmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Tanrıdağ, bu check-up’ın özelliğinin yapısal ve işlevsel beyin ve zihin testleri olduğunu ifade etti. Prof. Dr.Tanrıdağ, olayların olumsuz yönleri üzerinde durmamak ve mutlu olmaya çalışmanın beyni rahatlattığına ve normal çalışmasını sağladığına dikkat çekti. 

Ne zaman şüphe etmek gerekir?

Toplumun geniş bir kesiminde en basit unutkanlığın Alzheimer olmakla açıklandığını, bunun son derece yanlış bir yaklaşım olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Tanrıdağ  “Bir unutkanlığın Alzheimer unutkanlığı olabilmesi için bu unutkanlığın kişinin şahsi, ailevi ve mesleki hayatında sürekli anlamda bir olumsuzluğa neden olması gerekir. Alzheimer hastalığının en erken belirtisi, kişinin yeni olayları öğrenme potansiyelinin azalması, aynı konu üzerinde tekrarlayıcı sorular sorma ve sorduğunu kabul etmemektir. Bazen evin içindeki odaların ve dış mekânların karıştırılması da başlangıç belirtisi olabilir” diye açıkladı.