Yeni nesli vuran yeni tehlike: Akran zorbalığı

Damla PEKER

Bu sıralar kadın cinayetleri ve baba cinnetlerinin konuşulduğu Türkiye’de önemli bir problem dikkatlerden kaçıyor: Akran zorbalığı. İlkokul, ortaokul ve lise çağındaki çocuklar arasında görülen problem, sosyal medya ile birlikte başka bir boyuta taşındı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği ve Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Marmara bölgesinde bir araştırma yaptı. Buna göre öğrencilerin yüzde 9,2’si haftada en az bir defa herhangi bir zorbalık türüne maruz kaldığını söyledi. Öğrencilerin yüzde 2,4’ü “Diğer öğrenciler beni tehdit etti” derken; yüzde1,9’u başka öğrenciler tarafından fiziksel olarak şiddet gördüğünü ifade etti.

SİNİRLİ, EZİK, ZAYFIF, ŞİŞMAN...
İstanbul’da 50 lisede yapılan başka bir çalışmada ise öğrencilerin gözünden şiddet görme sebepleri araştırıldı. Buna göre; gençlerin yüzde 15,7’si çabuk sinirlendiği için şiddete maruz kaldığını belirtti. Yüzde 8,1’i ezik olduğunu düşündükleri için, yüzde 7,5’i çalışkan olduğu için, yüzde 5,8’i kilolu olduğu için, yüzde 4,3’ü çok zayıf olduğu için, yüzde 11,6’sı ise konuşmasından dolayı şiddet gördüğünü ifade etti.

YÜZDE 45’İ KENDİ YAŞITLARI
Gençlerin yüzde 45’i kendi yaşıtlarından şiddet gördüğünü söyledi. Yüzde 8,9’u şiddeti uygulayanı tanımadığını belirtti.
Akran zorbalığı; okulu bırakmaya, yetişkinlik döneminde ise intihara varan psikolojik problemlere yol açabiliyor. Uzmanlar zorbalığı önlemek için “Bu asla normalleştirilmemeli. Disiplin sağlama metotlarına dikkat edilmeli. Çocukların sağlıklı ilişki geliştirmelerine destek olunmalı. Ailelerin problem çözme becerileri desteklenmeli” diye öneride bulunuyor.

Şiddeti şaka sanıyorlar
Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya mecraları gençlerin vazgeçilmezi oldu. Ancak sosyal medya kullanımının yaygınlaşması siber zorbalık problemini beraberinde getirdi. Online kavga, küfür, taciz, aşağılama, dalga geçme şeklinde kendini gösteren bu problem, gelişim çağındaki çocukları olumsuz etkiliyor. Konu üzerinde araştırmalar  yapan Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Bilişim Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Emel Baştürk Akca’ya göre, çocuklar siber zorbalığı oyun zannediyor. Akça şöyle diyor: “TÜBİTAK iş birliği ile yapılan saha araştırmasında öğrencilerin yüzde 20’sinin siber zorbalığa maruz kalındığını gördük. Siber zorbalık, özellikle ortaokul öğrencileri arasında çok yaygın. Çocuklar yaptıkları şeyin zorbalık olduğunun farkında değil. Bazıları bunu şaka olarak görüyor. Problemin çözümünün anne ve babalarda olduğunu gördük. ‘Ebeveynler bu işi yüklensin’ dedik ama anne babalar teknoloji kullanımı konusunda çocuklardan daha geri planda. Bu durum onları aşıyor. Sosyal ağlara genelde okul dışında girildiği için okulun problemi değilmiş gibi görülüyor. Oysa öyle değil. Okullarda farkındalık çalışması başlatılmalı. Mesela internette etik kurallar anlatılabilir. Çocukların teknik becerisi ve etkinliği geliştirilebilir. Çünkü öğrenciler kendini teknik olarak nasıl koruyabileceklerini bilmiyor. Bazıları çevrimiçiyken çevrim dışı gösterip kendisine erişimi engelliyor. Zorbalıktan daha az etkileniyorlar. Bu travmayı da azaltıyor.”