Alıcı bekleyen eve gün doğdu

Cabir Turğut

Türkiye’de konut stoku 800 binlere yaklaştı. Balon fiyat ekonomisine ve yüksek komisyon bedellerine direnen gayrimenkul sektöründe, emlak piyasasının hareketlenmesi için farklı satış modelleri uygulanmaya başladı. Hatta bazı projelerin elden çıkarılmasında sürenin uzaması, Türkiye’de girişimcilere yeni iş fırsatlarının kapısını araladı. İngiliz yatırımcı Tyla Angelis, ülkesinde uzun yıllardır uygulanan açık artırma ile gayrimenkul satış modelini Türkiye’ye taşıdı. 2 milyon lira yatırımla kurulan İstihale isimli şirket, müzayede sistemi ile münferit mülk alışverişine imkân tanıyacak. Rasyonel değerlerinin üzerine çıkan konut fiyatlarını ve yüksek komisyon ücretlerini devre dışı bırakmayı amaçlayan bu yöntem, aylarca satılamayan gayrimenkullerin 1 günde elden çıkmasının önünü açabilecek. Özellikle gelişmiş ülkelerde uzun yıllardır var olan açık artırma sistemi ile gayrimenkul satış süreçlerine hız ve şeffaflık kazandırmak hedefleniyor.

YÜKSEK KOMİSYON BİTİYOR
Şirketin amacını satılamayan konutlara hız vermek olarak açıklayan Angelis, “Rasyonel değerlerin üzerine çıkan gayrimenkul fiyatlarını ve yüksek komisyon ücreti talep eden emlakçıları devre dışı bırakacağız” dedi. Angelis, açık artırmadaki konutların yüzde 80’ine yakınının nakit para ile satıldığına da dikkat çekip bunun da sektördeki nakit ihtiyacını karşılayacağını söyledi.

YÜZDE 30 İNDİRİMLİ  
İstihale, ilk açık artırmayı 10 Mayıs’ta yapacak. Angelis, açık artırmaya 2 farklı projeden toplam 370 konutun dâhil edileceğini kaydetti. Söz konusu projelerde elden çıkarılacak konutlar yüzde 30 indirimli olacak. Bu sistem ile doğru fiyatlı tüm ürünlerin bir günde satılabileceğini vurgulayan Angelis, “Bize gelen tekliflerde bazı inşaat projelerinde geri dönüş sürelerinin 30-35 yıl olduğunu gördük. Bu süreler çok yüksek. Makul süre 12-15 yıl aralığında olmalı. Biz bu seviyelere çekemeyecek olursak zaten açık artırmaya almıyoruz gayrimenkulleri” diye konuştu.

YABANCIYA SATIŞ ARTACAK
Açık artırma modeliyle yabancılara da konut satışının artması öngörülüyor. Projede elde kalan konutların satıcının fiyatı aşağı çekmeyi kabul etmesiyle açık artırma yoluyla ucuza satılması mümkün olacak. Arap, İsveç, İngiliz ve Türk müşterilere satış yapmayı planladıklarını dile getiren Angelis, İstanbul’dan sonra Ege ve Akdeniz’e de gitmeyi düşündüklerini sözlerine ekledi.

Önce kirala, sonra al
Stoktaki gayrimenkulleri eritmeye çalışan firmaların geliştirdiği bir diğer model ise ‘önce kirala, sonra satın al’... Sektörün yeni gözdesi hâline gelen ve yurt dışında yaygın olan bu sistem dikkat çekiyor. Söz konusu modeli ile tüketici, 1 yıl kiracı oluyor, evi test ediyor ve sonra isterse satın alıyor. Ev satın alındığı takdirde sene boyunca ödenen kira bedeli de fiyattan düşülüyor. Konuyla ilgili bilgi veren Gayrimenkul Danışmanı Gamze Özlü, modelin hem ev satın almak isteyen hem de satışları hareketlendirmek isteyen inşaat firmaları için önemli avantajları olduğunu vurguladı. Özlü, uygulanan sistemin kısa zamanda ilgi göreceğini ve İstanbul gibi büyükşehirlerde artmaya devam eden konut stokunun hafifletilmesinde etkili olabileceğini belirtti. Satın alınmak istenen evin test etme talebinin daha önce inşaat firmaları tarafından karşılık bulmadığına değinen Özlü “Ancak İstanbul ve diğer büyük şehirlerde konut stoku 800 bine ulaşınca, geliştirilen bu model bir çözüm olarak görüldü. Bugün bir yıllık kira şartıyla aylık bin TL’den 6 bin TL’ye kadar kira bedeli olan konutları önce kiralayarak deneyebilme ve daha sonra satın alabilme imkanı var” dedi. Özlü, bu model ile sahibini bekleyen konutlara gün doğduğunu dile getirdi.