Beslenme yetersizliği yatağa düşürüyor

Ziyneti Kocabıyık

Türkiye giderek yaşlanıyor. 2017 istatistiklerine göre nüfusumuzun yüzde 8.5’unu 65 yaş üstü kişiler oluşturuyor. Yaşlı nüfusun yüzde 10’u ise 85 yaş üzerinde. Yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkan sağlık problemleri malum. Hipertansiyon, diyabet, kalp hastalıkları, Alzheimer, kemik erimesi… Son yıllarda yaşlılarda beslenme yetersizliğinin, kronik hastalıkların kontrolünü ve yaşlının genel sağlığını olumsuz yönde etkileyen önemli bir problem olduğu ortaya çıktı. 

10 YAŞLIDAN BİRİ YETERSİZ BESLENİYOR
Bebek ve çocukların beslenmesine çok önem veriyoruz ancak söz konusu anne babalarımız olunca, ne yiyip içtiklerini hiç sorgulamıyoruz. O kadar ki, yapılan çalışmalar ülkemizde her 10 yaşlıdan birinin yetersiz beslendiğini gösteriyor. Bu rakam herhangi bir hastalık sebebiyle hastaneye başvuran yaşlılarda 3 yaşlıdan bire kadar düşüyor.
Çevrenizden şu cümleleri duyuyorsunuzdur : “Annemin ya da babamı hastaneye yatırdık. Hastaneye yürüyerek geldik; on beş gün hastanede yattı şimdi artık yürüyemiyor, yemeğini bile yiyemiyor…”
Doktora giden bir hastanın bütün sağlık problemlerinin sorgulanmasına rağmen ne yiyip içtiğinin sorulmadığını söyleyen Akademik Geriatri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meltem Halil Günal, “Yetersiz beslenen yaşlıya hastalıkları sebebiyle verdiğiniz tedavi işe yaramıyor, ameliyat olduğunda yaraları iyileşmiyor, uzun süreçte kas kaybı yaşandığı için kalp ve solunum sistemi kasları da zayıfladığından yaşlılar giderek yatağa bağlı hale geliyor” dedi.

D VE B12 VİTAMİN DESTEĞİ ŞART
Sağlıklı beslenen ve öğünlerini atlamayan yaşlıya ekstra vitamin takviyesi pek tavsiye edilmiyor. Ancak neredeyse yaşlıların tamamında görülen D vitamini eksikliğinin takviye edilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Günal “D vitaminin vücutta etki etmediği sistem yoktur. Özellikle kas kitlesinin korunması anlamında da çok önemli bir yeri vardır.  B12 vitamini hafıza üzerinde etkilidir. Eksikliğinden kansızlık, unutkanlıklar gelişebilir. Baş dönmeleri yaşanabilir” diye konuştu.

PROTEİNİ BOL YESİN
Yaşlılık sürecinin en önemli etkilerinden biri olan doğal kas kaybı, hareketleri azalan yaşlılarda daha da önemli hale geliyor. Kas kaybının şiddetini azaltmak için proteinli yiyeceklere ağırlık verilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Günal, yaşlının kronik hastalıklarını da göz önüne alarak, et, süt, yumurta, yoğurt, mercimek, fasülye, bezelye gibi yiyecekleri sofradan eksik etmemek gerektiğini hatırlatıyor.

GÖBEKLİ DEĞİL KASLI
Yaşlıların çok zayıf olmaması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Meltem Halil Günal, “Tam aksine hafif kilolu olmalarını yani vücut kitle indekslerinin 24-27 arasında olmasını tercih ediyoruz.  Yapılan çalışmalar gençlerde ideal olarak kabul edilen 20-21 arasındaki vücut kitle indeksine sahip olan yaşlıların daha fazla başkalarına bağımlı olarak yaşadıklarını, diğerlerine göre daha erken öldüklerini gösteriyor. Bu hafif toplu olan yaşlıların daha sağlıklı ve uzun yaşadığı anlamına geliyor. Ancak buradan yaşlıların yağlı ve göbekli olması gerektiği anlamına çıkmamalı. Kilo yağ değil daha fazla kas olmalı. Tıbbi değerlendirme sonrasında beslenme yetersizliği tespit edilen hastaların mutlaka uygun şekilde tedavi edilmesi gerekir” dedi.