'Asrın Rüyası'nda son durum

Türkiye ve KKTC'yi, denizin 250 metre altında askıda kurulacak 80 kilometre uzunluğundaki su boru hattıyla bağlayacak KKTC Su Temin Projesi için Mersin Taşucu'nda kurulan tesiste boru üretiminde sona yaklaşıldı. Orman ve Su İşleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, deniz geçişi için kullanılacak boruların imalatının yüzde 74'ü tamamlandı. "Yüksek Yoğunluklu Polietilen" boruların imalatı için kurulan tesiste imal edilen bir borunun çapı 1.6 metre, uzunluğu 500 metre, ağırlığı basınç sınıfına göre 148 ton ile 183 ton arasında değişiyor. KKTC Su Temin Projesi, deniz dibindeki basınç düzeyinin borularla su aktarımı imkansız kılması sebebiyle, özel bir teknikle inşa edilecek. 80 bin 151 metre uzunluğundaki boru hattı, deniz dibinden değil, deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte kurulacak askılarla KKTC'ye su taşıyacak. Anamur-Dragon Çayı üzerinde inşası devam eden Alaköprü Barajı'ndan alınacak yıllık 75 milyon metreküp su, deniz altındaki boru hattıyla KKTC'de Girne yakınlarındaki inşa edilen Geçitköy Barajı'na aktarılacak. Deniz altından su geçiş hattı güzergahı, boru başlangıç ve bitiş koordinatlarını korumak, deniz tabanındaki elverişsiz kısımlardan, dik eğimlerden ve heyelan bölgelerinden kaçınmak için düz hat izlemek gibi önemli kıstaslar dikkate alınarak seçildi. Jeolojik araştırmalarla bölgedeki sismik aktivite incelendi ve deprem katalogları oluşturuldu. Denizin akıntı ve dalga rejimini belirleyebilmek için "oşinografik" araştırmalar yapılarak 12 aylık veri toplandı. Yüksek yoğunluklu polietilen boruların su altında deniz etkileri sebebiyle bozulmaya uğrayıp uğramadığını tespit etmek üzere tam ölçekli 11 boruyla deney yapılarak 6 aylık aralıklarla iki yıl boyunca ölçüm gerçekleştirildi.
Deneyler sonucu, deniz altından KKTC'ye su taşıyacak sistemin yorulma ömrünün 125, sünme ömrünün ise 1000 yıldan fazla olduğu hesaplandı. Çalışmada ayrıca deniz altına yerleştirilecek borulara vericiler takılacak. Bu vericiler ve sensörler sayesinde muhtemel hasarlar önceden tespit edilip müdahaleler zamanında yapılacak. Borularda sızıntı ihtimaline karşı tuzluluk sensörleri sürekli işler durumda tutulacak.


KKTC'NİN 50 YILLIK SU İHTİYACINI KARŞILAYACAK
KKTC'ye aktarılacak yıllık 75 milyon metreküp suyun yarısı içme-kullanma, diğer yarısı da sulama amaçlı değerlendirilecek. Projenin gerçekleşmesiyle su sıkıntısı çekilen KKTC'de 50 yıllık içme ve kullanma suyu ihtiyacı karşılanacak. Ayrıca 4 bin 824 hektarlık zirai alanda sulama yapılacak.