İnsansız Hava Aracı'nda usul belli oldu

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), İnsansız Hava Araçlarıyla ilgili yasal düzenlemeyi hayata geçirdi. SHGM'den yapılan yazılı açıklamaya göre, Genel Müdürlük tarafından yayımlanan talimatla, İnsansız Hava Aracı (İHA) sistemlerinin ayrılmış hava sahalarındaki operasyonlarının usul ve esasları ile, ilgili sistemlerine, bunları işletecek olan işletmelere, bu işletmelerde görev alacak personele, İHA pilotlarına, İHA uçuş ekibine ve verilecek hava trafik hizmetlerine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Buna göre, azami kalkış kütlesi 4 kilogramdan ve azami hızı ise saatte 50 kilometreden fazla olan aynı zamanda azami irtifası da yer yüzeyinden 100 metreyi geçen İHA'lar bu talimata tabi olacak. Model uçaklar ve kapalı mekanlarda kullanılmak üzere üretilen uçabilen oyuncak veya araçlar bu talimatın kapsamı dışında tutuldu. İHA uçuşları, SHGM'den alınan izin kapsamında ve sürekli bir pilot kontrolünde yapılacak. Pilot müdahalesi gerektirmeyen, sadece otonom operasyon kabiliyetine sahip İHA sistemleri sivil maksatla kullanılamayacak. İHA pilotlarının ise ilgili PPL teorik eğitiminin yanı sıra İHA sistemlerinin kullanımına yönelik ilave eğitimin alınması, işletici firmanın pilot uçuş eğitim programını başarıyla tamamlaması ve SHGM tarafından yapılacak yeterlilik kontrolünde başarı olması gerekiyor. İHA Pilot Lisansları 3 yıl süreyle verilecek ve bu süre sonunda yeniden yeterlilik kontrolüne tabi tutulacak pilotun başarılı olması halinde lisansı yenilenecek. İHA uçuş ekibinde yer alan personelin kesintisiz uçuş görev süresi 4 saati geçmeyecek ve bir günde en fazla 6 saat, bir ayda ise en fazla 120 saat görev yapabilecek. İHA işletmecisi, uçuş düzenlemek için müsaade almak üzere uçuştan en az 30 gün önce SHGM'ye başvuracak. İHA işletmecisi, uçuşun düzenleneceği sahanın koordinatlarını, uçuşun saatlerini, kalkış, tırmanış, alçalma, uçuş seviyesi ve iniş ve acil durum usullerini başvuru esnasında sunacak. Ayrıca, İHA sisteminde kullanılacak frekanslar için Elektronik Haberleşme Kanunu çerçevesinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'ndan kullanım izni alınacak. Diğer taraftan İHA operasyonları gerçekleştirilmeden en az 24 saat önce de ilgili Mülki İdare Amirliğine bilgi verilecek.


5 YILDAN ESKİ İHA'LAR TESCİLE GİREMEYECEK
İHA işleticilerinin, diğer sivil havacılık işletmelerinde olduğu gibi SHGM'den işletme ruhsatı alma gerekliliği bulunmuyor ancak otorite tarafından verilen tip sertifikası veya uygunluk belgesi veya eşdeğer belgeyle teknik özelikleri açıklayan İHA ürün kataloğu ve Bakım Sorumluluğu'na dair belgeleri sunması gerekiyor. İHA işleticileri, 5 yıldan daha eski İHA'lar için ithalat uygunluk başvurusunda bulunamayacak. İHA'lar tescil hususunda insanlı hava araçlarıyla aynı mevzuata tabi olacak ve işletmeler tescil başvurusuyla talimatta belirlenen kriterlere uygun olarak hazırlanan Uçuş Operasyon El Kitabını SHGM'ye sunacak. İHA işleticisi hava aracının ve operasyonların yetkisiz erişim ve müdahalelere karşın korunmasına ilişkin bir taahhütname de verecek. SHGM tarafından İHA işleticisine haberli veya habersiz uçuş emniyet denetlemesi yapılabilecek ve uçuş emniyeti konusunda tehdit oluşması veya risk görülmesi durumunda söz konusu risk ortadan kaldırılana kadar İHA operasyonları durdurulabilecek.