Esneklik ve enerji-su-yiyecek bağı

A -
A +
Çoğu insan enerji, su ve yiyeceğe baktığında bunların birbirinden çok farklı hükümet politikası konuları olduğunu düşünür. Su, enerji ve yiyecek söz konusu olduğunda hükümetin bu üçü arasındaki bağa bakması ve her üçü için koordineli politikalar geliştirmesi gerekir.Tohum ekmek, ahırları ısıtmak, ekinleri biçmek, işlemek ve taşımak için enerji gerekir. Yiyecek sistemleri için çok fazla enerji gerekir. Türkiye'deki tarlalardan, çiftliklerden, İstanbul ve Ankara gibi şehirlere yiyecek taşımak için yüzlerce kilometre yol gidilmesi gerekir. Gübre ve böcek ilacı üretimi için ne kadar doğalgaz ve petrol harcandığını düşünün. O lezzetli Türk ekmeklerini pişirmek için gereken elektrik ve doğalgazı düşünün. Akşam yemeği veya kahvaltı sofranızı süsleyen reçeller, jöleler, konserveler, kurabiyeler, kekler vb.lerinin hazırlanması için gereken enerji miktarı ne kadardır acaba?..Su, enerji üretmek, işlemek ve rafine etmek için gereklidir. Su, elektrik santrallerini soğutmak için kullanılır. Su, petrol ve gaz çıkarmak için kullanılır. Su, petrol rafine etme yöntemlerinde kullanılır. Su, jeotermal enerji için, bazı güneş enerjisi çeşitleri için ve biyoyakıtların tamamı için gereklidir. Suyun enerji için en çok kullanıldığı yerlerden biri biyoyakıt için sulanarak yetiştirilen ekinlerdir. Biyoyakıtları sadece yetiştirmek ve işlemek için su kullanılmaz, damıtmak ve arıtmak için de kullanılır. Gıda, gördüğünüz üzere, yakıt üretmek için kullanılabilir. Hidroelektrik santrallerinde su kullanıldığını zaten herkes bilir...Suyun taşınması, işlenmesi ve sterilize edilmesi için enerji gerekir. Enerji suyu topraktan çıkarmak için de kullanılır. Enerji olmasa yüksek katlı binalara, tepe üstündeki evlere su ulaşamazdı. Elektrik gittiğinde su pompaları da çalışmaz...Enerji, su ve gıda sistemlerinin birbiriyle bağlantılı olması, siber saldırı, fiziki saldırı ve doğal afetlerde de riskin bağlantılı olmasına yol açıyor. Bu hayati öneme haiz sistemlerin hepsi kritik altyapıya sahiptir. Bunlar elektrik iletim hatları, petrol, gaz ve su boru hatları, yollar ve en önemlisi bilgisayar sistemleridir. Enerji, su ve gıda sistemleri genellikle oldukça bilgi yoğundur. Ayrıca, bu bilgiler çok hızlı ve karmaşık bir şekilde hareket eder, bu sebeple bilgisayarlara ihtiyaç duyulur. Bu bilgisayarların çoğu birbirine internet üzerinden bağlıdır. Bu bilgisayarlar, enerji, su ve yiyecek tesislerindeki işletme teknolojilerine genellikle bağlıdır. Böyle olunca sadece söz konusu tesis hackerlar veya siber saldırılar için risk oluşturmaz, bütün enerji-su-yiyecek bağı birbiriyle bağlantılı olduğu için risk altında olur. Aynısı büyük fırtınalar, depremler, seller gibi doğal afetler sırasında olabilecekler için de söylenebilir...Koruma ve tepki politikaları da her birini tek tek değil, aradaki bağ düşünülerek oluşturulmalıdır. Elektrik ya da yakıt sistemleri vurulursa su da kesilir, yakıt az bulunur ve yiyecek yetiştirmek, işlemek ve taşımak çok daha zor hale gelir. ATM'ler de çalışmaz. O kadar çok şey devre dışı kalır ki, bazı sonuçları düşünmek bile insanı korkutuyor. Böyle olaylar gerçekleşirse küçük olmasını ve Türkiye'nin tekrar ayağa kalkacak esneklikte olmasını umuyorum. Esneklik için üretilen politikaların bütün bağlantıları dikkate alması gerekir.Türkiye önemli bir ülkedir. Türk halkı harika ve iyi insanlardır. Türkiye ve halkı da enerji, su ve gıda konusunda oluşabilecek risklere karşı esnek olmalıdır. İnşallah bu tür krizlerle karşı karşıya kalmazlar, ama her türlü olaya karşı hazır olmak her zaman önemlidir. 
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.