Bu ülkede et sevmeyen aç kalır
DÜNYA Haberleri
Cengiz Han'ın vatanı, kişi başına 20 hayvanın düştüğü, madencilik açısından zengin, keşfedilmeyi bekleyen ülke. Bu yüzden et, kültürün önemli bir parçası
DAMLA PEKER
İki süper gücün arasına sıkışan Moğolistan, Türkiye'nin sınırı olmayan 'sınır komşusu'. Ata toprağı diyebileceğimiz, ilk Türk devletinin doğduğu topraklar, Türk tarihi açısından büyük öneme sahip Orhun Abideleri'ne ev sahipliği yapıyor: Kül Tiğin, Bilge Kağan ve Bilge Tonyukuk Anıtları. Bu açıdan Türkiye, Moğolistan'la ilişkileri sıcak tutuyor. Bunun önemli adımını 2013 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan attı. Başbakanlığı döneminde Moğolistan'a ziyarette bulunan Erdoğan, “Bilge Tonyukuk Karayolu”nu Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığ (TİKA) tarafından inşa edilmesi talimatı vermişti. TİKA, Ulan Bator-Öndörhaan Karayolu'ndan Bilge Tonyukuk Anıtı arasındaki 11 kilometrelik beton asfalttan yeni bir yol yaptı. Bu yol Moğolistan'ın turizm sektörünün gelişmesine katkı sağladı. Turistlerin anıtları görebilmek için akın ettiği bu yoldan her gün 100'den fazla Moğol geçiyor. Bu tarihî bağlar nedeniyle Moğolistan Türkiye'yi 'üçüncü komşu' ilan etmiş. Türkiye'ye her yıl çok sayıda Moğol öğrenci okumak için geliyor. Şu anda 900 Moğol öğrenci, Türkiye'de burslu öğrenim görüyor.
İLGİNÇ GELENEKLER...
Moğolistan'ın geçim kaynağı hayvancılık olduğu için bol bol et tüketiliyor. Et her türlü yiyeceğin içine girmiş. Örneğin 'Buuz' bildiğiniz mantının Moğolcası. Hamur içine olabildiği kadar çok et alacak şekilde açılıyor sonra haşlanarak pişiriliyor. Yoğurt kültürleri yok. Türk restoranlarında isteğe bağlı yanında yoğurt getiriyorlar. Bir diğer yemekleri 'Huşur'. Bizdeki adıyla çiğ börek. Yediğinizde çiğ börekten hiçbir farkı yok. Et suyu çorbası. Patates ile beraber kaburga etinin kaynatılması ile yapılıyor. Ortaya ayrıca haşlanmış et geliyor. Bu et tabağa alınmıyor, siniyle birlikte ortadan çatalla yeniyor. Et sevmiyorsanız Moğolistan hiç de size göre değil. Oraya gittiğinizde birkaç kilo vermeden dönmezsiniz.
Hayvanları kesim şekillerine gelince... Moğol kültüründe hayvanların kanının akıtılması büyük suç ve günah. Bu sebeple kafasına vurup sersemlettikten sonra kesiyorlar. Onların inanışına göre bu sayede hayvan daha az acı çekmiş oluyor.
KEDİLERE SOĞUK ESARETİ
Atların, kuzu ve koyunların hatta keçilerin diyarı başkent Ulan Bator'da sokak kedisi görmeniz çok zor. Neden mi? İkliminden dolayı. Yılda sadece 2 ayı yaz, geri kalan 10 ay kış olarak geçen bu ülkede en düşük sıcaklık eksi 30'larda. İki sene önce eksi 46'lıları gören şehirde binlerce hayvan donarak telef olmuş. Bu da kedilerin neden yaşayamadığının göstergesi. Sadece ev kedisi varmış. Onlar da dışarı çıkmayı göze alamıyor tabii.
KARTALLAR KARŞILIYOR
Ulan Bator'a 1 saat uzaklıkta çöl ortasında inşa edilen dev Cengiz Han heykeli görenleri şaşırtıyor. Dünyanın en büyük çelik heykellerinden biri olan Cengiz Han heykelinin boyu 40 metreye ulaşıyor. Heykelin içinden geçen bir asansörle atının kafasına ulaşan ziyaretçiler, buradan uçsuz bucaksız Moğol bozkırını görebiliyor. Heykelin olduğu yerde dev bir çizme var. Bu dev Moğol çizmesi de Guiness Rekorlar Kitabı'nda yer alıyor. Müzenin çıkışında ziyaretçileri kartallar karşılıyor. Ayağından iple bağlanmış olan kartallar, turistler için evcilleştirilmiş. Eline takılan uzun deri eldivenle kartal kolda taşıyabiliyor. Ağırlığının 8 kilo olduğu söylenen hayvanın ayağına takılan bir iple turistlerin güvenliği sağlanıyor.
İki süper gücün arasına sıkışan Moğolistan, Türkiye'nin sınırı olmayan 'sınır komşusu'. Ata toprağı diyebileceğimiz, ilk Türk devletinin doğduğu topraklar, Türk tarihi açısından büyük öneme sahip Orhun Abideleri'ne ev sahipliği yapıyor: Kül Tiğin, Bilge Kağan ve Bilge Tonyukuk Anıtları. Bu açıdan Türkiye, Moğolistan'la ilişkileri sıcak tutuyor. Bunun önemli adımını 2013 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan attı. Başbakanlığı döneminde Moğolistan'a ziyarette bulunan Erdoğan, “Bilge Tonyukuk Karayolu”nu Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığ (TİKA) tarafından inşa edilmesi talimatı vermişti. TİKA, Ulan Bator-Öndörhaan Karayolu'ndan Bilge Tonyukuk Anıtı arasındaki 11 kilometrelik beton asfalttan yeni bir yol yaptı. Bu yol Moğolistan'ın turizm sektörünün gelişmesine katkı sağladı. Turistlerin anıtları görebilmek için akın ettiği bu yoldan her gün 100'den fazla Moğol geçiyor. Bu tarihî bağlar nedeniyle Moğolistan Türkiye'yi 'üçüncü komşu' ilan etmiş. Türkiye'ye her yıl çok sayıda Moğol öğrenci okumak için geliyor. Şu anda 900 Moğol öğrenci, Türkiye'de burslu öğrenim görüyor.
İLGİNÇ GELENEKLER...
Moğolistan'ın geçim kaynağı hayvancılık olduğu için bol bol et tüketiliyor. Et her türlü yiyeceğin içine girmiş. Örneğin 'Buuz' bildiğiniz mantının Moğolcası. Hamur içine olabildiği kadar çok et alacak şekilde açılıyor sonra haşlanarak pişiriliyor. Yoğurt kültürleri yok. Türk restoranlarında isteğe bağlı yanında yoğurt getiriyorlar. Bir diğer yemekleri 'Huşur'. Bizdeki adıyla çiğ börek. Yediğinizde çiğ börekten hiçbir farkı yok. Et suyu çorbası. Patates ile beraber kaburga etinin kaynatılması ile yapılıyor. Ortaya ayrıca haşlanmış et geliyor. Bu et tabağa alınmıyor, siniyle birlikte ortadan çatalla yeniyor. Et sevmiyorsanız Moğolistan hiç de size göre değil. Oraya gittiğinizde birkaç kilo vermeden dönmezsiniz.
Hayvanları kesim şekillerine gelince... Moğol kültüründe hayvanların kanının akıtılması büyük suç ve günah. Bu sebeple kafasına vurup sersemlettikten sonra kesiyorlar. Onların inanışına göre bu sayede hayvan daha az acı çekmiş oluyor.
KEDİLERE SOĞUK ESARETİ
Atların, kuzu ve koyunların hatta keçilerin diyarı başkent Ulan Bator'da sokak kedisi görmeniz çok zor. Neden mi? İkliminden dolayı. Yılda sadece 2 ayı yaz, geri kalan 10 ay kış olarak geçen bu ülkede en düşük sıcaklık eksi 30'larda. İki sene önce eksi 46'lıları gören şehirde binlerce hayvan donarak telef olmuş. Bu da kedilerin neden yaşayamadığının göstergesi. Sadece ev kedisi varmış. Onlar da dışarı çıkmayı göze alamıyor tabii.
KARTALLAR KARŞILIYOR
Ulan Bator'a 1 saat uzaklıkta çöl ortasında inşa edilen dev Cengiz Han heykeli görenleri şaşırtıyor. Dünyanın en büyük çelik heykellerinden biri olan Cengiz Han heykelinin boyu 40 metreye ulaşıyor. Heykelin içinden geçen bir asansörle atının kafasına ulaşan ziyaretçiler, buradan uçsuz bucaksız Moğol bozkırını görebiliyor. Heykelin olduğu yerde dev bir çizme var. Bu dev Moğol çizmesi de Guiness Rekorlar Kitabı'nda yer alıyor. Müzenin çıkışında ziyaretçileri kartallar karşılıyor. Ayağından iple bağlanmış olan kartallar, turistler için evcilleştirilmiş. Eline takılan uzun deri eldivenle kartal kolda taşıyabiliyor. Ağırlığının 8 kilo olduğu söylenen hayvanın ayağına takılan bir iple turistlerin güvenliği sağlanıyor.
'da Takip Edin!
