BM harcamalarının Esed rejimine gittiği iddiası

İngiliz The Guardian gazetesi, Birleşmiş Milletler'in (BM), Suriye'de yardım programları kapsamında çalıştığı kurum, kuruluş ve sivil toplum örgütlerinin çoğunun Devlet Başkanı Beşşar Esed'e yakın kesimlerden oluştuğunu ve bunlara on milyarlarca dolar aktardığını yazdı. Gazetenin özel haberinde, BM'nin Suriye'de korunmasız sivillere ulaşabilmek için Suriye rejimiyle çalışmakta ısrar ettiği, ülkede sivillere yardım götürmek için yapılan anlaşmaların Esed rejimine yakın kişilere on milyonlarca dolar kazandırdığı öne sürüldü.

Rejim BM'nin ülke içinde çalışma iznini kaldıracağı tehdidiyle yardımları kontrol ediyor
İngiltere'nin başkenti Londra'daki King's College'dan savaş çalışmaları uzmanı Dr. Reinoud Leenders'in yakında yayınlayacağı araştırmasındaki verilerin kullanıldığı habere göre, BM'nin 2015'te Suriye'ye yaptığı 1,1 milyar dolarlık yardımın 900 milyon doları Esed rejimi tarafından kontrol edilen Şam üzerinden bölgelere yönlendirildi.

Araştırmaya göre Esed rejimi, BM'nin ülke içinde çalışma iznini kaldıracağı tehdidiyle yardımları kontrol ediyor.

Devlet kurumları
Çalışmada ulaşılan belgeler, BM'nin Esed hükümetinin eğitim, sağlık ve adalet bakanlıkları ile yakın ilişki içinde olduğunu gösterdi.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), iç savaşın başlamasından bu yana Savunma Bakanlığı tarafından işletilen Suriye Ulusal Kan Bankası'na 5 milyon 134 bin dolar gönderdi. Haberde, DSÖ'nün kendisinin de kan bağışlarının ihtiyaç sahiplerine gidip gitmediği konusunda kaygı duyduğu belirtildi. 

Suriye Turizm Bakanlığının yüzde 35 hissesine sahip olduğu Şam'daki Four Seasons Oteli'ne BM kurumlarının son iki yılda 9 milyon 296 bin dolar harcadığı görüldü. Dolayasıyla habere göre, bu paranın 3'te 1'i yaptırım listesindeki bakanlığa gitmiş oldu. BM, Şam'da personeli için "tek güvenli yer" olduğu gerekçesiyle bu oteli kullandıklarını savundu.

Yardım dernekleri ve STK'lar
Habere göre, Devlet Başkanı Esed'in eşi Esma Esed'in kurduğu ve başkanlığını üstlendiği Syria Trust adlı yardım derneğiyle çalışan BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ve BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, derneğe toplam 8,5 milyon dolar aktardı. Esma Esed hem ABD hem de AB’nin yaptırım listesinde bulunuyor.

BM Çocuk Fonu (UNICEF), Suriye'nin en zengin insanı ve Esed'in en yakınlarından Rami Makhlouf'un, el-Bustan adlı derneğine 267 bin 933 dolar ödedi. ABD'nin ve AB'nin yaptırım listesinde yer alan Makhlouf'un yardım derneğinin Şam kırsalındaki Dareyya'yı 4 yıl kuşatma altında tutan rejim milisleriyle de bağlantılı olduğu belirtildi.

Özel şirketler

Makhlouf, BMMYK ve UNICEF'in son yıllarda en azından 700 bin dolar ödediği cep telefonu şebekesi Syriatel'in de sahibi. ABD diplomatik belgelerinde "Suriye'deki yolsuzluğun tipik örneği" olarak tanımlanan Makhlouf'un şirketi de yaptırım listelerinde yer alıyor. BM ajansları ise Syriatel kullanmalarını, "Suriye rejiminin ülkede uydu telefonu kullanılmasına izin vermemesi" ile açıkladı.

Esed ve Makhlouf'a yakınlığıyla bilinen diğer bir şirketle BMMYK 15 milyon dolarlık, UNICEF de daha düşük meblağlı anlaşmalar yaptı. Sahibi, ABD ve AB'nin ekonomik yaptırım listesinde olan Transorient şirketi de UNICEF'ten Hums ve Tartus'taki depoları için 386 bin dolar aldı.

Mayıs 2012'den beri AB'nin yaptırım listesinde bulunan Salim Altoun'un sahibi olduğu Altoun Group da BM Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNWRA) ile 88 bin dolarlık anlaşma imzaladı. UNWRA, Altoun Group'un BM'nin yaptırım listesinde bulunmadığını vurgularken AB, Altoun'un rejime finansal destek sağladığına dikkati çekti.