Kritik Suriye toplantısı için hazırlıklar tamamlandı

Suriye konulu Astana toplantısına katılacak Suriyeli muhalefeti heyeti ile Türk yetkililerden alınan bilgiye göre, 23 Ocak Pazartesi günü başlayacak toplantı için hazırlıklar tamamlandı.

Ankara’da son iki haftadır Türk yetkililerle yoğun temaslarda bulunan silahlı muhalefetin temsilcileri, bugün hazırlıklarını tamamlayarak müzakere pozisyonlarını belirledi.
 
Muhaliflerin, Astana toplantısına, 13’ü müzakere heyeti üyesi ve geri kalanı teknik ve siyasi danışmanlar olmak üzere 50 civarında temsilciyle katılması bekleniyor.
 
Müzakere heyeti üyeleri, yalnızca silahlı muhalif grupların temsilcilerinden oluşuyor. Heyetin başkanlığını, aynı zamanda sahanın en büyük gruplardan İslam Ordusu’nun temsilcisi Muhammed Alluş yapıyor.
 
Astana öncesi ilk değerlendirmesini dün AA’ya yapan Alluş, "En büyük hedefimiz akan kanın bir an önce durmasıdır" demişti.
 
Muhalifler, Kazakistan’a yarın hareket edecek.
 
Rejimin dışişleri danışmanları, istihbarat ve ordu yetkililerinden oluşan heyetine ise Şam yönetiminin Birleşmiş Milletler Temsilcisi Beşar el-Caferi başkanlık edecek.
 
4 ülkeyle sınırlı tutuldu
 
Doğu Halep’teki ateşkes ile kuşatmadaki yerel nüfusun tahliyesinden bu yana yakın işbirliğini sürdüren Türkiye ve Rusya, Astana görüşmelerinin verimli geçmesi için katılımcı ülke sayısını sınırlı tuttu.
 
Görüşmelerde, Türkiye ve Rusya dışında yalnızca İran ve ABD heyetleri bulunacak.
 
ABD Başkanlığını bugün devralacak Donald Trump’ın İran’ı hedef alan açıklamalarından rahatsız olan Tahran yönetimi, Washington’ın katılımını engellemeye çalışmıştı. Ancak Türkiye ve Rusya, ABD’nin dışlanmasını uygun bulmadı.
 
Toplantıda Türk heyetine Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal başkanlık edecek. Heyette MİT ve Genelkurmay yetkilileri de yer alacak.
 
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, toplantıya Suriye özel temsilcisi Alexander Lavrentiev’i gönderecek. Heyette Rusya Dışişleri’nin Ortadoğu ve Afrika’dan sorumlu Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov da bulunacak.
 
Ayrıca, toplantıya davet edilen Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın da teknik heyetiyle Astana’ya gelmesi bekleniyor.
 
Toplantı gündemi
 
Görüşmelerin bir numaralı gündem maddesi, 30 Aralık’ta ilan edilen ateşkesin güçlendirilmesi.
 
Ankara’nın muhalifler Moskova’nın da rejim güçleri adına garantörlük  yaptığı ateşkeste, rejim yanlısı yabancı terörist gruplar yüzlerce kez ihlalde  bulunarak süreci sabote etmeye çalışıyor.
 
Beşşar Esed ordusunun da yaptığı ateşkes ihlalleri karşısında  muhalifler meşru müdafa çerçevesinde zaman zaman karşılıklar veriyor.
 
Rejim ve bilhassa İran destekli Hizbullah, Halep ilinin güney ve batı  kırsalını, Lazkiye ili kırsalını, İdlib ili merkezi ve kırsalını, Şam'ın Doğu  Guta bölgesindeki ilçe ve beldeleri, Madaya ve Zebadani ilçelerini, Hama ve Humus  illerinin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki yerleşimleri, ülkenin güneyindeki  Deraa ilini havadan ve karadan vurdu.
 
Türk yetkililer, AA’ya yaptıkları açıklamada, rejim güçlerinin ve bilhassa İran destekli grupların ateşkesi sıklıkla ihlal ederek, muhaliflerin provoke etmeyi ve yeniden çatışma ortamına çekmeyi amaçladıklarına işaret etti. Yetkililer Türkiye’nin çabaları ve muhaliflerin sağduyusuyla bu provokasyonun  şimdilik engellendiğini vurguladı.
 
Astana’da ateşkesin güçlendirilmesine ilişkin tedbir mekanizmaları  kurulması ve benzeri kararların alınması durumunda taraflar arasındaki güven  artırıcı önlemlere geçilecek.
 
Bu çerçevede rejimin keyfi olarak tutukladığı vatandaşların ve  muhaliflerin serbest bırakılması, esir takası ve kuşatma altındaki bölgelere  insani erişim konuları masaya yatırılacak.
 
Türkiye savaşın durması için çalışıyor
 
Suriye iç savaşında pasif bir tutum sergileyerek rejim güçleri ile  destekçilerini durdurma noktasında tamamen etkisiz kalan Batı ülkeleri, Astana  toplantısına perde arkasında muhalefet ediyor.
 
Batı başkentlerinden Kazakistan’daki buluşma için destek açıklaması  gelse de müzakere sürecinin Astana’dan hemen sonra tümüyle Cenevre’ye taşınması  gerektiği mesajı veriliyor.
 
Rejim ve destekçilerini bugünü kadar barışa zorlamakta tamamen  yetersiz kalan Batı ülkeleri, inisiyatifin kendi ellerinde olmasını istiyor.
 
Diğer taraftan Başkan Barack Obama yönetiminin Suriye sahasında  görevli uzantıları, çok sayıda muhalif gruba Astana’ya gitmemeleri yönünde baskı  yaptı.
 
Muhaliflerin büyük bölümü bu baskılara direnirken iki grup katılım  için imza attığı halde geri çekildi.
 
Obama yönetimi, bazı muhalif gruplara gelişmiş silahlar vermeyi vaat  ederek kendilerinden yeni operasyon planı istedi.
 
Muhaliflere destek veren bazı Körfez ülkeleri de Astana süreci konusunda Türkiye’nin beklediği yapıcı tutumu göstermedi.