Stoltenberg reform önerilerini açıklayacak

Selçuk BÖKE
ANKARA

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un bir yıl önce yaptığı “NATO’nun beyin ölümü gerçekleşti” çıkışının ardından NATO içinde başlayan reform tartışmaları netlik kazanmaya başladı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in geçtiğimiz Nisan ayında 10 kişilik bir  uzman grubu oluşturmasının ardından, üye ülkelerde temaslarda bulunan uzmanlar raporlarını NATO Genel Sekreteri’ne teslim etti. Stoltenberg bugün ve yarın (1-2 Aralık) Brüksel’de video konferansla düzenlenecek NATO Dışişleri Bakanları toplantısında raporu resmen açıklayarak. Böylece İttifak’ın reform sürecini de başlatacak.

TÜRKİYE’NİN GKRY TUTUMU NET
140 tavsiye içeren raporda; Çin odaklı yeni tehditler, Rusya ile ilişkilerin geleceği, NATO Genel Sekreterinin yetkilerinin artırılması, üye devletin veto yetkisi ve NATO'ya üye olmayan AB üyelerinin İttifak’ın toplantılara katılması gibi birçok önerinin yer alması bekleniyor. Türkiye açısından, açıklanacak raporda en dikkat çekici öneri ise NATO üyesi olmayan AB üyelerinin devlet ve hükümet başkanlarının NATO zirveleri çerçevesinde yapılan görüşmelere davet edilmesi. Bu öneriyle, AB üyesi olan ancak NATO üyesi olmayan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) NATO zirve ve toplantılarına katılmasının da yolu açılırken, Türkiye’nin bu tavsiyesi kesin bir dille reddedeceği belirtiliyor. Bir başka dikkat çeken öneri ise üye ülkelerin ittifak kararlarını veto etmesinin zorlaştırılması. Bu öneriyi de  birçok NATO  üyesi gibi Türkiye'nin de sıcak bakmadığı ifade ediliyor.

“ÇİN’DEN GELEN TEHDİTLER’E ODAKLANALIM” TAVSİYESİ
İttifak içindeki karar alma süreçlerini hızlandırmak üzere üst düzey siyasi görüşmelerin artırılması, bu görüşmelerin sadece Brüksel'deki NATO merkezinde değil, bakanlar düzeyinde üye ülkelerde gerçekleştirilmesi de önerilerin arasında yer alıyor. Öneriler içinde NATO üyesi ülkelerin dışişleri bakanlarının ek toplantılar yapması, terörle mücadele konusunda içişleri bakanlarının toplanması, güvenlik politikaları açısından önem taşıyan konularda daha hızlı siyasi tepki verilebilmesi için yeni bir mekanizma oluşturulması da bulunuyor. Çin'den gelebilecek tehditlere çok daha güçlü bir şekilde odaklanılması da öneriler arasında.

ÇAVUŞOĞLU, VİDEO KONFERANSLA KATILACAK
Brüksel'de bugün ve yarın yapılacak NATO Dışişleri Bakanları toplantısına, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Covid-19 salgını nedeniyle video konferans yöntemiyle katılacak.  Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre toplantıda, ittifakın siyasi rolünün güçlendirilmesi amacıyla başlatılan NATO 2030 Değerlendirme Süreci ile Avrupa-Atlantik bölgesindeki durumu da ele alınacak. Bakan Çavuşoğlu, NATO’nun gündeminde bulunan diğer konuların yanı sıra Orta Doğu, Kuzey Afrika, Balkanlar ve geniş Karadeniz bölgesindeki son gelişmeleri muhatapları ile değerlendirecek