Geri adım gelmezse ambargo işletilecek

İSMAİL SONSUZ ANKARA

Rusya'nın uçak krizini derinleştirme planına karşı Ankara da tedbirleri birer birer hayata geçiriyor. Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun Azerbaycan dönüşü yaptığı açıklamada altını çizdiği üç kategorideki tedbirler; telafi edici, yapısal ve caydırıcı tedbirler olarak sıralanıyor. Bunlardan ikisi kademeli olarak devreye sokuluyor. Caydırıcı tedbirler krizi daha da büyütmemek için şimdilik saklı tutuluyor. İşte tedbirler:
Hükümet ‘telafi edici tedbirler’ kapsamında, krizden etkilenme potansiyeli bulunan turizm, enerji, ihracat ve tarım sektörünün temsilcileriyle ayrı ayrı değerlendirmelerde bulunuyor. Rusya üzerinden Asya pazarına ulaşan ihracatçılar için Azerbaycan-Türkmenistan rotası devreye sokuldu. Balkan ülkeleriyle yürütülen görüşmelerle bazı firmaların ürünleri alternatif pazarlara yönlendirildi ve iç pazarda tüketime sunuldu. Körfez ülkeleri, Asya pazarı, Balkanlar, Avrupa hattında yeni imkanlar oluşturulmaya çalışılıyor. İlk Bakanlar Kurulu'nda, sektörlere dönük bazı kararlar da alınacak. Vergi indiriminden tanıtım desteğinin artırılmasına, yakıt desteğinin artırılmasından ulaşım desteğine kadar adımlar üzerinde çalışılıyor.
‘Yapısal tedbirler’ kapsamında, Türkiye’nin özellikle enerji alanında yeni adımları yolda. Katar’la doğalgaz alımı konusunda yapılan anlaşma, Azerbaycan’la varılan mutabakatın ardından bu kez Irak’la enerji anlaşmaları değerlendirilecek. Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun önümüzdeki günlerde Irak'a gitmesi planlanıyor. Davutoğlu önceki gün yaptığı açıklamada, “Önceden planlandığı şekilde Yüksek Düzeyli İstişare Toplantısı için bakanlarımızla geniş bir heyetle en kısa zamanda Bağdat'ı ziyaret edeceğim. Irak Cumhuriyeti ile her alanda iş birliğini güçlendirmeye devam edeceğiz” demişti. Ziyarette Bağdat Yönetimi ve Bölgesel Kürt Yönetimi ile enerjiye dönük yeni adımların atılacağı belirtiliyor. Ayrıca, Cezayir ve Nijerya alternatifleri değerlendirilirken, doğalgaz depolama projeleri hızlandırılacak.
BOĞAZLARI KAPATABİLİRİZ
‘Caydırıcı tedbirler’ ise Rusya'nın alacağı pozisyona bağlı olarak uygulanacak. Moskova Yönetimi, krizi derinleştirmeye dönük adımlarını sürdürürse, Türkiye de uluslararası hukuku ve insani yönü de gözeterek tedbirleri devreye sokacak. Eğer caydırıcı tedbirler hayata geçecek olursa, Rusya'dan gelen ürünlerin tam sayım kapsamına alınabileceği ve ürünlerin geçişinde sağlanan kolaylıkların devre dışı bırakılarak, kapsamlı denetime geçilebileceği belirtiliyor. Bu da Ruslar için hem sürenin uzaması hem de maliyetin artması anlamına geliyor. Rus gemilerinin güzergahı olan Boğazlarda Montrö Sözleşmesi ilkeleri ışığında tedbirler alınabilecek. Gemilerin boğazlardan geçişinde sağlanan kontrol kolaylıkları devre dışı bırakılabilecek. Batı'nın Rusya'ya karşı uyguladığı ama Türkiye'nin koymadığı ambargolar işletilmesi, Rus iş dünyasına yönelik pasaporttan seyahatlere kadar uygulamalarda karşılıklılık ilkesi gözetilmesi gibi tedbirlerin uygulanması diğer tedbirler arasında. Ayrıca ucuza konaklayan Ruslara yönelik avantajlı tur paketlerinin başka ülkelere kaydırılması ve ve nükleer santral çalışmaları gibi konularda da Ankara caydırıcı tedbir alma imkanına sahip.