Kirli kayıt dışı

OSMAN ÇOBANOĞLU ANKARA

Yumurta üreticileri ‘sözde organik’ kayıt dışı yumurtacılardan şikâyetçi. Kayıt dışı 20 milyon tavuk olduğunu tahmin ettiklerini söyleyen Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR), Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından denetimleri daha da artırmasını istiyor. Kayıt dışı tavukçuluğun haksız rekabet ve maliyetin altında satışlara neden olduğunu söyleyen YUM-BİR Başkanı Hasan Konya, “Kayıtsız, onaysız, üretim standartları yerine getirilmeden üretilen yumurtalar, yumurta ve etiketleme tebliğine aykırı olarak pazarlanıyor. Bu tür işletmelerin kim tarafından kurulduğu, nerede üretim yaptığı ve ürünlerini kime hangi şartlarda pazarladığını bilmek mümkün değil. Ama organik yumurta üretimi yapan, bakanlığımızdan bizim gibi izin almış, ruhsatını almış, marka tescili yaptırmış güvenlik tedbirlerini yapabilen işletmelere karşı hiçbir sıkıntımız yok” dedi.
‘Köy yumurtası’, ‘gezen tavuk yumurtası’, ‘organik yumurta’ gibi adlarla halkın aldatıldığını ifade eden Konya, “Kayıt dışı üretim yapan firmalar hem halkın cebi hem de sağlığı için bir tehdit unsuru. Hiç bir denetime tabii olmadan üretim yapan bu firmalar, tavuk pisliğine bulanmış yumurtaları saman içine koyarak ‘köy yumurtası’,  ‘gerçek yumurta’, ‘organik yumurta’  gibi etiketleme tebliğine aykırı beyanlarla ve 3-4 misli fiyatlarla çok rahatlıkla satış yapabiliyor. Organik olmadığı gibi bizim yedirdiğimiz yemleri yediriyorlar. Bu durum hem tüketicileri yanıltıyor, hem de vergisini ödeyen kayıtlı üreticiler açısından haksız rekabet oluşturuyor” diye konuştu.
Türkiye'de toplamda 75 milyon civarında tavuğun bulunduğunu dile getiren Hasan Konya şunları söyledi: "Yaklaşık 20 ülkeye ihracatımız var. 2015’teki kuş gribi dolayısıyla 90-100 gün ihracat yapamamıştık. Sektör 2023 hedeflerinde 1 milyar dolar gibi bir hedef vardı biz 2014 yılında 1.2 milyar dolarla bunu zaten gerçekleştirmiştik. Fakat bu ihracat kaynaklı sıkıntılardan bizim üretimimizde bir fazlalık meydana geldi. Bu fazlalık ihtimallerine karşı da bizim başından beri dile getirdiğimiz üretimde bir planlama istiyoruz. Planlı bir üretim modeline geçilemedi. Parası olan herkes istediği zaman üretimi rahatlıkla yapabiliyor. Biz de bunun kontrolünü yapamıyoruz. Fiyatlar düşüyor arz fazlalığı oluşuyor. Ayrıca bakanlık vereceği kredi desteklerinde üretim artışlarına değil paketleme, modernizasyona, yumurtanın işlenmesine dönük vermeli." 

BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?

Buzdolabına yumurtayı yıkamadan koyun

¥ Kabuğu ince yumurtalar tavuğun yaşlandığını gösterir. Bir hayvanın yaşı ilerledikçe yumurtanın kabuğu incelir. Ama tüketiminde hiçbir sıkıntı yok.
¥ Avrupa’ya B sınıfı yumurta ihraç ediyoruz. A sınıfı olan yemelik, normal yumurta. B sınıfı şampuanlara, sabunlara, güzellik ürünlerinde kullanılıyor.  
¥ Yumurtanın sarısı tavada yayılırsa bayattır.
¥ Tavuklar 20’nci haftadan itibaren yumurtlamaya başlar. Ekonomik ömrü 80 ila 82 haftadır. Ondan sonra kesime gider.
¥ Yumurtanın rengini tavuğun ırkı belirler. Beyaz tavuklar beyaz yumurtlarken kahverengi tavuklar kahverengi yumurta yumurtlar.
¥ Çift sarılı yumurta tavuk aynı kabuğun içine iki yumurta sarısı bıraktığında oluşur. Çift sarılar genellikle genç tavuklar tarafından üretilir. 
¥ Yumurta yıkanmadan dolaba konmalıdır. Yoksa yumurtanın dışında koruyucu bir tabaka yüzey yıkandığında kaybolur. Bakteriler o gözeneklerden yumurtanın içine rahatlıkla girebilir. Bundan dolayı yumurta pişirilmeden hemen önce yıkanıp iyice kurulanmalıdır.
¥ Buzdolabından çıkarılan yumurtalar dışarıda 2 saatten fazla tutulmamalıdır.

1 yumurta 25 saatte oluşuyor 

Yumurta oluşumu için en az 25 saat gereklidir. Yumurtlama gerçekleşmeden yeni bir yumurta hücresi olgunlaşamaz. 3-5 saatte oluşan yumurta değil yumurta hücresidir, kabuğu oluşmamış yumurta; yumurta değildir ve kabuksuz yumurta üretimi diye bir şey de yoktur. Tavukların günde 3 kez yumurtlatılması biyolojik olarak imkânsızdır.