Sektör, daha çok kadın çalışan için harekete geçti

Canan Eraslan

Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, kadınlar iş hayatına ne kadar çok katılırsa, verimlilik o kadar artıyor. Dünya Bankasının yaptığı bir araştırma, yoksulluğun azaltılması, hane halkı gelirinin yükseltilmesi için çok önemli olan kadın istihdamı, şirketlerin verimliliğini de artırıyor. Kadın çalışanla erkek çalışanın birbirine yaklaşık olarak eşit olduğu kurumlarda finansal performans artıyor, verimlilik, sektör ortalamalarının üzerinde gerçekleşiyor. Dünya Ekonomik Forumu’nda dile getirilen tahminlerine göre, kadınların işgücüne katılım oranındaki yüzde 1’lik artış, dünyada GSYH’yı 80 milyar dolar artırıyor.

Hâl böyle olunca Türkiye’de hâlâ yüzde 30’a ulaşamamış olan kadın istihdamını artırmak için çalışmalar birbirini izliyor. Sektörler ve şirketler için kadın çalışan sayısı, çalışan kadınların yönetimdeki yeri gibi veriler hep ilgi çekici birer rakam olarak dillendiriliyor. Otomotiv sektörü de hem şu anda sektörde çalışan kadınların durumu, düşündükleri, kariyer planları ve beklentileri konusunda çok önemli bir rapora imza attı. Deloitte ve Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) iş birliği ile gerçekleştirilen araştırma, kadınları otomotiv sektörüne çekmek ve kariyer yolunda desteklemek amacı taşıyor. Rapor aynı zamanda otomotivde kadının yeri konusunu ilk kez kapsamlı şekilde incelemesi açısından da önemli bir değer olarak ortaya çıkıyor.

Çalışma, OSD üyesi firmalarda çalışan 1143 beyaz yaka kadın çalışanın katıldığı bir araştırma. Raporun tanıtımı dolayısıyla düzenlenen toplantıya, OSD Genel Sekreteri Osman Sever, Deloitte Türkiye Tüketim ve Endüstriyel Ürünler Endüstrisi Lideri Özkan Yıldırım, Koç Fiat Kredi Finansman AŞ Genel Müdürü Fidan Sevilmiş, Ford Otosan İK Direktörü Nursel Ölmez Ateş ve Mercedes-Benz Türk İK Direktörü Betül Çorbacıoğlu konuşmacı olarak katıldı. Otomotiv sektöründe yönetici pozisyonunda çalışan 3 kadının sektöre bakış açılarını anlattığı toplantıda, teknolojik gelişme arttıkça, kadının rolünün daha fazla önem kazanacağına dikkat çekildi. 
OSD Genel Sekreteri Sever, sektörde 11 bin 700’ü kadın olmak üzere 53 bin çalışan olduğunu, aralık ayında yeni rakamların toplam istihdamı artırdığını görmeyi beklediklerini söyledi.

FORD, STAJ VE İŞ FIRSATI VERİYOR

“Lise öğrencileri staj fırsatlarını iyi değerlendirmeli, üniversiteye girişte kızlara mühendislik anlatılmalı, sektörler kendini anlatmalı, rol modeller daha çok öne çıkarılmalı” diyen Nursel Ölmez Ateş “Bal Arıları Mühendis Oluyor” adında bir projeleri olduğunu, üniversitelerin mühendislik fakültelerinde sektörü ve şirketi anlattıklarını, projeyle mühendislik seçen kız öğrencilere staj, mentorluk desteği ve mezuniyetlerinde iş desteği vereceklerini söyledi.

OTOMOTİVDE KADIN SAYISI NASIL ARTAR?

Katılımcıların, sektörde daha çok kadın için tavsiyeleri şöyle:
- Kadınlar daha çok rol model ve lider olarak görünür olmalı.
- Mülakatlarda kadına “Yakında çocuk sahibi olmayı düşünüyor musunuz?” gibi sorular sorulmamalı.
- Kızlar aileleri ve yakınları tarafından desteklenmeli.
- Kadınlar, esnek çalışma ve kreş uygulamalarıyla desteklenmeli.

KADINLAR OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE MUTLU

Raporun bir benzerinin ABD ve Avrupa’da gerçekleşmiş olduğunu söyleyen Deloitte Türkiye Otomotiv Sektörü Lideri Özkan Yıldırım, araştırmaya dair verileri şöyle paylaştı:
- Araştırmaya katılanların yüzde 95’i üniversite mezunu.
- Sektörde kadınların en çok çalıştığı sektör ürün geliştirme.
- Otomotiv sanayiinde beyaz yakalılar içinde kadın çalışan oranı yüzde 25.
- Otomotivde çalışan kadınların yüzde 57’si mühendislik mezunu.
- Kadınlar otomotiv sektöründe mutlu.
- Yüzde 57’si sektörde devam etmeyi planlıyor.
- Yüzde 62’si kendi kız çocuklarına tavsiye ediyor.
- ABD ve Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’nin otomotiv sektöründeki kadın çalışanları da liderlik yolunda önlerinin açılmasını istiyor.
- Türkiye’de üst yönetici olma hedefinde olan kadın oranı yüzde 56. Bu oran ABD’de yüzde 82, AB’de ise sadece yüzde 34. 
- Ama onların yönetici olma inançları Türkiye’deki kadın çalışana göre daha yüksek.
- “Kadın-erkek arasında ücret eşitsizliği var mı?” sorusuna kadınların yüzde 62’si “yok” demiş.

OTOMOTİVE TEŞVİK YOK

Ankete katılanların yüzde 57’si mühendislik mezunu. Fakat okulları onları otomotive teşvik etmemiş. Rapor gösteriyor ki, sektöre teşvik olmadığı gibi, mühendislik fakültelerinde kız öğrenci oranı da çok az. Hedef, mühendislik seçen kız öğrenci sayısını artırıp otomotive yönlendirmek.

"YÖNETİCİLİK İÇİN BİZDE EN AZ BİR ADAY KADINDIR"

“Şirket anlayışımızda, her türlü pozisyon için seçilecek adaylardan minimum 1’inin kadın olması şart” diyen Mercedes Benz Türk İK Direktörü Betül Çorbacıoğlu, şöyle dedi: Otomotiv teknolojiyle büyüyor. Kadın da bunun parçası olmalı.

KADIN DAHA CESUR OLABİLMELİ

Koç Fiat Kredi Finansman A.Ş. Genel Müdürü Fidan Sevilmiş, otomotiv finansmanında kadın çalışan oranının yüzde 75’lere çıktığını ifade ediyor. 13 finansman şirketinin 4’ünün genel müdürünün kadın olduğunu hatırlatan Sevilmiş “Kadınlar sektörde yükselmede fırsat bulacağına da inanıyor ancak kadınların ‘ben yapamam’ algısını yıkması gerekiyor. Kadınlar ‘ben becerebilir miyim’ diye çekimser kalırken, erkekler yeterli olmasa da ‘en yaparım’ diyor. Kadının mükemmeliyetçiliği bu.” diyor.

OJELERİN KARIŞIMI OLAN RENK

Ford Otosan İK Direktörü Nursel Ö. Ateş’in anlattığına göre, Fiesta’nın renk çalışması yapılırken, bir kadın tasarımcı ojelerini karıştırarak fuşyanın bir tonu bulmuş ve bu ton, renk yelpazesine alınmış. Kadınların otomobil kullanımının katlanarak artmasının yanı sıra, otomobil satın almasındaki etkisinin büyük olduğunu hatırlatan Ateş, bu nedenle sektörde daha çok kadın  için projeler yaptıklarını anlattı.