Savunma sanayiinde dünyaya kafa tutuyoruz

KAAN ZENGİNLİ

Türk Savunma Sanayii son 20 yılda âdeta çağ atladı. Yerli ve millî üretim stratejisi ile hareket eden sektör, yılın ilk sekiz ayında 169 ülkeye ürün satar hâle geldi. Öyle ki, Ruanda’dan Etiyopya’ya, Bangladeş’ten Yeni Zelanda’ya kadar Türk silah ve savunma sanayi teknolojileri tercih edilir oldu. Ocak-Ağustos döneminde 1 milyar 875 milyon dolar rekor gelir elde edildi. Geçen yıl 2,2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Türk şirketleri, bu yıl sonunda bu rakamı 3,2 milyar dolara, 2023 yılında ise 5 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor. Bazı ülkelere yapılan ihracat binlerce kat arttı. Örneğin Çin’e yapılan ihracat yılın ilk 8 ayda 29 bin dolardan 30 milyon dolara çıktı. Etiyopya’ya yapılan ihracat da yüzde 22 bin artış göstererek 51 milyon 737 bin doları gördü. Keza hiç ihracat yapılmayan Ruanda’ya 8 ayda 16 milyon 469 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Türkiye insansız hava ve kara araçları, savaş gemileri, tanklar, akıllı mühimmatlar, silah ve atış kontrol sistemleri ile ABD, Fransa ve Rusya gibi silah endüstrisi devlerine kafa tutar hâle geldi. Özellikle Afrika ve Orta Asya pazarında bu silah tekellerini pazar payı kırılmış oldu.

BURKİNA FASO’DA BİLE VARIZ
Türkiye geçen yılın sekiz ayında Burkina Faso’ya 277 bin dolarlık savunma ve havacılık sanayisi ürünü ihracatı yaparken söz konusu rakam 2021’in aynı döneminde 6 milyon 934 bin dolara çıktı. Söz konusu dönemdeki ihracat artışı yüzde 2.403’ü buldu. Bir süredir Türkiye’nin zırhlı kara aracı üreticilerinden Otokar’ın ürettiği taktik tekerlekli zırhlı araç Cobra’yı kullanan Burkina Faso, artan iş birliğine paralel olarak yeni Türk savunma sanayisi ürünlerini silahlı kuvvetlerinin kullanımına sunmak için harekete geçti. Yaklaşık 20 milyon nüfuslu ülkede 2018’den bu yana terörle mücadelede 1,3 milyar dolar harcandığı tahmin ediliyor. Komşu ülke Mali’de faaliyet gösteren El Kaide ve DEAŞ bağlantılı terörist gruplar, 2015’ten bu yana Burkina Faso’nun kuzey ve doğusunda sık sık saldırı düzenliyor.

20 YILDA BÜYÜK BAŞARI GELDİ
Ambargolar ülkemizin savunma alanında kendisi geliştirmesine neden oldu. 2002’de ülkemizde sadece 62 savunma sanayi projesi yürütülüyorken günümüzde bu sayı 750’yi geçti. O dönem 5,5 milyar dolarlık bir proje yürütülürken, bugüne gelindiğinde bu rakam 75 milyar doların üzerine çıktı. Savunma sanayi alanında faaliyet gösteren şirket sayısı 56’dan 1.501’e yükseldi. Bu firmaların yıllık ciroları 1 milyar dolardan 11 milyar doları geçti. Sektörün 2002’de yüzde 80 olan ithalat oranı, bugün yüzde 80 yerli üretime döndü.

BAĞIMLILIK AZALDI, İTHALAT %59 DÜŞTÜ
Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü SIPRI, son beş yılda Türkiye’nin silah ithalatının önceki beş yıllık döneme göre yüzde 59 düştüğünü bildirdi. Kurum, bunun en önemli nedeninin Türkiye’nin Rus S-400 hava savunma sistemlerini satın almasından sonra ABD’nin 2019’da F-35 teslimatını durdurması olduğunu bildirdi. Ayrıca Türkiye’ye uygulanan ambargoların, sektörün gelişmesinde önemli rol oynadığı belirtildi. SIPRI, Türkiye’nin silah üretimini artırdığını ve ithalata bağımlılığını azalttığını vurguladı.

İhracatçılardan dört müjdeye tam destek
İhracatçılardan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İhracatın Şampiyonları ödül töreninde verdiği; ihracat geliştirme fonu kurulması, Eximbank’ın sermayesinin artırılarak yeniden yapılandırılması, İstanbul’a yeni bir fuar merkezi kurulması ve Uzak Ülkeler Stratejisi oluşturulması müjdelerine tam destek geldi. İDDMİB Başkanı  Tahsin Öztiryaki “Fuar merkezlerinin çeşitlenip büyümesi dünyadan bütün alıcıların ülkemize gelmesini sağlayacaktır” derken, EVSİD Başkanı Talha Özger, İhracatı Geliştirme Fonu ve Eximbank sermayesinin artırılmasının ihracatçıları finansman açısından rahatlatacağını kaydetti. TİM Sektörler Konseyi Maden Sektörü Başkanı Rüstem Çetinkaya da ihracat artışını sağlayacak gelişmelerle 300 milyar dolarlık hedefe daha hızlı ulaşabileceklerini söyledi.

Teknoloji ihracatında gaza basıyoruz
Türkiye’den teknoloji ihracatı için vites yükselten Türk Telekom, Silikon Vadisi’nde iki önemli iş birliğine imza attı. ABD’li teknoloji şirketi Juniper Networks ile ocakta yaptığı iş birliğini genişleten Türk Telekom, küresel 5G ekosistemini güçlendirecek çözümlerini dünyaya ihraç edecek. Ayrıca dünyanın en büyük girişim ve inovasyon platformlarından ‘Plug and Play’ ile yapılan iş birliği, Türkiye’deki girişimlerin küresel oyuncu olmasına katkı sağlayacak. Türk Telekom CEO’su Ümit Önal “5G yolculuğunda Türkiye’yi öncü yapmaya kararlıyız. Ülkemizdeki girişimlerin de yakın gelecekte dünyanın her yerinde konuşulmasını sağlayacağız” dedi.