Tecrübe, çok pahalı bir öğretmendir

Anadolu’daki üniversitelerden birisinde yazılım bölümünde okuyan bir öğrenciyle konuşmuştum. Bana aynen şöyle dedi; “Hocalar yıllar önce hazırladıkları slaytlar üzerinden demode bilgiler veriyorlar. Eğer ben bireysel olarak çalışma yapmazsam, bomboş mezun olacağım.”

Yeni döneme girerken bu cümleyi akıldan hiç çıkarmamak lazım. Türkiye Yüzyılı deyince aklımıza petrol, doğalgaz, ekonomi, İHA, SİHA veya Kızılelma geliyor. Eğitimle ilgili meseleler de sanki bir sonraki yüzyıla bırakılmış gibi duruyor.

 

Hiç boşuna son yıllarda kaç tane üniversite açıldığından bahsetmeyelim. O gencin hayalindeki mesleği yapmak için girdiği okulda yaşadığı hayal kırıklığı, bütün rakamları sıfırla çarpıyor işte. Açılan üniversite sayısına diyecek bir şey yok! Ama o üniversitelerde nasıl bir akademik hayat yaşanıyor, onu da soran yok!

 

Bu ülkede akademisyenseniz, gündeme gelmek için televizyon kanallarında alanınız haricindeki her konuyla ilgili yorum yapmanız, kavga etmeniz ve aykırı şeyler söylemeniz gerekiyor. Alanında gerçekten başarılı olan, değerli çalışmalar yapan akademisyenler de kendi köşelerinde fark edilmeyi bekliyor.

 

Böyle bir iklimde bilim insanı yetişebilir mi? Çok zor.

 

Şu anda Türkiye’nin eğitim yönetimi alanında en iyi eğitimi veren sayılı üniversitelerden birisinde doktora eğitimi alıyorum. Hocalarım eğitim yönetimi alanında akademik kariyer yapmış insanlar ve maalesef eğitimle ilgili kararlar alınırken kimse onları arayıp sormuyor.

 

İşte bu yüzden her bakan değiştiğinde sayaç sıfırlanıyor.

     ***

Bir ülkenin değeri, o ülkede değer verilen insanların niteliğine bağlıdır. Eğer siz bilim insanlarını görmezden gelirseniz, eğitimle ilgili kararları siyasetin gölgesinde alırsanız, öğretmen yetiştiren fakülteleri denetlemezseniz, uzmanlığı çoktan seçmeli bir maaş artırma sınavının şıkları arasına hapsederseniz, eğitimde başarıyı yakalamak mümkün değil.

 

Artık çalışanla çalışmayanı ayırt edecek bir sistem geliştirilmeli. Öğretmen sadece yüz kızartıcı bir suç işlediğinde meslekten ihraç ediliyor. Dersine geç giren, plan yapmadan ders anlatan, öğrencilerin gözlerine bakmak yerine sürekli saatine bakan öğretmenler içinse bir yaptırım yok. Hâlbuki bu tür ihmaller, eğitim için ağır suçlar kapsamında değerlendirilmeli. Öğrencilerin zamanını çalmak, diploma şantajıyla eğitim vermek kadar yüz kızartıcı bir suç olabilir mi?

 

Gündemimizde hep öğretmen atamaları var. Kaç kişi atanmış takipteyiz ama atanmışların adanmışlığını takip eden yok.

Devlet okulunda öğretmenlik yapmayı sadece güvenli bir liman olarak gören öğretmenler, küresel çapta yaşanan rekabetin azgın dalgalarıyla mücadele edebilecek öğrenciler yetiştirebilir mi?

Başını bile sallamadan maaş alan öğretmenlerle, aldığı parayı hak etmek için her dakikanın hesabını verenler eşit muameleye tabi tutulursa, orada bir gelişim beklenebilir mi?

     ***

Son on yılda kaç tane derslik açıldığı veya kaç üniversitenin faaliyete başladığı artık bizi ilgilendirmiyor. Bizi ilgilendiren şey, “üreten” öğretmenle, işini bir şekilde “yürüten” öğretmenin farkını ortaya çıkaracak bir sistem oluşturulması… Kararlar alınırken menzili sandık olan dört-beş yıllık siyasi hesaplar yerine, yüz yıllık hesaplar yapılması…

 

Bunun için de önce ülkedeki iklimi değiştirmek lazım. Çünkü eğitimden anlayan siyaset yapamıyor. Siyaseti iyi bilen eğitimden uzaklaşıyor. Eğitim siyasete alet olunca da ne alet işliyor ne el övünüyor.

 

Artık ülkeler topla tüfekle işgal edilmiyor. Bir ülkenin eğitim sistemini ele geçirin. En fazla on altı yıl sonra ülke sizindir. Ama işi ehline teslim etmezsek, değil yüz yıl bin yıl da geçse, dere tepe düz gider, yine bir arpa boyu yol alamayız.

 

Deneme-yanılma hakkımızı yıllarca tepe tepe kullandık. Bugün doğru olana karar verip, uygulama vaktidir.

 

Harcayacak bir dakikamız bile yok. Çünkü tecrübe çok pahalı bir öğretmendir.