Bayraklı Camii yıllara meydan okuyor

İsmail Okan Ukav - Belgrad

Osmanlı İmparatorluğu'nun en önemli merkezlerinden biri olan Belgrad'da bu dönem içerisinde yüzlerce han, hamam, cami ve medrese inşa edildi. Ancak günümüzde bunların yalnızca bir kaçı ayakta. Bayraklı Camii de bu eserlerden biri. Belgrad seyahatim sırasında tarihi camiyi ziyaret etme fırsatım oldu. Yıllara meydan okuyan Bayraklı Camii, farklı dönemlerde saldırılara uğramış, ağır hasar görmüş. Bu saldırılar sonrası cemaatin yardımlarıyla yeniden ibadete açılan cami, binalar arasına sıkışmış ve avlusu oldukça küçülmüş. 

Cami imamı Ramazan Mehmedi, Türkiye'de eğitim görmüş. Kendisiyle yaptığım kısa sohbette Mehmedi, Türk vatandaşlarının cami ziyareti sonrası en çok bahçedeki mezar taşları hakkında yorum yaptığını ve bilmeden yanlış bilgiler verdiğini belirtiyor. Mehmedi, buradaki tarihi mezar taşlarının Kalemegdan'dan taşındığını ifade ediyor. Cami çevresinde Osmanlı'daki sistem gereği türbe ya da mezarlık olduğunun varsayıldığını söyleyen Mehmedi, Osmanlı eserleri ve mezarlarının büyük çoğunluğunun Yugoslavya döneminde tahrip edildiğini belirtti. Cami yakınında bulunan ve günümüzde "öğrenci parkı" olarak anılan yerin de Yugoslavya döneminde yok edilen bir Osmanlı mezarlığı olduğu bildiriliyor.

"OKULLARDA SEÇMELİ İSLAM DERSİ VERİLİYOR"

Mehmedi, Sırbistan'da din özgürlüğü konusunda Müslümanların oldukça rahat olduğunu ifade ederken politik nedenlerden dolayı belli dönemlerde sıkıntılar yaşandığını söylüyor. 2008 yılında Kosova'nın bağımsızlığını ilan etmesi sonrası çıkan olaylarda, Priştine'deki bazı kiliselerin tahrip edilmesine cevaben Sırp milliyetçileri Bayraklı Camii'yi ateşe vermişti. Sırp milliyetçilerin bu saldırısında güvenlik güçlerinin yaşanan gerginliğe seyirci kaldığı belirtiliyor. 2008'deki saldırının ertesi gününün Cuma'ya denk geldiğini söyleyen Mehmedi, o günkü Cuma namazını harabeye dönen camide kıldıklarını ifade ediyor.

Bilinen başka bir yanlışı da düzelten Mehmedi, Belgrad'da son Osmanlı camisinin Bayraklı olduğunu fakat bunun tek cami olmadığını, Bayraklı Camii dışında 20'den fazla mescit ve cami olduğunu belirtiyor. Yanı sıra, Sırp hükümetinin kendilerine gayet iyi yaklaştığını ifade eden Mehmedi, okullarda yapılan anketler ile isteyen sınıflarda seçmeli İslam dersleri verilebildiğini söylüyor.

Mehmedi, caminin küçük yardımlar ile ayakta durmaya çalıştığını belirtirken, bu yardımların caminin ihtiyaçlarını karşılamaya yetmediğini ifade ediyor. Bu yönde Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ile görüşmelerin sürdüğünü söyleyen Mehmedi, caminin eksiklerinin kısa sürede tamamlanacağını ümit ediyor.