Çürüyen tarihî eserler onların elinde canlanıyor

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Atatürk Kitaplığı’ndaki Kitap Restorasyon Atölyesi’nde 1994’ten beri birçok tarihî eseri yok olmaktan kurtardı. Atölyede; mikroorganizmalar ve kitap kurtları dezenfekte ediliyor, kağıtlar tümleniyor, asitten arındırılıyor. Kütüphane envanterine kayıtlı her türlü kağıt ve belgenin restorasyon ile konservasyon işlemi 23 yıldır Nergis Ulu, Filiz Yeşilkat, Elif Karadenizli ve Emine Karaman tarafından gerçekleştiriliyor. Bunlar arasında; gazeteler, dergiler, haritalar, el yazması ve matbu kitaplar, gravürler, ferman ve beratlar, afişler ile çeşitli evraklar yer alıyor. Kitaplar başta olmak üzere haritalar, beratlar, fermanlar ve gazete sayfaları çok farklı aşamalardan geçirilerek kurtarılıyor. Yıpranmış ve parçalanmış kitap sayfaları tek tek kesilerek önce temizleniyor, sonra teknelerde yıkanıyor, ilaçlanarak kurutuluyor ve yeniden yapıştırılarak ciltlenip kütüphanedeki yerine konuluyor.
24 yılda toplam 618 bin 829 sayfa eserin restore edildiğini ifade eden Atölye Koordinatörü Ulu “Kitaplarda birçok hastalık görülebiliyor. Kötü saklama ve depolama sebebiyle yıpranmalar, kurt ve mikroorganizmaların verdiği zararlar başlıcalarıdır. Her kitabı ve tarihi sayfayı farklı aşamalardan geçirerek kurtarıyoruz. Türkiye’de kitap restoratörlüğü işini yapanların sayısı çok azaldı. Sabır gerektiren bir iş. Bu işi tercih edenin her şeyi dışarıda bırakarak başlaması lazım. Çünkü gün içinde hiçbir şeye temas kurmamanız gerekiyor” diye konuştu.

Atlas-ı Cedid’i de restore ediyorlar
1803 yılında basılan, Türklerde ve İslam Ülkeleri’nde yayınlanan ilk atlas olan Cedid Atlas (Atlas-ı Cedid) bu atölyede onarılıyor. Restorasyonu devam eden eserler arasında; Osmanlı’da sosyal hayat ve gündelik hayatla ilgili olan nadir ve antika kitaplar da yer alıyor. Bizanslı Tarihçi Chalcondyles’in Osmanlı İmparatorluğunun gelişimine ve yok oluşuna dair Kehanetler Kitabı da yok olmak üzere iken kurtarılan eserler arasında bulunuyor.