Dinde şekilcilik var mı?
25 Ağustos 2014 01:00
Kuralsız bir din olamayacağı gibi, kuralsız bir dernek, hattâ kuralsız oyun bile olmaz.
Sual: (Dinimizde şekilcilik yok) diyenler olduğu gibi, (Var) diyenler de oluyor. Hangisi doğrudur?
CEVAP: Bu husus, söyleyenin niyetine göre değişir. Şekilcilikten kasıt, kılık kıyafet mi? Dış görünüş mü? Yoksa ibadetleri belli bir şekil ve kalıpta yapmak mıdır? Her ikisini de açıklayalım:
Dış görünüş yönünden şekilcilik: Şekilcilikten maksat, dış görünüş, kılık kıyafet ise, burada niyet önemlidir. Aynı şeyi yapan iki kişiden biri, niyetine göre sevab, diğeri günah kazanır. Mesela, sünnete uymak, İslam'ın vakarını korumak niyetiyle iyi ve temiz giyinmek, koku sürünmek sevab olur. Gösteriş veya öğünmek için yapmak günah olur. Çünkü Allahü teâlâ, bir kimsenin yeni, temiz elbisesine, saçına, sakalına, cübbesine bakarak sevap vermez. Bunları ne niyetle yaptığına bakarak sevap veya günah yazar. Bu konudaki bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Allahü teâlâ, sizin şeklinize, malınıza bakmaz; kalblerinize, amellerinizi ne niyetle yaptığınıza bakar.) [İbni Mace]
İbadet yönüyle şekilcilik: Şekilcilikten maksat, namazı belli şekillerde ve sayıda kılmak, dua ve tesbihleri belli sayıda okumak, haccı belli şekillerde yapmak, Kâbe etrafında dönmek, şeytan taşlamak, kurban kesmek gibi dinî kurallar ise, dinimizde elbette şekiller ve kurallar vardır. Kuralsız bir din olamayacağı gibi, kuralsız bir dernek, hattâ kuralsız oyun bile olmaz. Kuralsız, düzensiz devlet, millet ve hayat olmaz. Dünya, Ay ve yıldızlar, kendilerine has kurallar içinde hareket ederler.
Dünya işlerinde kurallara tam uyana, (Saat gibi çalışıyor) deriz. Böyle bir şekilcilik ayıplanmaz, aksine övülmesi gerekir.
NAFAKA KAZANMAK
Sual: Nafakamı kazanmak için ticaret yapıyorum. Kâr edince seviniyorum. Dünya malına sevindiğim için haram mı işlemiş oluyorum?
CEVAP: Nafakayı kazanmak farzdır, nafakadan fazlasını kazanmak sünnettir. Kâr edince sevinmek haram değildir, niyetine göre sevab da kazanmış olur. Nefsin arzularını sevmek haramdır. Mesela kâr edince, (Ben işini bilen adamım) diye kibirlenmek haram olur.
ABDESTİN İLK SÜNNETİ
Sual: Abdestin ilk sünneti nedir?
CEVAP: Helâya girerken ve abdeste başlarken Besmele çekmektir.
Sual: (Dinimizde şekilcilik yok) diyenler olduğu gibi, (Var) diyenler de oluyor. Hangisi doğrudur?
CEVAP: Bu husus, söyleyenin niyetine göre değişir. Şekilcilikten kasıt, kılık kıyafet mi? Dış görünüş mü? Yoksa ibadetleri belli bir şekil ve kalıpta yapmak mıdır? Her ikisini de açıklayalım:
Dış görünüş yönünden şekilcilik: Şekilcilikten maksat, dış görünüş, kılık kıyafet ise, burada niyet önemlidir. Aynı şeyi yapan iki kişiden biri, niyetine göre sevab, diğeri günah kazanır. Mesela, sünnete uymak, İslam'ın vakarını korumak niyetiyle iyi ve temiz giyinmek, koku sürünmek sevab olur. Gösteriş veya öğünmek için yapmak günah olur. Çünkü Allahü teâlâ, bir kimsenin yeni, temiz elbisesine, saçına, sakalına, cübbesine bakarak sevap vermez. Bunları ne niyetle yaptığına bakarak sevap veya günah yazar. Bu konudaki bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Allahü teâlâ, sizin şeklinize, malınıza bakmaz; kalblerinize, amellerinizi ne niyetle yaptığınıza bakar.) [İbni Mace]
İbadet yönüyle şekilcilik: Şekilcilikten maksat, namazı belli şekillerde ve sayıda kılmak, dua ve tesbihleri belli sayıda okumak, haccı belli şekillerde yapmak, Kâbe etrafında dönmek, şeytan taşlamak, kurban kesmek gibi dinî kurallar ise, dinimizde elbette şekiller ve kurallar vardır. Kuralsız bir din olamayacağı gibi, kuralsız bir dernek, hattâ kuralsız oyun bile olmaz. Kuralsız, düzensiz devlet, millet ve hayat olmaz. Dünya, Ay ve yıldızlar, kendilerine has kurallar içinde hareket ederler.
Dünya işlerinde kurallara tam uyana, (Saat gibi çalışıyor) deriz. Böyle bir şekilcilik ayıplanmaz, aksine övülmesi gerekir.
NAFAKA KAZANMAK
Sual: Nafakamı kazanmak için ticaret yapıyorum. Kâr edince seviniyorum. Dünya malına sevindiğim için haram mı işlemiş oluyorum?
CEVAP: Nafakayı kazanmak farzdır, nafakadan fazlasını kazanmak sünnettir. Kâr edince sevinmek haram değildir, niyetine göre sevab da kazanmış olur. Nefsin arzularını sevmek haramdır. Mesela kâr edince, (Ben işini bilen adamım) diye kibirlenmek haram olur.
ABDESTİN İLK SÜNNETİ
Sual: Abdestin ilk sünneti nedir?
CEVAP: Helâya girerken ve abdeste başlarken Besmele çekmektir.