Yarı uyumlu kök hücre ilk tercih olmamalı

SOSYAL MEDYA KONUYU SUİSTİMAL EDİYOR:

Prof. Dr. Deniz Sargın: "Tam uyumlu olmayan doku gruplarının ileriki yıllarda vücutta ne yapacağını henüz bilmiyoruz. Bazı vakalarda organ harabiyeti yapabiliyor"

Omurilikte, kanda ve yenidoğan bebeklerin kordon kanında bulunan kök hücreler, son yıllarda birçok tedavinin önünü açtı. Başta lösemiler olmak üzere birçok kan kanserlerinin tedavisinde ve aileden geçen Akdeniz Anemisi Ateşi gibi bazı hastalıkların kök hücre ile tedavisinde uygun vakaların seçiminde önemli tedavi başarıları elde ediliyor. Kök hücreler hastanın kendisinden, kardeşten, kemik iliği bankasından ve son yıllarda uygulanmaya başlayan tam doku uyumu bulunmayan vericilerden alınıyor. Medipol Mega Hastaneler Kompleksi Erişkin ve Pediatrik Kemik İliği Nakil Merkezi'nden Prof. Dr. Sema Anak, yarı yarıya uyumlu kök hücrelerin kullanımı konusunda bir uyarı yapıyor.

ÇARESİZ KALINCA...

Prof. Dr. Anak, "Haploidentik nakil adı verilen ve nakledilecek doku grubu ile hastanın doku gurubunun %50 ve üstü oranda tutması anlamına gelen 'yarı yarıya uyumlu nakil', çaresizlik durumunda başvurulması gereken bir yöntem. Bütün dünyada sıralama hastanın kardeşinden, kemik iliği bankasından, bulunabilirse kordon kanı bankasından ve hiçbirinden bulunamazsa yarı yarıya uyumlu kök hücre nakli yapılmasıdır. Yarı yarıya uyumlu kök hücreler asla ilk sırada yer almaz. Ancak ne yazık ki bu sıra bazen şaşabiliyor. Özellikle uygun ilik bulunması ile ilgili sosyal medyanın kullanıldığı kampanyalarda, yarı yarıya uyumlu ilik için bir baskı unsuru oluşturulmaya çalışılıyor" dedi.

Kemik iliği naklini işleminin son derece basit bir işlem olduğunu ancak daha sonrasında yaşanan olayların sıkıntı yaşatabildiğini söyleyen Medipol Mega Hastaneler Kompleksi Erişkin ve Pediatrik Kemik İliği Nakil Merkezi'nden Prof. Dr. Deniz Sargın, "Tıpkı kan nakli gibi kök hücreleri vericiden topluyor ve damar yoluyla hastaya veriyoruz. Asıl sorun bundan sonra başlıyor. Gelen yabancı hücreler bazı organlar üzerine toksik etki yapıyor. nbsp; Doku uyumu tam olmazsa, bazen öyle yan etkiler gelişiyor ki, hastanın hastalığını aratacak derecede yaşam kalitesini bozabiliyor" dedi.

ARTIK HASTALAR YURT DIŞINA GİTMİYOR

Ülkemizde özel sağlık grupları da dahil olmak üzere birçok merkezde kök hücre nakli yapılıyor. Geçtiğimiz ay açılan Medipol Mega Hastaneler Kompleksi Erişkin ve Pediatrik Kemik İliği Nakil Merkezi, Türkiye'nin en tecrübeli isimlerini kadrosunda bulunduruyor.

Romatizmaya kök hücre

Bağışıklık sisteminin kendi hücrelerini yok ettiği iltihaplı romatizma ve iltihaplı bağırsak hastalıklarının tedavisinde de kullanılıyor.

Daha çok lösemilerin tedavisinde akla gelen kök hücre tedavisinin bazı bağışıklık sistemi hastalıklarının tedavisinde de kullanılması gündemde. Bu tedavilerin henüz ruhsatlanmadığını ve dünyada deneme aşamasında olduğunu söyleyen Prof. Dr. Deniz Sargın, "Bağışıklık sisteminin kendi kendine saldırmasından kaynaklanan skleroderma, iltihaplı bağırsak hastalıkları ve özellikle bizim ülkemizde yaygın olarak görülen iltihaplı romatizmanın tedavisinde de nbsp; bir çok tedaviyi denediği halde başarı sağlanamayan hasta grubunda uygulanıyor" diye konuştu.

Dünyada kemik iliği naklinin çocuklarda daha çok lösemi ve lenfomalarda uygulanan bir tedavi seçeneği olduğunu söyleyen Prof. Dr. Sema Anak, "Ülkemizde ise kök hücreye ihtiyaç duyan çocuk hasta grubunun hastalıkları biraz daha farklı. Ülkemizde Akdeniz Ateşi gibi doğuştan kan hastalıkları, bağışıklık yetmezlikleri nbsp; %53 ile birinci sırayı alıyor" diye konuştu.

KEMİK İLİĞİ BANKALARI

İstanbul'da yaklaşık 40 bin, Ankara da ise 10 bin gönüllü vericisi bulanan kemik iliği bankalarının çok yetersiz olduğunu söyleyen Prof. Dr. Anak, "Geçtiğimiz günlerde başlayan Kızılay'ın kan bağışları arasında gönüllü kemik iliği vericisi olmak istiyenlerden kan örneği alma çalışması, son derece umut verici. Çünkü kök hücre tedavisinde gönüllü vericilerin kayıtlı olduğu banka anahtar noktayı meydana getiriyor. Dünyada yaklaşık 23 milyon gönüllü verici var. Bizim de sayımızı artırmamız gerekiyor" diye aktardı.