Emekli maaşlarıyla ilgili çarpıtma haberlere dikkat!

A -
A +

Soru: "Ben İSKİ'de işçi olarak çalışmaktayım. Emekliliğimi dolduralı çok oldu. Prim günü arttıkça maaşların düşeceği söyleniyor, Niyetim 2015 yılında emekli olmak. 2014 yılında emekli olanlara daha fazla maaş verileceği söylentileri de var. Bu söylenenlerin aslı var mı?" Mehmet T.-İstanbul

EMEKLİ MAAŞLARININ DÜŞECEĞİ GERÇEĞİN YARISI

Meşhur bir hikâyedir. Bektaşi'nin biri hocaya gitmiş, Kuran'da açıkça "Namaz kılmayın" yazıyor demiş. Hoca kızgınlıkla Bektaşi'ye, "Nerede yazıyor, göster" demiş. Bektaşi almış eline Kur'anı, Nisa suresinin olduğu sayfayı açmış ve ayeti göstermiş. Hoca ayete dikkatle bakmış. "İyi de bunun başında -sarhoşken- var, burada -sarhoşken namaz kılmayın- diyor" demiş. Bektaşi arkasına yaslanmış ve "Valla ben o kadarını bilemem" demiş...

Bizim ülkemizde de Bektaşi gibi gerçeklerin sadece yarısını söyleyen, algı oluşturmak ve sırf hükümeti yıpratma adına gerçekleri çarpıtan o kadar çok insan türedi ki, hangi birine cevap yetiştireceğimi inanın şaşırmış durumdayım. "Emekli maaşının düşeceği" sözünden başlamak istiyorum. Bu söz gerçeğin sadece yarısı. Yani sözün yarısı doğru, diğer yarısı ise amacı gizleme adına söylenmiyor.

Birçok defa sizlerle paylaştığım gibi emekli maaşının hesaplanması yöntemi ile ilgili olarak 1999 yılı Eylül ayında Anasol-M Hükümeti döneminde bir yasa değişikliği oldu. Değişiklik 2000 yılında yürürlüğe girdi. Emekli maaşının hesaplanması yönteminde yapılan değişiklik şu sonucu çıkardı. Düşükten prim ödeyenler, eskiye göre daha düşük yüksekten prim ödeyenler ise eskiye göre daha yüksek emekli maaşı alacaklar. Buna göre primi düşükten ödenenler yasa değişikliği sonucu daha az emekli maaşı alacaklar. Bu bir realite. Kimse de inkâr etmiyor. Ama tek realite bu değil ki, primi yüksekten ödenenler de daha yüksek emekli maaşı alıyorlar. Bunun için öyle uzman olmaya da gerek yok. SGK'nın emekli maaşını hesaplayan internet sitesine arada bir girip maaşını hesaplatan bu gerçeği görebiliyor.

Okurumuza şunu öneriyorum: Önce SGK'nın sitesinden emekli maaşını hesaplat. Daha sonra çalıştığın iş yerinden emekli olmuş prim günü sana yakın bir eski mesai arkadaşına emekli maaşını sor. Hesaplattığın emekli maaşının mesai arkadaşının emekli maaşından daha yüksek olduğunu göreceksin... Sonuç olarak, emekli maaşlarının düşeceği söyleminin yüksekten prim ödeyenler için geçerli olmadığını anlayacaksın.

2015 YILINDA EMEKLİ OLAN YÜKSEK MAAŞ ALIR

Emekli maaşını belirleyen temel parametreler yanında maaşı % 1-2 oranında etkileyebilen bir başka parametre daha var. Bu parametre ise güncelleme katsayısı ve enflasyonun tamamı ile büyüme hızının yüzde otuzundan oluşuyor. Güncelleme katsayısı yıl geçmeden hesaplanamıyor ancak yılın son ayları yaklaşınca önceki aylık ekonomik göstergeler doğrultusunda tahmin edilebiliyor.

Başbakan Yardımcımız Sayın Ali BABACAN, Ekim ayında Orta Vadeli Ekonomik Programı açıklayınca sizleri bilgilendirme adına 2015 emekli aylığının 2014 yılı emekli aylığına göre yaklaşık olarak yüzde bir oranında daha yüksek olacağını belirtmiş idim. Bu öngörüm halen geçerli. Kesin olarak ifade ediyorum. Aynı prim günü üzerinden hesaplanacak emekli aylığı 2015 yılında daha yüksek olacak. Dolayısıyla, Kamu kurumlarında çalışan işçiler 2014 yılında değil 2015 yılında emeklilik müracaatı yaparak daha yüksek maaşa hak kazanacak. Üstelik kıdem tavanı artışından da yararlanma imkânına sahip olacak. Okurlarıma tavsiyem, söylediklerimin aksini beyan edenlere itibar etmemeleridir.

İŞ KAZASINDAN ÖLÜM İKİ MAAŞ GETİRİR

Son dönemlerde meydana gelen iş kazalarını fırsat bilip bu kazalardan siyasi rant elde etmeye çalışanlar çoğaldı. Bir de gerek bilgisizlik gerekse kötü niyetle milletimize hatalı bilgi verenler de var. Bu hatalı bilgilerden birine örnek vermek istiyorum. 'Torba Yasa'da yapılan değişiklikle iş kazasında ölenlerin yetimlerine maaş bağlanmayacağı konusunda haber yapıldı. Oysa bunun gerçek olmadığı aynı gün ortaya çıktı.

5510 sayılı Reform Yasası ölüm olayını iki sigorta kolunda düzenlemiş. Ölüm hâlinde hem iş kazası meslek hastalığı sigortası hem de ölüm sigortası kapsamında yardım yapılıyor. Sigortalı iş kazası nedeniyle ölmüş ise aile bireyleri olan eş, çocuk, anne-babaya iş kazası sigortasından gelir adıyla bir maaş hesaplanıyor. Ayrıca sigortalının en az 5 yıl sigortalılık süresi ve 900 günü varsa bir de ölüm aylığı hesaplanıyor. Hesaplanan bu iki ödeme mukayese edilerek yüksek olan tam düşük olan yarım ödeniyor.

Ermenek'te meydana gelen kazada hayatını kaybeden 18 vatandaşımızın 2'si hariç hepsi evli ve çocuğu var. Yani 16 vatandaşımızın tamamının dul ve yetimlerine iş kazası maaşı bağlanacak. Bunların 15'inin 5 yıl sigorta 900 günü var. Dolayısıyla 16 sigortalının 15'inin dul eşi ve yetimlerine bir de ölüm aylığı bağlanınca iki maaş alacaklar. Bir vatandaşımızın ise 5 yıl sigortası ve 900 günü olmadığından dul ve yetimlerine ölüm aylığı ödenemeyecek yani iki değil tek maaş alacaklar. Devlet yetkililerimizin bu hususu dikkate alarak tek maaş bağlanan dul ve yetimlere ilave yardımlar yapacağından da kuşkumun bulunmadığını belirtmeliyim.

UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.