FASLI ÂLİM Ebû Abdullah Dekkâk

Ebû Abdullah Dekkâk hazretleri Fas'ta yaşamış olan evliyanın büyüklerindendir. Marakeş'te büyük veli İbn-i Arîf hazretlerine talebe oldu. Ondan icazet aldıktan sonra talebe yetiştirmeye başladı. Bunların en meşhuru, Ebû Medyen Mağribî hazretleridir. VI. (m. XII.) yüzyılın sonlarında vefat etti. Sohbetlerinde buyurdu ki:

"Dilinle yalan söyleme, gözünle harama bakma. Kalbinle Müslüman kardeşine haset etme. Kin tutma ve iyi şeyler arzu et. Eğer böyle yapmazsan, sonunda bedbaht olursun." "Tamahkâr, aç gözlü insan tamah zincirine bağlanmış ölüye benzer. Kalbdeki tamah kalbi mühürler, mühürlü kalb ise ölüdür. Mü'min tamahkâr olmaz. Nefsin şehvet ve arzularına uymaz." "Korkunun en faydalısı günah işlemene engel olan, elden kaçırdığın fırsatlar için uzun uzun üzülmene sebep olan ve geriye kalan ömür içinde seni devamlı olarak düşündüren korkudur. Ümidin en faydalısı ise amel etmeni kolaylaştırandır. Ümit üçe ayrılır: 1) İyi amel yapıp kabul edilmesini umanın ümidi. 2) Kötü iş yapıp ve tövbe ederek affedilmesini umanın ümidi. 3) Devamlı günah işleyip de kendisini Allahü teâlânın affedeceğini umanın ümidi. Bu ümit makbul değildir."

"Amelde ihlas, amelden daha zordur. Kul kendisiyle Allahü teâlâ arasındaki hususlarda tam olarak doğruluk üzere bulununca Allahü teâlâ onu gayb hazinelerine vâkıf kılar." "Allahü teâlâ kalpleri kendini anmak için yarattığı halde, insanlar onları şehvet, istek ve arzu ile doldurmuştur. Kalplerden şehvetin izini silecek şey yalnız Allahü teâlânın korku ve sevgisidir." "İşlediğin faziletli amele güvenerek azap olunmaktan korkmazsan helak olursun." "Ehl-i Kur'ân bir günah işleyeceği zaman göğsündeki Kur'ân-ı kerîm lisan-ı hâl ile ona şöyle seslenir: Allahü teâlâya yemin olsun ki sen beni bu iş için ezberlemedin!" O günahkâr kişi eğer bu sesi duyabilecek olsa Allahü teâlâdan hayâ ederek düşer can verirdi." "Kim, Allahü teâlânın rızası için nefsini ayıplarsa, Allahü teâlâ onu gazabından korur." "Kötü ve yanlış sözleri çok dinlemek, taatin, ibadetin tadını kalpten siler."

"Yarın sana zarar verecek şeyler için keder ve gam içinde bulun. Ahiret saadetini harap eden şeyler için üzül. Yarın sana fayda vermeyecek şey için sevinme!"