Hadis Âlimi Ebu Bekr Ebherî
İslâmiyette ibâdet yapmak için, niyetin büyük önemi vardır. Yapılan her işin İslâmiyete uygun olup olmadığı, niyet ile anlaşılır.
Ebu Bekr Ebherî hazretleri Mâliki fıkıh ve hadis âlimidir 289 (m. 902)'de İran'da bulunan Ebher'de doğdu. Tahsilini Bağdat'ta yaptı. Zamanın meşhur âlimlerinden fıkıh ve hadis okudu. Burada çok sayıda talebe kendisinden ders aldı. 375 (m. 986)'da vefat etti.
Bu mübarek zat, bir dersinde şunları anlattı:
İslâmiyette ibâdet yapmak için, niyetin büyük önemi vardır. Yapılan her işin İslâmiyete uygun olup olmadığı, niyet ile anlaşılır. Mesela, oruç tutanın, yalnız mideyi dinlendirmeyi, perhiz yapmayı düşünmesi, orucun sahih ve makbûl olmamasına sebep olur. İslâmiyette niyet o kadar mühimdir ki, İslâmiyetin emrettiği bir şey, dünya menfaati için yapılınca sahih ve makbûl olmuyor. Dünya işi sayılıyor. Herhangi bir dünya işi de, âhıret menfaati için yapılınca, ibâdet hâlini alıyor. Mümin, zevcesinin ağzına götürdüğü lokmada bile sevap kazanıyor.
İslâmiyete uymanın, ibâdet etmenin, dünya menfaatleri üzerine kurulmayacağı, akıl sahipleri için pek meydanda olan bir hakîkattir. Böyle olduğunu aşağıdaki âyet-i kerimeler ve hadis-i şerifler de, ayrıca göstermektedir:
Şûrâ sûresinin yirminci âyet-i kerimesinde meâlen, (Âhıreti kazanmak için çalışanların kazançlarını arttırırız. Dünya menfaati için çalışanlara da, ondan veririz. Fakat, âhırette bunların eline bir şey geçmeyecektir) buyuruldu.
İsrâ sûresinin onsekizinci ve ondokuzuncu âyet-i kerimelerinde meâlen, (Menfaatleri ve lezzetleri çabuk geçen, tükenen dünyayı isteyenlerden, dilediğimize, istediğimizi veririz. Âhıret menfaatleri için çalışan müminlerin mükâfâtları boldur) buyuruldu.
Hûd sûresinin onaltıncı âyetinde meâlen, (Dünyada yaşamayı ve eğlenmeyi isteyenlerin çalışmalarının karşılığını bol bol veririz. Bir şeyi esirgemeyiz. Bunlara âhirette yalnız Cehennem ateşi verilecektir. Emekleri âhırette boşa gider. Yalnız dünya için yaptıkları işlerine, âhirette bir karşılık hâsıl olmaz) buyuruldu.
Bir hadis-i şerifte (Allahü teâlâdan başkası için her kim ne işledi ise, karşılığını ondan istesin, denilecektir) buyuruldu.
Başka bir hadis-i şerifte (Allahü teâlâ, âhıret için yapılan iyiliklere dünyada da mükâfât verir. Fakat, yalnız dünya için yapılan işlere âhirette hiç mükâfât vermez) buyuruldu.