Hakim ve savcılara "dernek kurma" hakkı

Yeni anayasada demokratikleşme açısından önemli bir adım atıldı. Yeni anayasada hakim ve savcılara da dernek kurma hakkı tanınıyor. TBMM Anayasa Uzlaşma Yazım Alt Komisyonu'nda, hakim ve savcılara "görevlerinin zorunlu kıldığı hallerde sınırlanmak koşuluyla" dernek kurma hakkı konusunda 4 siyasi parti uzlaşmaya vardı. nbsp;
CHP'li Atilla Kart'ın başkanlığında toplanan Yeni Anayasa Yazım Komisyonu, "Dernek kurma özgürlüğü" başlıklı madde üzerinde çalışmalarını sürdürdü. Mevcut anayasadaki maddenin "Herkes önceden izin almaksızın dernek kurma, üye olma, üyelikten ayrılma hakkına sahiptir. Hiç kimse bir dernekte üye kalmaya zorlanamaz" hükmünü içeren ilk fıkrası, yeni anayasa taslağına da aynen taşındı.
AK Parti, MHP ve CHP Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları ile genel kolluk mensuplarına dernek kurma yasağının, mevcut uygulamada olduğu gibi sürdürülmesinde uzlaşma sağladı. BDP, bütün kesimlere mutlak serbestlik istedi. Ancak mevcut uygulamada dernek kurma hakları olmayan hakim ve savcılara bu hakkın tanınmasında uzlaşma sağlandı. Böylece yeni anayasada ilk kez hakim ve savcılara dernek kurma yolunun açılması sağlanmış oldu. 3 partinin uzlaşmaya vardığı düzenlemede, "Birinci fıkra hükmü, TSK ve genel kolluk mensuplarına, görevlerinin niteliklerinin zorunlu kıldığı hallerle sınırlı olmak üzere hakim ve savcılar ile devlet memurlarına sınırlamalar getirilmesine engel değildir. Bu madde hükümleri, vakıflara da hukuki niteliklerine uygun düştüğü vakıflar hakkında da uygulanır" hükmü konuldu. nbsp;

DEMOKRASİ VURGUSU
Öte yandan Yazım Komisyonu'nca yeni anayasada, derneklerin işleyişiyle ilgili ilk kez "demokrasi" vurgusu yapıldı. Bu kapsamda maddenin 4. fıkrası, "Derneklerin iç düzeni ve işleyişi, demokrasi ilkelerine uygun olmak zorundadır. Buna ilişkin düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanması kanunla düzenlenir" hükmü metne eklendi. Komisyon üyeleri, bu düzenlemenin sendikalarda ve federasyonlarda aynı kişinin çok uzun süreler görev yapmasının önüne geçilmesinin hedeflendiğini ifade ettiler.
AKP ve MHP'nin yine mevcut anayasadaki dernek kurma özgürlüğünün "milli güvenlik, genel ahlak, kamu düzeni" gerekçeleriyle sınırlanabileceği hükmünü de aynen taşımak istemesine BDP itirazını sürdürürken, CHP bu "milli güvenlik ve genel ahlak" ifadeleri yerine "iç ve dış güvenlik" kavramını önerince, bu fıkrada uzlaşma sağlanamadı. nbsp;