10 kadından 9'u alışveriş bağımlısı

Canan ERASLAN

¥ İnternette ‘indirim’ görünce sipariş vermeden duramıyorum.
¥ Kredi kartımın limiti bitene kadar harcamak çok normal geliyor.
¥ Çok harcıyorum, duramıyorum. Eşimle aram bozuldu, sık sık kavga ediyoruz.
¥ Dışarı çıktığımda bir şey almadan dönünce huzursuz oluyorum.
¥ Ne aldığım önemli değil, bir toka dahi olsa almak istiyorum.
¥ 2 pantolon 1 tişört aldım, aynısının etiketini koparmamıştım, yeni fark ettim.

Bu sözleri siz de sıkça dile getiriyor, ihtiyacınız olsun olmasın sürekli alışveriş yapıyor, ‘indirimin’ adı bile yetiyorsa, tehlikedesiniz. Tüm bu işaretler var ve kendinizi sorgulamaktan kaçıyorsanız, çoktan alışveriş bağımlısı olmuşsunuz demektir. Üstelik alışveriş bağımlılığı sadece cüzdanın zayıflaması anlamına da gelmiyor. Uyuşturucu kadar tehlikeli olarak ifade edilen bu bağımlılık aile ve çevreyle ilişkileri bozuyor, ruhsal sorunları beraberinde getiriyor. Hatta alışveriş yapması engellenenlerde sinir bozuklukları bile görülebiliyor. Kadınların yüzde 8’inin, erkeklerin ise yüzde 5’inin alışveriş bağımlısı olduğu görülüyor. Erkekler daha çok cep telefonu, elektronik eşya, otomobil parçası gibi ürünleri ihtiyacı olmasa bile alırken, kadınların takı, ayakkabı, giysi, parfüm ve ev eşyası alışverişlerinde sınır tanımadığı görülüyor. Psikolog Gizem Konuş, “karşı konulmaz bir alışveriş dürtüsü” olarak tanımladığı bağımlılığın aile ve sosyal hayatı bozduğunu, en az alkol ve uyuşturucu madde kadar yıkıcı etkileri olduğunu, bunun hafife alınmaması gerektiğini ifade ediyor. Gizem Konuş ayrıca, “Alışveriş yapmayı sevenle bağımlılık seviyesine gelen karıştırılmamalı. Kurtulmak için insanlar öncelikle kendini tahlil etmeli” diyor.

En iyi arkadaşı kredi kartları

İndirim, “şimdi al sonra öde”, taksit gibi seçenekler sunan kredi kartları aslında bu hastalığı tetikleyen tehlikeler arasında. Kredi kartı kullanımıyla alışveriş bağımlılığının paralel hızda artması da hiç tesadüf değil. Bir şeye kızdığında, kaygılandığında, üzüldüğünde veya tam tersi mutlu olduğunda bir şeyler almaya gidenler bağımlılık yolunda hızla ilerliyor demektir. Bu da kredikartının limitlerinin hızla dolup kavgaların başlaması anlamına geliyor.

Tehlikeden kurtulmanın 10 yöntemi

¥ Öncelikle ihtiyaçtan değil, dürtüyle alışveriş yaptığınızı kabul edin.
¥ Mutsuz, sinirli, yorgun ve açsanız alışverişe çıkmayın.
¥ Nakit tercih edin, kredi kartını evde bırakmayı deneyin.
¥ Listesiz çıkmayın, listenin dışında elinizin gittiklerini bırakın.
¥ Alışverişe bir arkadaş ya da yakınınızla gidin. O sizi engelleyebilir.
¥ Tamam indirimde ama gerçekten gerekli mi? En iyisi ayırtın, biraz tur atın. Az sonra vazgeçeceksiniz.
¥ Sıkıldığınızda alışveriş yerine, çay bahçesine, arkadaşınıza gidin.
¥ Tüketmektense üretimi deneyin. Sanatsal faaliyetler, ilgi duyduğunuz bir alan bulabilirsiniz. Kabartma resim, ebru gibi...
¥ Çocuklarınızın ödülü para ve hediye olmasın. Sorunlu bir durumu varsa, iyi hissetsin diye sürekli bir şeyler almayın.
¥ Bütün yolları denediğiniz halde başaramıyorsanız, profesyonel yardım alın. Depresyon, kaygı bozukluğu gibi probleminiz olabilir.

Yokluk çeken risk altında

Günümüzde ilişkiler zayıflıyor, insanlar yalnızlaşıyor. Ayrılıkla sonuçlanan ilişkiler neticesinde insanlar boşluğa düşerek gereksiz satın almaya başlıyor. Çocukluğunda yokluk çekmiş, sevdiği birini kaybetme gibi travmalara maruz kalmış insanlar içindeki boşluğu, geçmişteki korku ve utanma duygularını satın alma ile yok etmeye çalışıyor. Bağımlılık yaşı da insanların yalnız yaşamaya başlayıp kredi kartıyla tanışmalarından sonra gelişiyor.