Efsaneler şehri Kırklareli
Kırklareli bulunduğu konum itibarı ile kadim bir şehir. Şüphesiz bu uzun zaman içinde nice efsaneye, nice muhteşem olaya, nice önemli şahsiyete ev sahipliği yapmış. Bu tür kadim şehirleri anlatmaya kalksak, tarihinden, o köklü kültüründen bahsetsek sayfalar yetmez. Kırklareli mutfak kültürü; yörede yetişen besin çeşitlerine, tarihsel süreç içerisinde ilde yaşayan ve göç gelmiş toplulukların yeme-içme alışkanlıklarına, inançlarına göre şekillenmiş. Yöre mutfağının kaynağını tarım ürünleri, büyük ve küçükbaş hayvancılık ile deniz ürünleri oluşturmakta. Özetle doğa Kırklareli’nde her anlamda cömert. Yörede ekilen ve yöre mutfağına besin olarak giren tarım ürünlerinin başında, buğday, ayçiçeği, şeker pancarı, çekirdeklik kabak, patates, mısır, kuru fasulye, arpa, üzüm, karpuz, kavun, domates, biber, şeftali, erik, ceviz, kayısı, elma, ayva, dut, çilek geliyor. Kırklareli’nin Karadeniz’le kıyısı olan İğneada, Demirköy ve Vize ilçelerine bağlı Kıyıköy, Beğendik, Limanköy’de yaşayan halkın geçim kaynağının önemli bir kısmı balıkçılık. Bölgede yetişen üzüm, pancar, dut, karpuz gibi meyvelerin hepsinden pekmez yapılıyor. Bölgede yetişen erik, kayısı, ayva gibi meyvelerden pestil; vişne, çilek, kızılcık, kayısı, erik, elma, ayva, güvem gibi meyvelerden reçel yapılıyor. Tüm bu meyvelerin şurupları da yapılarak içiliyor. Üzümden yapılan hardaliye, yazlık helva, tahin helvası, susamlı helva, leblebi şekeri, lokum, akide şekeri de yapılmakta, satılmakta ve yenmektedir. Papara, Labada sarması, Manca, Kırklareli köftesi, tavuklu kalle, kuzu kapama, papaz yahnisi, sütlü hamur çorbası, kupriva, sütlü biber turşusu, pekmezli kaçamak şehre özgü lezzetler arasında.
Ağzı Açık ( 6 Kişilik)
Malzemeler:
1 kg un
1/2 çay bardağı yağ
1 tatlı kaşığı tuz, limonun suyu ya da iki kaşık sirke
1 kg yağsız, çifte çekilmiş kıyma
2 orta boy soğan rendesi
2 yemek kaşığı pul biber
1 tatlı kaşığı karışık baharat
1 yumurta
2 yemek kaşığı un
2 su bardağı sade yağ
Tuz
Yapılışı
Undan bir tabak ayrılarak geri kalanı bir tepsiye boşaltılır. Ortası açılarak biraz tuz, yarım limonun suyu (yahut iki kaşık sirke) ve biraz su ilave edilerek hamur yoğrulur. Yoğrulan hamurun kıvamı kulak memesinden biraz daha sert olmalıdır. Küçük bir tabağa biraz yağ konulur, el batırılarak hamur yağla yoğrulur. Diğer bir tabağa kıyma konulur. Rendelenmiş kuru soğan, tuz baharat, kırmızı biber, bir yumurta ve iki yemek kaşığı un ilave edilerek iyice karıştırılır. Hamurlar çok iri ceviz büyüklüğünde bezelere ayrılır ve un yardımıyla tatlı tabağı büyüklüğünde açılır, üzerine parmakla biraz su sürülür. Kıymadan erik büyüklüğünde parçalar alınarak el yardımıyla elle sulandırılarak üzerine yayılır ve kenarları çirtik yapılarak kapatılır. Önce kıymalı tarafı yağa gelmek üzere iki taraflı kızartılır.
Cacık veya bostanayla yenir .
HÖŞMERİM
Malzemeler:
500 g tuzsuz taze peynir (yağlı) veya lor peyniri
2 adet yumurta sarısı
1 su bardağı un
15 g tereyağı
750 g toz şeker
Üzeri için:
İri çekilmiş ceviz içi veya
Hindistan cevizi
Yapılışı:
¥ Peynire yumurta sarıları eklenir ve tahta kaşıkla karıştırılır. Karışım bir tencereye alınır ve tereyağı ilave edilir. Un azar azar eklenip tahta kaşıkla karıştırılarak pişirilir. Koyu kıvama geldiğinde şeker eklenir ve 10 dakika daha karıştırılarak pişirilir. Höşmerim servis tabağına alınır, üzerine ceviz içi ya da Hindistan cevizi ile süslenerek servis edilir.
Ekti biçti pişirdi
Asuman Yazmacı, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Temsilciliği tarafından hazırlanan Yeni Ufuklar Programı’na katılan TOBB Kadın Girişimciler Kurulunda Üst Kurul Üyesi, Şanlıurfa Girişimci İş Kadınları Derneği’nin Yönetim Kurulu Başkanı. Bunlar çok önemli ama bana ilginç gelen bütün bunların yanında Şanlıurfa ilinin değerini ülkemizin gözüne sokması. “Ben yapabilirim ve bir farkındalık oluşturmam lazım” işte bu inanç önemli. Kadın erkek fark etmez. Asuman Yazmacı sadece işletmecilik yapmıyor, kadına bakışı değiştirmek ve öncülük etmek gibi bir misyon da edinmiş. Yazmacı “Girişimciliğe el atan kadınların her birinin sosyal girişimci olması gerektiğine inanıyorum, çünkü yapmış oldukları işleri sivil toplum işleriyle taçlandırmaları gerektiğini düşünüyorum. Ben yaklaşık 14 yıldır sivil toplum çalışmalarının içindeyim. Nereden bakarsanız bakın, sivil toplum çalışmaları insanı her zaman mutlu ediyor, zenginleştiriyor. Samimiyetle inanıyorum ki siz içinde yaşadığınız toplumda birileri için bir şeyleri ileri taşıdığınızda, mutlaka sizin de hayat kaliteniz artıyor. Çünkü toplum geliştiğinde, siz de gelişen toplumun içinde daha iyi bir hayata kavuşuyorsunuz doğal olarak” görüşünde. İşte buna çevrenin farkında olmak deniliyor. Daha sonra da o çevre için emek vermek. Elbette erkek egemen bir toplum içinde ayakta durabilmek, mücadele edebilmek kolay değil. Her hafta bu köşede kısaca sıra dışı insan profillerini ve başarı hikâyelerini yazmaya çalışıyorum. Ve açıkçası bu isimler çoğaldıkça mutlu oluyorum ülkem adına. Eğer inancınız ve hedefiniz varsa, hayallerinizden vazgeçmiyorsanız her şey mümkündür diyebilenlerin çoğalmasını arzu ediyorum. Dünyanın her yerinde kadın olmak zor. Türkiye’de kadın olmak biraz daha zor. Doğuda kadın olmak çok daha zor. Asıl olan bu zorluklara göğüs gerebilmek. Asuman Yazmacı, başarısını “Dürüst, kararlı olmanız ve azminiz çok önemli. Her şeyin ötesinde teslimiyetiniz çok önemli. Yaptığım işi en iyi yapan ama Allah’a da teslim olan bir yapıya sahibim” diyerek özetliyor. Alkışlıyorum Asuman nezdinde ailesine, şehrine, ülkesine ve değerlerine sahip çıkanları, değer üretenleri, bu yolda yılmadan emek veren kadınları. Tabii ki özellikle de Asuman Yazmacı’yı.
Ağzı Yumuk (4 Kişilik)
Malzemeler:
1/2 limonun suyu
1 kg yağsız kıyma et
1 büyük kuru soğan
1 çay bardağı dolusu ufalanmış
ceviz içi
1 tatlı kaşığı karabiber
1 tatlı kaşığı tuz
2 su bardağı sıvı yağ
Yapılışı
Kıymayla ince kıyılmış soğan azıcık yağda kavrulur, tuz, karabiber, minik doğranmış ceviz içleri ilave edilip geniş bir kapta soğumaya bırakılır. Hamur ağzı açık hamuru gibi yoğrulur, ceviz büyüklüğünde bezeler yapılır, bir çay tabağı genişliğinde açılır, bir tatlı kaşığı kıyma ortasına konularak el yardımıyla ağzı büzülüp kapatılır, fazlalığı kopartılır. Kızartma tenceresinde ısıtılan yağa ilk önce büzülmüş tarafa gelecek şekilde atılır, sonra diğer tarafı kızartılarak çıkartılır, servis yapılır, bostana ile yenilir.