ZAYİAT

Her krizden sonra "Abi sermaye el değiştiriyor" muhabbetleri yapılırdı.

Bir de iyi günlerde, "Artık devir eski devir değil.. Anadolu'dan gelenler de iş, güç sermaye sahibi.. Güç dengeleri değişiyor" denirdi.

O konuda çok ümidli değilim.

Anadolu sermayesi ile kastedilenin ne olduğunu tam anlamıyorum..

Ama son yıllarda şöyle bir şey farkettim.

Bu insanlar, 30 yıllık sefalet ve 40 günlük açlıktan sonra mükellef sofraya kavuşup saldıranlar gibi.. Doktor tavsiyesine uygun, yavaş yavaş yemeye tahammülleri yok.

Çok hırslılar.

Kindarlar.

İntikam hayalleri var..

Zannetmem ki yeni dengede yerleri olsun.

Ellerinden tutan yok.

Neyi ne için yaptıklarını da bilmiyorlar.

Hedefleri yok.

Araç olmuş amaç.

Sevinemiyorum.. hemen her şehirde üç dört tane işadamı derneği.. Bunların tek çatı altında toplandığı konfederasyonlar.. Organizasyonlar.. Eskiden muhteşem bir güç gibi gelirdi bana.. Şimdi hepsine ziyan edilmiş gözüyle bakıyorum.

Oysa onlar, "artık sıra bizde" diye seviniyor.

"Sıra bizde"nin rahatlığı ve rehaveti ile sıraya dizenlerin farkında değiller.

O kadar değiller ki, "iyi ve doğru her neyse onu da bedelini ödeyip satın alalım" havasındalar.

Yani "iyileri ve doğruları bizim durduğumuz yerden geçirin" masrafı neyse veririz, diyecek hâle geldiler.

...

Çoğu boynu bükük günlerinin hasretini çekecek.. Ama iş işten geçmiş olacak.

MİLGRAM DENEYİ

Milgram deneyi, insanların otorite sahibi bir kişi veya kurumun isteklerine, kendi vicdani değerleriyle çelişmesine rağmen itaat etmeye ne ölçüde istekli olduklarını ölçme amacını güden bir deneyler dizisinin genel adıdır. Deneyi gerçekleştiren Yale Üniversitesi psikologlarından Stanley Milgram, bu araştırmasını ilk olarak 1963'te Anormal ve Sosyal Psikoloji Dergisi'ndeki makalesiyle tanıtmış ve bulgularını 1974'te yayımladığı Otoriteye İtaat: Deneysel bir Bakış isimli kitabında daha derinlemesine incelemiştir.

Deneyler Nazi savaş suçlusu Adolf Eichmann'ın Kudüs'te yargılanmaya başlamasından üç ay sonra, Temmuz 1961'de başladı. Milgram, deneyleri şu soruya cevap aramak üzere geliştirmişti: "Eichmann ve Yahudi Soykırımında yer alan yüzbinlerce yardakçısı sadece onlara verilen görevi yerine getiriyor olabilir miydi? Onların hepsi yardakçılık suçuyla suçlanabilir miydi?"

Milgram ulaştığı sonuçları 1974 tarihli makalesi "İtaatin Tehlikeleri"nde özetledi:

İtaatin hukuki ve felsefi açılardan devasa önemi bulunmaktadır, ancak bunlar çoğu insanın somut durumlarda nasıl davrandığı konusunda fazla bilgi vermez. Yale Üniversitesinde sıradan bir insanın sadece bir deney bilimcisinden aldığı emirle başka bir insana ne kadar acı çektireceğini ölçmek için basit bir deney düzenledim. Katılan deneklerin güçlü vicdani duyguları ile saf otoriteyi çeliştirdim ve kurbanların acı dolu çığlıklarının eşliğinde genellikle otorite kazandı. Yetişkin insanların, bir otorite makamının komutası doğrultusunda her şeyi göze almakta gösterdikleri aşırı isteklilik, çalışmamızın acilen açıklama gerektiren en önemli bulgusudur.(wikipedia.org)