Balık tutmayı bileni kurtarsak?

Bir girişimci tanıyorum... Üniversitede işletme okudu. "Bir yerde çalışmayacağım, kendi işimin sahibi olacağım" dedi. Önce küçük bir baskı makinesi alacak, sonra büyütüp matbaa kuracaktı.

Ailesinden aldığı destekle elden düşme bir makine alıp okulların testlerini basmaya başladı. Dürüstlüğü ve yardımseverliği ile sevildi, bu sayede işlerini hızla artırdı. Artık elden düşme makine yetmez, çalıştırdığı 2 kişi yetişemez olmuştu. 

Bitişik iş yerindeki arkadaşı hiç düşünmeden maddi destek oldu. Baskı makineleri 2'ye, çalışan sayısı 7'ye çıktı ve yükselişin fitili ateşlenmiş oldu.

Her gün yeni bir dergi, yeni bir kitap için teklif almaya başladı. İş yeri büyüdü, makineleri arttı, yanında çalışan sayısı 30'u buldu. Kardeşlerini de yanına alarak güçlendi.

Birlikte çalışan üç kardeş, önce mütevazı otomobillerini lükslerle değiştirdi, ardından villalara geçiş yapıldı. Bu arada çocuklar büyüyüp okullarını bitirdi ama işlere dönüp bakmadılar bile...

Bir gün, dişiyle tırnağıyla işini kurup büyüten, kardeşleri ve bütün ailesini 'zenginleştiren' o adam ani bir felç geçirdi. Konuşamıyor, yürüyemiyor ama düşünebiliyordu. En iyi bildiği şey tatil diyarları olan, ojesinin rengini babasının derdinden çok umursayan ailenin büyük kızı, bir anda işin başına geçti. Babası konuşamıyor ama yazarak yönlendirmeye çalışıyordu. Sonunda iş dünyasının 'muhteşem kadın patronu', küçük bir hamleyle babasından umumi vekaleti aldı. İlk işi amcalarını bertaraf etmek oldu.

Bu entrikalarla uğraşırken işleri aksattı, vadesi gelen ödemeler için 'acelesi yok' dedi. Borçlar biriktikçe önce lüks otomobiller, sonra villalar satıldı. Ardından işçiler birer ikişer kapının önüne konuldu, hakları ödenmedi. Kredi, tefeci derken, filmlerde gördüğümüz gibi bir son hızla geldi ve sonradan olma patron, bir gün elinde kalan 2 set matbaayı başka bir yere kaçırarak kendisi de sır oldu.

Felç olan babanın, ilk bertaraf edilen kardeşine koştu işçiler alacakları için... O kardeş de bankalardan KOSGEB'e kadar birçok yere başvurdu ve 'şirketi kurtarmak' için destek istedi. Her çaldığı kapı yüzüne kapandı ve daha birkaç yıl öncesine kadar milyonlarca lira ciro yapan şirket büyük bir hızla battı, 30 kişinin aylarca ödenmemiş maaşı, aksatılan sigortaları ve tazminatları da deyim yerindeyse havaya uçtu.

***

Evet, hükümetin verdiği büyük desteklerle binlerce girişimci iş hayatına katılıp yeni istihdam alanları açtı. Binlerce insan iş hayatına atıldı.

Ama bu kadar trajik olmasa da binlerce işletme de batma aşamasına geldi. Tamam, girişimciler artsın, onlara balık tutmayı öğretelim. Oltasını, yemini, kovasını da verelim ki daha daha çok balık tutmak için fikrini hayata geçirebilsin, istihdam sağlasın. Ama zordaki binlerce 'iş bilenin' misinası kopan oltasını, dibi delinen kovasını tamir için destek versek de on binlerce kişiyi işsiz kalmaktan, balıkçıyı boğulmaktan kurtarsak?