İlk yerli İHA’nın haberi ve Bayraktar ailesinin endişesi

A -
A +
ABD’deki 2008 ekonomik krizinin tetikleyicisi olan ipotekli-konut sistemi Mortgage’ın iflasını çok önceden gören birkaç “tuhaf” insanın hikâyesini anlatan The Big Short (Büyük Açık) filminde çok ilginç bir sahne vardır.
Krizin geleceğini, kredi geri ödemesinde temerrüde düşen ipotekli sayısının artmasından keşfetmeye başlayan yatırım yöneticisi Mark Baum ile Standart & Poor’s(S&P) adlı kredi derecelendirme kuruluşunun yöneticisi arasında geçen bir konuşmadır bu sahne.
Mark Baum, krizi görerek müşterilerinin tüm kâğıtlarını açığa satmıştır. Gelgelelim S&P’un, temerrüde düşen ipotekli sayısının zirve yaptığı bir anda bile Morgan Stanley ya da Deutsche Bank gibi yatırım bankalarının notunu yüksek tutma “başarısını” göstermesi karşısında şaşkındır.
Bunu sorar S&P yöneticisine, “Ne yapıyorsun Georgia, bu sahtekârlık” der.
S&P yöneticisi bu bankaların kendilerinin müşterisi olduğunu hatırlatarak aynen şöyle cevap verir:
“Eğer biz yapmazsak, 100 metre ileride bir başka derecelendirme kuruluşu var; Moody’s, onlara giderler.”
Bu kadar basittir.
Türkiye’nin ekonomik durumuna hâlâ aynı kuruluşlar not veriyor. Dünyanın hangi ikiyüzlülük bandında gidip geldiğini anlamak bakımından ilginç.
Bu iki “kardeş”in üçüncü bir kardeşi daha var; Fitch.
Artık üçü de çok telaşlı. Çünkü not vermek üzere talimat aldıkları küresel merkez, bilgi ve teknolojiyi denetleyemiyor. Bilgi, bilim ve teknoloji şimdi her yerde.
Çoğu kişinin artık Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı olarak tanıdığı Selçuk Bayraktar'ın ve ailesinin başarı öyküsü de küresel merkez tarafından denetlenemeyen teknolojik bilgiyle büyüdü, gelişti.
Onlar bugün Türkiye’deki insansız hava araçlarının (İHA) üreticileri. Biliyorsunuz ürettikleri İHA’lar 24 saate kadar havada kalabileceği gibi 200 kilogram kadar “Faydalı yük” taşıyabilecekler.
"Faydalı yük"ün ne manaya geldiğini anladınız sanırım.
Bayraktar ailesinin İHA macerası 2000’li yıllarda yoğun bir AR-GE çalışmasıyla başlıyor.
O yıllarda ülkemizde böyle bir aracın yapılabileceği hayal bile edilemiyor. Türkiye’de darbe tamtamlarının çalındığı, TSK’nın yazılımları İsrail’in elinde olan insansız hava aracı Heron’larla teröre karşı “mücadele” ettiği zamanlar.
Oysa Bayraktar Holding neredeyse KOBİ düzeyindeki bir firmasıyla benzer bir teknolojiyi üretmiş, destek bekliyordu.
Ancak Türk Genelkurmayı bırakın yaptıklarını envantere almayı, bu firmayı ihaleye bile sokmuyordu.
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı olan dostum Cemil Ertem o sırada Star gazetesi yazarıydı ve beni bir gün “Türkiye’de artık bir firma İHA üretimi yapıyor. İster misin bir haber-röportaj olarak değerlendirmeyi” diye aradı.
Yerimden zıpladım tabii. Türkiye kamuoyu bu gelişmeden habersizdi. Cemil, firmanın sahiplerinden Haluk Bayraktar ile beni buluşturacağını söyledi.
Zaman geçti, Cemil’den ses gelmedi. Aradım “Ne oldu” diye.
“Ben de seni arayacaktım” diye söze başladı:
“Medyada yer almak istemiyorlar. Çünkü korkuyorlar. Aselsan’da yaşanan cinayetler, şüpheli ölümler. Buna aldıkları tehditleri de ekle. Âdeta kelle koltukta yaşıyorlar...”
Canım acıyarak güldüm. Biliyordum ki korktukları odaklar çoktan bu çalışmadan haberdardı. Aslında tam tersine meseleyi bilinir kılmak daha iyi bir koruma kalkanı sağlardı. Cemil, “Katılıyorum, zaten ben de aynı şeyi söyledim onlara ama yine de ikna edemedim” diye cevapladı.
Cemil Ertem yine de firma ismi vermeden epey yazı yazdı bu konuda.
İşte tam o sıralarda beklenen devlet aklı nihayet devreye girdi. Konudan haberdar olan Tayyip ErdoğanBayraktar ailesine bütün güvenceyi vererek çalışmalarını sürdürmelerini istedi.
Bugün Erdoğan’ın damadı olan Selçuk Bayraktar ise o vakitler Amerika’da öğrenim görüyordu.
Firma, çalışmalarını hızlandırdı uçuş testlerine başladı.
Daha sonra Kale Grubu ile birleşerek sermaye yapısını güçlendirdi ve 29 Nisan 2014’te Bayraktar Blok B adlı İHA ilk otomatik uçuş testini başarıyla tamamladı.
05-06 Ağustos 2014 tarihinde Bayraktar Blok B tam yüklü olarak 18 bin feet irtifada 4 bin 40 km yol aldı. 24 saat 34 dakika havada kaldı. Bu bir rekordu.
Ve Başbakan Tayyip Erdoğan 8 Ağustos 2014’teki konuşmasında Bayraktar Taktik İHA'nın başarısını Türkiye halkına müjdeledi.
Bugün 12 yerli İHA artık TSK envanterinde.
Şimdi başa dönelim.
Bu ve pek çok benzer hikâye, Türkiye’nin neden birilerini öfkelendirdiğinin ipuçlarını veriyor bize.
Toplumsal hayatımıza, güvenliğimize, ekonomimize saldırmalarının sebebi bu.
Geçen ay kredi notumuzu negatiften durağana çeviren bu şirketlerden yakında gelecek notlara bakın, anlarsınız.
UYARI: Küfür, hakaret, bir grup, ırk ya da kişiyi aşağılayan imalar içeren, inançlara saldıran yorumlar onaylanmamaktır. Türkçe imla kurallarına dikkat edilmeyen, büyük harflerle yazılan metinler dikkate alınmamaktadır.