Aşağıdan yukarıdan erken seçim görünüyor…

Koalisyon ortaklığında hükümet ortaklığı, farklı kültür sahibi çok sayıda insanın tıklım tıkış doldurduğu sıvaları çatlak apartmanlardaki komşuluğa benziyor. Kimse böyle bir mekânda oturduğu için mutlu değildir ama sokakta kalmaktan kurtulduğu için de şükreder. Koalisyonlara da şükredenin tek bir gerekçesi olur; hiç yoktan iyidir hükümetsiz kalmadık, der... Koalisyon ortakları birbirlerinden pek hoşlanmasalar da Erbakan'ın dediği gibi devlet ve milletin âli menfaatleri söz konusu olduğunda (!) (birbirlerine tahammül için buna ihtiyaçları var) bir miktar unutkanlık iyi bir şeydir.

Devleti ve milletin âli menfaatleri ve memleketin gerçekleri nelere kadirdir (!) Siyaset tarihimizin imkânsız addedilen ilk koalisyonun trajik hikâyesi de bu memleket gerçeklerine dayanır. 1960 darbesinden sonra ilk seçimden birinci çıkan CHP'nin vekil sayısı yetmeyince AP ile koalisyon teşebbüsünde bulunur. AP Genel Başkanı Ragıp Gümüşpala ve grubun reddine mukabil İnönü AP grubunda "katil" diye yuhalanmayı göze alıp konuşur. Gümüşpala'ya rağmen koalisyon kurulur ama ömrü yedi ay sürer.

Erbakan'ın dediği gibi devlet ve milletin âli menfaatleri söz konusu olduğunda (!) bir miktar unutkanlık iyi bir şeydir. Bu geçmiş koalisyon hikâyelerini okuyunca bugün için de olmaz diye bir şey yok bakmayın kırmızı çizgi diye tutturduklarına.

Ama bana kalırsa böyle sosyal konut diye tanımlanan kibrit kutusu benzeri koalisyonlarla kurulabilir siyasi çatılar oturulabilir bir ev sahibi olmak için barınacak bir muvakkat konuttan ibaret. Ortaklarına sadece zaman kazandırır. Koalisyonlar da işte böyle bir şey. Koalisyonların iştah açıcı bir başka yanı da hükümet etmeye susamış arkada kalan, zayıf partilere güçlü partilerle aynı pazarlık masasına oturup kafa tutma şansı vermeleridir. Bizim apartmanda apartman yöneticiliğine ortak olmak gibi bir şey.

Kimse koalisyon hükümetlerinden güçlü iktidarlar gibi ekonomiyi, dış politikayı, istihdamı sıçratacak hamlelerde beklememelidir. Geçmişteki tecrübeler ile sabittir.

Bu tür apartmanlar çok kısa sürede ilk sahipleri tarafından terk edilir ve el değiştirir. Koalisyonların süreklilik gibi bir şansları yoktur akıbet yerine yeni apartman dikmek için kepçeyle yıkılır.

Geçmiş tecrübeler hep böyle oldu. Sosyal konutların geçici ev sahipleri gibi daha güçlü çıkabilecekleri yeni seçimlere kadar sokakta kalmamak için zaman kazanmak ve hazırlık yapmak için kullanıldılar.

Demokrasinin gaz alma kapılarına koalisyon deniyor. Bakmayın muhalif medyanın başarılı koalisyon örneklerini manşetlere taşımalarına. İktidarlar sadece seçilmiş vekilleri ile temsil edilmiyorlar. Arkalarında borçlu oldukları fikri lojistik destekçilerine de alan hazırlamaları gerek.

Velhasıl koalisyon bir sürü takipçinin nasiplenmesi için de önem arz ediyor.

Yıldıray Oğur "Bir koalisyonun neden mümkün olmayacağına ikna edici, haklı, meşru yüzlerce sebep bulunabilir. Kurulsa bile 'çok yaşamaz' denecek pek çok mayınlı alan gösterilebilir" diyor. Ama mümkün olması için de yüzlerce sebep sayılabilir. Eğer koalisyona liderlik yapacak partinin tabanında çatlak varsa koalisyon daha mümkündür ve partileri müsamahakâr kılar.  

Geçmiş koalisyonlardan AP-MSP ortaklığında, Erbakan "1000 adet yerli tank yapacağız, savunma sanayii dışa bağımlı olmayacak" diye ağzından laf kaçırınca gazeteci takımı fırsatı kaçırmayıp Demirel'e çullanmıştı:

"Sayın Başbakan, ortağınız Erbakan 1000 adet yerli tank yapacağız diyor, ne dersiniz?"

Demirel hinliği sezince, "Siz tankımızın yerli olmasını istemez misiniz?" deyip işin içinden çıktı.

Bu zoraki ortaklıkların ömürleri sorunlara buldukları pratik çözümlere bağlı.

Ama seçimlerde iş kazası geçiren güçlü partilerin koalisyondan uzun süre beslenmeleri hayaldir...