Üç
ay önce tahta geçen Kral Selman Bin Abdülaziz, kardeşi Prens Mukrin'in
yerine, yeğeni Prens Muhammed bin Naif'i, Veliaht olarak atadı...
Dün
itibariyle, Suudi Arabistan Krallığı yönetiminde, çok önemli
değişiklikler yapıldı. 23 Ocak 2015'te, büyük kardeşi Kral Abdullah'ın
ölümü üzerine tahta geçen Selman Bin Abdülaziz (80), kardeşi Veliaht
Prens Muqrin'in (70) yerine, ikinci veliaht olan yeğeni Prens Muhammed
bin Abdülaziz'i tayin etti. Böylece 1953'te ölen kurucu Kral Abdülaziz
bin El Suud'un ardından, oğulları arasında (Sırasıyla Suud, Faysal,
Halid, Fahd, Abdullah...) tevarüs eden saltanat, Selman'dan sonra ilk kez
üçüncü kuşağa geçmiş olacak... Suudi Yönetimindeki bu çok önemli
değişimin, siyasi bakımdan ne gibi yansımaları olacağını zaman
gösterecek. Son yıllarda, saltanatın kuşak değişimi sırasında birtakım
sancıların yaşanmasından endişe ediliyordu... Hâlihazırdaki görünüşe
bakılırsa, bu değişimden ötürü ciddi bir problem aksetmiş değil... Ancak
dışarıya kapalı Suud Ailesi içinde, gizli bir iktidar mücadelesinin
olup olmadığını tespit etmek de kolay değil. Daha önce, 22 yıl aralıksız
Washington büyükelçiliği yapan Prens Bender Bin Sultan'ın istihbarat
başkanlığı ve Milli Güvenlik Konseyi Başkanlığı sırasında cereyan eden
bazı olaylar, dışarıya yansıdığında, çok farklı yorumlara yol açmıştı.
Veliahtlık
makamına gelen Abdülaziz'in ilk torunu olan Prens Muhammed Bin Naif
(56), Prens Bender'in babası Sultan bin Abdülaziz gibi, ömrü tahta
oturmaya yetmeyen, Naif bin Abdülaziz'in oğludur. Halen Başbakan
Yardımcılığı (Suudi Arabistan'da Kral aynı zamanda, "Bakanlar Meclisi
Meclis-i Vüzera" başkanı, yani başbakandır.) ve içişleri bakanlığı
görevini de yürüten Veliaht Prens, Güvenlik ve Siyasi İşler Meclisi'nin
de başkanı. 2005'te kurulan ve Ocak 2015'e kadar, Prens Bandar bin
Sultan'ın başkanlığını yaptığı Milli Güvenlik Konseyi feshedilmiş ve
yerine bu yeni Meclis kurulmuştur. FBI ve Scotland Yard okullarında,
uzun sürelerle antiterör eğitimi de alan Veliaht Prens Muhammed bin
Naif, özellikle terör örgütlerine karşı sert tutumu ile tanınıyor. Suudi
Arabistan'ın Yemen'de Husilere karşı, son haftalarda yürüttüğü
operasyonların mimarı olarak da o biliniyor. Veliaht Prens 6 Nisan'da
Türkiye'ye gelerek, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'la görüşmüştü. Yeni
Veliaht Prens'in, Türkiye ile iyi ilişkiler içinde olmaya büyük önem
verdiği biliniyor.
Suudi Arabistan yönetimindeki diğer önemli
değişiklikler de özetle şöyle: İkinci veliaht prensliğe şimdiki Kral
Selman'ın oğlu olan Prens Muhammed tayin edildi. 1985 doğumlu olan Prens
Muhammed bin Selman, aynı zamanda savunma bakanı. 30 yaşında, dünyadaki
en genç savunma bakanı... Bir diğer çok önemli değişiklik, eski kral
Faysal'ın oğlu olan Suud bin Faysal'ın 1975'ten beri sürdürdüğü
Dışişleri bakanlığını bırakmış olması... Tam 40 yıl aynı görevi yürüten
Suud El Faysal'ın yerine, aileden olmayan Halid Cübeyr getirildi.
Kabinede ayrıca Sağlık Bakanı, Çalışma Bakanı ve Ekonomi Bakanı da
değişti.
Suudi Arabistan'ın şimdiki Kralı Selman, babası Abdülaziz
bin El Suud'un 70 oğlundan (Geniş bilgi için 23 Ocak 2015 tarihli
yazımıza bakınız...), tahta oturma şansı bulan 6. ve son oğludur. Bundan
sonra krallık artık torunlar arasında el değiştirecek. Veliahtlıktan
kendi isteği ile çekildiği bildirilen Prens Mukrin bin Abdülaziz, büyük
kardeşleri Sultan ve Naif gibi, tahta oturamayan 3. Veliaht oldu. Suudi
Arabistan'ın kurucusu Abdülaziz Bin El Suud'un halen hayatta olan dört
tane oğlu var. 80 yaşındaki Kral Selman'ın bazı sağlık problemleri
olduğu biliniyor. Üç ay önce 90 yaşında ölen bir önceki Kral Abdullah,
son yıllarında tekerlekli sandalyeye mahkûm olan ağabeyi Fahd'ın
görevlerini bir süre niyabeten yürüttükten sonra vefatıyla birlikte
yerine geçmişti. Evet, bakalım bu çok önemli değişiklikler Suudi
Arabistan'a neler getirecek...