Dâhilerin hastalığı disleksi!

DR. A. FARUK LEVENT SORULARINIZI CEVAPLIYOR... SORULARINIZ İÇİN... faruk.levent@ marmara.edu.tr 0 212 639 68 81 Merhaba Faruk Bey, 7.5 yaşında Başar isminde bir oğlum var. Oğlum bir çeşit dikkat problemi yaşıyor. Ancak bilinen adıyla dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğundan farklı bir durum. Öğretmenleri, dersi çok güzel dinlediğini ve derse çok iyi katıldığını söylüyor. Zaten evde de biz bir şey anlattığımız zaman ya da okuduğumuzda kendini çok iyi vererek dinleyebiliyor. Fakat, kelimeleri yazarken sürekli yazım hataları yapıyor. Beraber çalışırken doğru yazdığı bir şeyi ikinci defa yazarken yanlış yazabiliyor. Matematiği çok iyi olmasına rağmen bir matematik sorusunu düzgün şekilde okuyor ve sorunun cevabını bana, doğru olarak söylüyor ama yazarken yanlış yazıyor ve bunu yaparken farkında bile olmuyor. Ayrıca bu yaptığı dikkatsizlik hataları onun başarılı olmasına engel oluyor. Bildiği şeyleri yanlış yazıyor, alması gerektiği puandan daha düşük not alıyor ve çok üzülüyor. Şu an belki bu sıkıntı o kadar önemli olmayabilir ama yaşı ilerledikçe bu durum onun hayattaki başarısını ve mutluluğunu engelleyecek. Bu problem zamanla ortadan kalkabilir mi? Bu konuda neler yapmalıyız? Bana yardımcı olursanız çok sevinirim. (Makbule Bütün) OKUMAYA BAŞLARKEN ORTAYA ÇIKIYOR CEVAP: Saygıdeğer okuyucumuz; çocuğunuzun yaşadığı sıkıntıları sizin de dile getirdiğiniz gibi yalnızca dikkat eksikliği ya da konsantrasyon bozukluğu ile açıklayamayız. Yazdıklarınızdan hareket edecek olursak oğlunuzda "disleksi" dediğimiz öğrenme bozukluğunun söz konusu olabileceğini düşünüyorum. En genel tanımıyla disleksi; okunan bir metni dinleme, konuşma, okuma, yazma, akıl yürütme ile matematik yeteneklerinin kazanılmasında ve kullanılmasında önemli güçlüklerle kendini gösterir. Sakın hemen endişelenmeyin! Disleksi, bir çeşit kavrama bozukluğu olmakla birlikte bunun zekâ ile doğrudan bir ilişkisi yoktur ve disleksi üstün zekâlı bireylerde de görülebilir. Hatta disleksi; Albert Einstein, Leonardo da Vinci, Graham Bell, Henry Ford, Mozart, Agatha Christie ve Steve Jobs gibi başarılı kimselerde de görülmüştür. Bu kişiler hepimizin bildiği üzere bilim ve sanat alanında muazzam eserler vermiştir. Bu problemin, bireyin bilişsel yapısıyla ilgili olduğu ve merkezi sinir sistemindeki bir işleyiş bozukluğuna bağlı olduğu düşünülmektedir. Disleksi genellikle çocukluk döneminde, okumaya başlama aşamasında fark edilir. BELİRTİLERİ NELER? Disleksinin belli başlı belirtileri şunlardır: Kelimeleri birbirine karıştırma, çok bilindik nesnelerin adını ve rengini hatırlayamama, sağa sola yalpa yapma ve çarpma, son harfleri benzeşen ve kafiyeli sözcükleri söylemede güçlük çekme. Bu belirtilere örnek olarak 15 ve 51 gibi rakamları yanlış yazma ya da "b" ile "d" harfini yazarken karıştırma verilebilir. Disleksili çocukların birçoğu; alfabeyi ve çarpım tablosunu öğrenmede güçlük çeker, ayakkabı bağcıklarını bağlayamaz, yazılı çalışmalar sırasında gereğinden daha fazla zaman harcar, tahtadan ya da kitaptan deftere not aktarırken zorluk çeker ve sözlü talimatları yerine getirmekte zorlanır. Buraya kadar yaptığımız açıklamaları toparlayacak olursak çocuğunuzda görülen davranışlar disleksiyi ön plana çıkarıyor. Bu konuda hem doğru teşhis hem de uygun tedavi yöntemleri için vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmanızı şiddetle tavsiye ederim. Son olarak disleksi, tedavi edilecek bir hastalık değildir ve disleksinin tedavisinde kullanılan özel bir ilaç yoktur. Ancak bazı durumlarda disleksi ile dikkat eksikliği ve konsantrasyon bozukluğu aynı anda görülebilir. Bu nedenle dikkat eksikliğinin semptomatik tedavisi için ilaç tedavisi uygulanabilir. Dolayısıyla dislektik özelliğe sahip çocukların gelişimi, eğitsel terapi yöntemleriyle sağlanır. Bu terapi çalışmalarının amacı da çocuğun güçlü ve zayıf yönlerini ortaya çıkarmak, zayıf yönlerini destekleyecek teknikleri ona öğretmek ve güçlü yönlerini geliştirerek özgüveni artırmaktır. Bu durumun erken fark edilmesi ve disleksi ile ilgili alınacak önlemler dislektik çocukların hayatlarını daha sağlıklı ve rahat sürdürmesini sağlar. PENCERELER Emre erdoğan emre.erdogan@ihlaskoleji.com HAKKINDA BİLMEDİĞİNİZ 3 ŞEY: KANUNLAR Dünyadan garip kanun örnekleri > Dünyada çok ama çok garip kanunlar mevcut. Meclis binasında ölmenize izin vermeyen, hırsıza yastıkla vurdurmayan, plakanızda o günün numarası yoksa yola çıkmanıza izin vermeyen... Garip kanunlar bilip bilmediğiniz 3 şey... > Yasak hemşerim! İngiltere'de bir milletvekili iseniz aman parlamentoda ölmeyin(!) Kanun şu şekilde: "Hiçbir vekil, İngiltere'de meclis binası sınırları içinde ölemez! "Ölürse ne olur, cezası nasıl verilir?" soruları cevapsız kalıyor tabii. > Bıçak da yastık da aynı! Almanya'da yaşasanız ve evinize hırsız girse, onu bıçak ile etkisiz hâle getirmenin cezası ile ona yastıkla vurmanın cezası aynı. Bu kanun içeriğinde yastık da silah kapsamına girmekteymiş. > Ehliyet, ruhsat lütfen! Filipinler'de yaşasaydınız arabanızı öyle istediğiniz zaman kullanamayacaktınız, çünkü plaka numaranıza göre haftanın belirli günlerinde trafiğe çıkabiliyorsunuz. Misal, plakasının son hanesi 1 veya 2 olanlar pazartesi günleri trafiğe çıkabiliyor. KARMA SÖZLÜK kadınları anlamak! > Kadınları anlayamayız ama en azından soru tiplerini ezberleyelim. (typemismatch) > Dolabınızda olmayan bir kıyafeti aramaktan başka bir şey değildir. (pelinistan) > Kolaydır aslında. Zor olan anlananı yapmaktır. (ed gein jr) > Teoride mümkündür. (slayer) > Abi bi de kadınları anlıyorum ama konuşamıyorum diyenler var. (theticha) > Aslında zor değildir ama erkeklerin genellikle tercih etmediğidir. (gunselim) > Erkek "ben"den "biz"e geçtiği an ortada bir meselenin kalmayacağı durumdur. (androitbeyn) Konu hakkında Einstein amca der ki: "Bazı erkekler kadınları anlamaya çalışır, diğerleri kendilerini daha basit konulara adarlar, örneğin görelilik kuramına..." (çayındibi) Okunuşu sinir bozan İngilizce kelime > Awkward: Okunuşu oldukça garip bir kelimedir... (emreticha) Okunuşu kulağa hoş gelen İngilizce kelime > Entrepreneur: Kulağa uzay mühendisi gibi afili gelen bu unvanın sahibi hayli müteşebbistir, ticaretten de iyi anladığı söylenir. (emreticha) BASMAKALIPÇI -kalıplaşan duyulduk duyulmadık sözler- > Bir topun etrafında 22 kişi koşuyor, sen de ondan zevk alıyorsun öyle mi? (spirit) > Avrupa'ya git sokaklarda bir tek çöp bulamazsın abi. (kibritsuyu) > En güzel sahneleri fragmana koyuyorlar, sonra filmi izliyorsun başka güzel sahne yok. (trenchkot) > Abi böyle havalarda ne yicen biliyon mu? Karpuz peynir ekmek.. En güzeli valla, hem hafif, hem doğal...(elnherfi) > Ya aslında bırakmak lazım, hem keseye hem sağlığa zarar. (beautiful freak) Ahmet Rasim Akdağ ahmetrasim.akdag@ihlaskoleji.com TWEETÇİ Evrim Güvenç Gelmiş geçmiş en etkili uyku ilacı 'Yarına yetişmesi gereken iş/ödevdir!' Daha hızlı uyku getirenini henüz görmedim. sefa nuri erdoğan Çevrende kimse yokken sırtının ulaşılmayan noktası kaşınır ya, bu evrenin size "Yine yalnızsın!" deme şeklidir. Arda Sen git imparatorluk kur, dünyayı dize getir. Adamın biri tabağa marul falan doğrayıp salataya senin adını versin. "Sezar Salatası" ne yahu? Linkoln Bence Bülent Ersoy'la Muazzez Abacı artık onla bunla düet yapmayı bırakıp diyet yapmaya başlamalılar. öz Bizim santralde sızıntı olsa bedava nükleer doldurmak için çevre ilçelerden kovasını alan gelmezse neyim? Dr. Tanju Tanjant Matematiğin çözemeyeceği bir problem varsa o da: "Doğunca 1 yaşında mı oluyor yoksa 1'den gün mü alıyor?" parabolüdür. Metin Atay Şimşek Bin kere Gesi Bağları'nda dolansam, bunu dile getirip türkü yapmak aklıma bile gelmez. Bazı insanlar gerçekten çok çılgın. Mal Tweetler Gün gelir devran döner, yanlış hesap Bağdat'tan döner, sap döner, tavuk döner, et döner. Yani her şeyin başı döner. etkiliyorum İbrahim CEBECİ icebeci@ihlaskoleji.com Çok mühim mesele Çocuk yetiştirmek herhâlde hiçbir zaman bu devirdeki kadar zor olmamıştır. Bu mühim meseleyle ilgili, Hayati İnanç Bey'in, İhlas Eğitim Kurumlarında verdiği "Günümüzde Çocuk Yetiştirilmesi" konulu konferanstan reçete niteliğinde kesitler sunuyorum: "İnsanoğlu öğrenmeye bayılır, öğretilmekten nefret eder. Çocuğun ilk hocası annedir. Ama anne işe doğrudan doğruya 'öğretmek' diye başlarsa çocuk kepenkleri indirir. Öğretiyormuş gibi öğretmek olmaz. Öğreniyormuş gibi öğretmek olur. Bugüne kadar hep iki şeyi anlattım: Allahü teala'yı ve ölümü unutma. Dost bunu hatırlatandır. Veli, dost demektir. Eğer çocuklarımızın velisi yani dostu isek onlara bunu hatırlatmak zorundayız, bu bizim bir numaralı vazifemiz olmalı. Çocuk annenin eseridir; biz babalar zemini hazırlar, sıkıntıları giderir, problem olmamaya çalışır, masrafları karşılarız. Çocuk ne alırsa anneden alır. Çünkü ilk hoca odur. Annelere çok hürmet etmeli, bir baba için en mühim vazife çocuğunun annesine iyi davranmaktır. Günümüz çocukları; top atsan yıkılmaz, her yaptığı doğru, her sözü kanun olan büyükleri sevmez. Ara sıra yanlış yapan, yanlışını kabul eden, çocuktan özür dileyen büyükleri severler. Çocuğunuzdan samimi olarak özür dilemekten çekinmeyin. 14 yaşında devletin başına Mehmet'i çıkaran Murat'ın neslinden geliyoruz biz. Devletin geleneğine bakın, 14 yaşında çocuğu devletin başına çıkarıyor ve uzaktan seyrediyor. Neden? 21 yaşında İstanbul'u fethedecek o çocuk, işi büyük, bir egzersiz yapsın, bir çalışsın bakalım. O çocuktaki dehaya bakın: Haçlılar bunun üzerine işi azıtıp 'Bacak kadar çocuk tahta geçti, şimdi vururuz onları!' diyor. Haçlılar harekete geçince Sultan Mehmet mektup yazıyor babasına: 'Baba, devletin başkanı sensen gel devletin başına, yok bensem emrediyorum gel.' Ve Sultan Murat tekrar devletin başına geçip savaşı kazanıyor. İşte güven. Güvendiğini her zaman belirtmek lazım. Bırak da hata yapsın. Şunu yap, bunu yapma, elinde bir kamçı. Bırakın bu insafsızlığı, bunu yapmayın lütfen!" Bunlar yukarıda zikrettiğim konferanstan kesitler, konferansın tamamını bu mahdut köşeye sığdırma imkânımız yok. Ben sizlerin ağzına bir kaşık bal çaldım. Balı sevenler Hayati Bey'i yakaladıkları yerde dinlesinler. "Hoppala, nerede bulalım Hayati Bey'i?" diyenlere bir ipucu: TRT'de program yapıyor. Benden bu kadar. "TRT'nin hangi kanalında, ne zaman, saat kaçta?" diye merak edenlere: Onu da siz araştırıp bulun. http://www.facebook.com/kursun.kalem1 kursunkalem@tg.com.tr twitter.com/_kursun_kalem_