Topyekûn fedakârlık!

Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sisteminin ilk bütçesi Meclis'e sunuldu. Bugünden itibaren bakanlık ve kurumların bütçeleri ele alınacak. Gelirler 961, giderler 880.4 milyar lira olarak belirlendi. 80.6 milyar liralık bütçe açığının millî gelire oranı %1.8 olacak. 2019 tasarruf bütçesi kamunun giderlerini azaltıyor, gelirlerini arttırıyor. Bütçe Yeni Ekonomi Programında yer alan rakamlardan oluşuyor. 76 milyar liralık tasarrufa gidilmesi öngörülüyor. Bütçeden aslan payını 113.8 milyarla Millî Eğitim Bakanlığı aldı. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı 103 milyar lirayla ikinci sırada.. Sağlık Bakanlığı'na 48.3, Millî Savunma Bakanlığı'na  46.4 milyar lira ayrıldı.. 

Bütçeye enflasyonu frenleyecek adımlar damgasını vurdu. Ama vergiler artıyor, yani acı ilacı içeceğiz. Yurt içi ürünlerden alınan KDV yüzde 19.2 zamlanıyor. Cep telefonundan alınan iletişim vergisi yüzde 16.3, gümrük vergileri yüzde 21.2 oranında artacak. İthal ürünlerden alınan KDV yüzde 24.7 oranında yükselecek. Akaryakıtta ÖTV yüzde 20.2, Harçlar yüzde 27.6 artarken, alkollü içkilerde ÖTV yüzde 23.9, sigarada yüzde 2.8 artacak. 

Reel sektör için bütçeye 32.8 milyar lira destek sağlanacak. Özel sektörün yenilikçi üretken yatırımları için 65.1 milyar lira kaynak ayrıldı. Emekli ve yaşlılara yapılacak ödemeler 135.6 milyar liradan 185.1 milyar liraya yükseltildi. Her emeklinin maaşına toplam 412 lira zam yapılacak...

Bütçe teklifinin komisyondaki maratonu, 22 Kasım Perşembe sona erecek. Teklif, aralık ayında Genel Kurulda ele alınacak...

Piyasalarda taşlar yerine oturuyor, denge sağlandı. Merkez Bankasının 625 baz puanlık faiz artışı ile kurların ateşi söndü. Papaz Brunson’ın serbest bırakılmasının ardından Amerika ile ilişkiler düzeldi, Avrupa Birliği ile yakınlaşma sağlandı. İstanbul’daki Türkiye, Rusya, Almanya ve Fransa ile gerçekleşen Suriye zirvesi ülkemize büyük itibar kazandırdı. Almanya ile Türkiye arasında yeni ticari dönem başlıyor. İhracatta eylül ayında tüm zamanların en yüksek rakamına ulaşıldı. Ekimde yeni rekorlar göreceğiz. Buna karşılık ithalatta azalma var. Ama bu bazı çevrelerin iddia ettiği gibi ülkedeki küçülmeye bağlı bir azalma değil. İhracatçı, dövizdeki yükselişten etkilenmemek için, kurların atağa kalktığı dönemde ithal etmesi gereken ürünleri gümrük antrepolarında bekletti ve daha sonra mevcut stoklarını kullandı. Bu yüzden ithalat kalemlerinde azalma var.

9 ayda 30 milyar doları aşan, yıl sonunda 44 milyar dolara ulaşmayı hedefleyen Eximbank’ın verdiği kredilerin kullanım süreleri 540 güne çıkarılmadır (şu anda 360 gün)..

Ekonomimizin istikrara kavuşturulmasında en önemli araçlardan biri olan serbest piyasa ekonomisi kurallarından sapmadan, yabancı sermaye girişlerinin -ister reel sektör yatırımları, ister portföy yatırımları olsun- özendirilmeli, güven ortamı  oluşturulmalıdır. İhalesi yapılmamış ve ihalesi yapılmış ancak başlanmamış projelerin yanı sıra, uluslararası finansman ile realize edilmesi düşünülen mega altyapı projeleri askıya alınmalıdır.

Şimdi topyekûn fedakârlık zamanıdır.